Chiều 14/10, Thường trực HĐND TP Hà Nội tổ chức Phiên họp giải trình về quản lý, đầu tư xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội trong các khu đô thị, khu nhà ở trên địa bàn Thành phố.

Theo thông tin từ phiên giải trình, hiện nay, trên địa bàn TP Hà Nội có khoảng 266 dự án khu đô thị, khu nhà ở có quy mô từ 2 ha đã được cấp Giấy chứng nhận đầu tư, chấp thuận chủ trương đầu tư đã và đang triển khai (trong đó, khoảng 98 dự án cơ bản đã hoàn thành đưa vào sử dụng và khoảng 168 dự án chưa hoàn thành). 

Các khu đô thị mới, khu nhà ở cơ bản đã làm thay đổi diện mạo đô thị trên địa bàn Thành phố, giải quyết được phần lớn nhu cầu về nhà ở cho người dân Hà Nội. Người dân được hưởng cuộc sống chất lượng, được sử dụng các tiện ích của khu đô thị và nhà ở về hệ thống hạ tầng kỹ thuật và hệ thống hạ tầng xã hội. Cùng với đó, các dự án nhà ở thu nhập thấp được phát triển hài hòa với các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị mới nhằm bảo đảm cho người có thu nhập thấp được hưởng các lợi ích từ phúc lợi công cộng và hạ tầng xã hội của khu vực đô thị.

Về thực trạng hạ tầng kỹ thuật các khu đô thị và nhà ở, sau khi hoàn thành đầu tư xây dựng, chủ đầu tư có trách nhiệm chuyển giao cho cơ quan thẩm quyền quản lý theo quy định tại Nghị định số 11/2013/NĐ-CP ngày 14/01/2013 của Chính phủ về Quản lý đầu tư phát triển đô thị; Quyết định số 14/2021/QĐ-UBND ngày 06/9/2021 của UBND Thành phố ban hành quy định phân cấp quản lý Nhà nước một số lĩnh vực hạ tầng, kinh tế - xã hội trên địa bàn. 

Đối với các ô đất xây dựng công trình hạ tầng xã hội, sau khi xây dựng xong hạ tầng kỹ thuật, chủ đầu tư bàn giao các ô đất này cho Thành phố để xây dựng công trình bằng vốn ngân sách hoặc kêu gọi xã hội hóa đầu tư. Việc chuyển giao, khai thác các công trình hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội trong các dự án được thực hiện theo quy định tại văn bản cho phép đầu tư, giấy chứng nhận đầu tư, văn bản chấp thuận chủ trương đầu tư và quyết định giao đất, cho thuê đất của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.

Tuy vậy, một số khu đô thị, khu nhà ở sau khi hoàn thành đưa vào sử dụng vẫn chưa kết nối đồng bộ với hạ tầng chung của khu vực.

Nguyên nhân do phần kết nối nằm trong ranh giới các dự án khác chưa đầu tư xây dựng, chủ đầu tư Dự án khu nhà ở và khu đô thị thường xử lý kết nối tạm hoặc chuyển kết nối hướng khác; hoặc hệ thống hạ tầng kỹ thuật chung của khu vực chưa được đầu tư đồng bộ để đáp ứng các khu đô thị đã triển khai xây dựng, việc chưa đồng bộ khớp nối đồng bộ, dẫn đến tình trạng ngập lụt khi có mưa lớn thường xuyên xảy ra, như khu vực Lê Trọng Tấn, Hòa Lạc...

Bên cạnh đó, một số chủ đầu tư khu đô thị chậm bàn giao các công trình hạ tầng kỹ thuật, gây ra những bất tiện khi người dân chuyển đến sinh sống, dẫn đến các cuộc tranh chấp, kiến nghị của người mua căn hộ lên chính quyền địa phương, cơ quan quản lý Nhà nước.

Một số dự án khu đô thị, khu nhà ở thường được xây dựng kéo dài, chủ đầu tư ưu tiên đầu tư xây dựng các hạng mục nhà ở trước để kinh doanh, trong khi đó hệ thống hạ tầng xã hội thường được đầu tư xây dựng sau hoặc chuyển giao cho các đơn vị cấp 2. Việc xây dựng hệ thống hạ tầng xã hội chậm chưa đảm bảo phục vụ nhu cầu cho người dân khu đô thị và nhà ở đã chuyển đến sinh sống.

Ngoài ra, một số dự án khu đô thị, khu nhà ở hệ thống hạ tầng xã hội được xã hội hóa về đầu tư (các trường học, công viên được giao cho các chủ đầu tư triển khai đầu tư xây dựng và khai thác), việc xã hội hóa đầu tư với mục đích huy động tốt nguồn lực của xã hội, giảm nguồn vốn ngân sách Thành phố hiện còn khó khăn.

Tuy nhiên, do các công trình được đầu tư xây dựng chỉ để phục vụ cho một số đối tượng người dân nhất định, người dân thu nhập thấp thường không được hưởng lợi ích từ hệ thống hạ tầng xã hội này.

Đối với 168 dự án khu đô thị, khu nhà ở chưa hoàn thành (dự án đã được giao đất, đã GPMB đang triển khai đầu tư xây dựng), do chậm triển khai dẫn đến chưa hoàn thành đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật. Hệ thống hạ tầng kỹ thuật chỉ được đầu tư xây dựng trên phần diện tích đã GPMB, chưa hoàn chỉnh chỉ kết nối một phần với hạ tầng chung của khu vực,

Việc tổ chức cung ứng dịch vụ đô thị cho cư dân trong một số khu đô thị như cấp điện, cấp nước, vệ sinh môi trường, dịch vụ y tế, giáo dục, văn hóa, vui chơi giải trí... còn chưa tốt; việc quản lý đất đai, việc đầu tư và quản lý, khai thác hệ thống cơ sở hạ tầng kỹ thuật, việc kết nối hạ tầng khu đô thị với các khu vực xung quanh, việc quản lý đầu tư, quản lý kiến trúc và cấp phép đầu tư xây dựng theo quy hoạch.... không đầy đủ, thiếu đồng bộ, không rõ trách nhiệm.

Đặc biệt, các ô đất xây dựng hạ tầng xã hội thường nằm trên phần diện tích đất chưa GPMB, chủ yếu chưa đầu tư xây dựng. Hệ thống hạ tầng kỹ thuật và hệ thống hạ tầng xã hội chậm triển khai, không kết nối đồng bộ ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống người dân đã chuyển đến sinh sống, ảnh hưởng đến bộ mặt đô thị Thành phố.