Trong thời gian qua, việc nhiều cây xăng đóng cửa nghỉ bán, nhất là các địa phương phía Nam đã trở thành vấn đề rất “nóng” được xã hội quan tâm. Một số “lời đồn” cho rằng, Việt Nam đang thiếu nguồn cung xăng dầu.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Hồng Diên, Bộ trưởng Bộ Công Thương khẳng định: Về nguồn cung, Việt Nam chưa bao giờ thiếu, cho đến thời điểm này, dư luận cho rằng thiếu nguồn cung trong nước là hoàn toàn không chính xác.

“Đến thời điểm ngày 30/9/2022, chúng ta còn hàng dự trữ thương mại, hàng dự trữ quốc gia không động đến là 1,255 triệu m3, năng lực sản xuất của hai nhà máy Bình Sơn và Nghi Sơn trong tháng 10 bảo đảm 80% nguồn cung trong nước với 1,3 triệu m3/tháng”, ông Diên cho biết.

Theo kế hoạch phân giao, 34 doanh nghiệp đầu mối của chúng ta phải nhập trong kỳ tháng 10 là 500 nghìn m3, như vậy chúng ta đã có hơn 3 triệu m3 ở thời điểm cuối tháng 9 và giữa tháng 10, hoàn toàn đáp ứng nguồn cung cho đến giữa tháng 11. Trong khi sang tháng 11 tiếp tục sản xuất gối đầu và nhập khẩu.

“Rõ ràng, nguồn cung không thiếu nhưng bán ra thị trường lại có khó khăn. Nhiều doanh nghiệp đã nhập khối lượng tương đối lớn với giá cao kỳ trước, sau đó, giá xăng dầu trong nước đã liên tục giảm, dẫn đến lỗ mà đã lỗ thì không dám làm. Bên cạnh đó, hàng loạt chi phí, định mức của chúng chưa được điều chỉnh kịp thời, phù hợp với thực tế”, Bộ trưởng nói.

Dù vậy, Bộ Công Thương cũng thừa nhận có hiện tượng các cây xăng nghỉ bán hàng, với nhiều nguyên nhân khác nhau.

Ông Nguyễn Hồng Diên cho rằng, trong quản lý mặt hàng xăng dầu, dư luận đang đặt vấn đề trách nhiệm lên Bộ Công Thương. Thế nhưng, riêng xăng dầu có tới 6 bộ ngành cùng quản lý.

Bộ Công Thương là cơ quan được giao nhiệm vụ bảo đảm nguồn cung - tức là nguồn cung xăng dầu ra thị trường và quản lý hệ thống phân phối từ doanh nghiệp đầu mối cho tới thương nhân phân phối. 

Thuế, chi phí định mức, chi phí kinh doanh xăng dầu... trong giá xăng dầu là Bộ Tài chính; Bộ Giao thông vận tải đảm bảo lưu thông mặt hàng này; quản lý chất lượng xăng dầu là Bộ Khoa học và Công nghệ; quản lý môi trường là Bộ Tài nguyên và Môi trường; các địa phương cũng được giao trách nhiệm này.

Ngoài ra, còn có Ngân hàng Nhà nước có vai trò là cơ quan cấp hạn mức tín dụng, nguồn ngoại tệ nhằm giúp các doanh nghiệp giảm chi phí tài chính, tăng nguồn lực để nhập khẩu, mua xăng dầu từ nguồn sản xuất trong nước, bảo đảm cung ứng xăng dầu cho thị trường…

Trong hệ thống kinh doanh xăng dầu có 4 tầng lớp: Doanh nghiệp nhập khẩu (tức doanh nghiệp đầu mối) - Thương nhân phân phối (doanh nghiệp mua xăng dầu từ đầu mối) - Tổng Đại lý/ Đại lý - Cửa hàng bán lẻ.

Với cấp Tổng Đại lý/Đại lý và cửa hàng bán lẻ, theo Bộ trưởng hiện có khoảng 17.000 cửa hàng. Đây là hệ thống do chính quyền các tỉnh, thành phố cấp phép, giám sát hoạt động.

“Cho nên, trong việc phân phối thì ngoài việc quản lý kiểm soát, điều tiết doanh nghiệp đầu mối thì rất cần các địa phương vào cuộc kiểm soát và quản lý, xử lý đối với hai cấp độ này. Có như vậy mới đồng bộ, hiệu quả”, ông Diên nói.