Câu chuyện làm sao để mở rộng BHXH tự nguyện luôn là bài toán không dễ đối với toàn ngành BHXH nhiều năm qua. Mặc dù nhiều lợi ích thiết thực được đưa ra, người tham gia BHXH tự nguyện và thân nhân được hưởng nhiều quyền lợi như: Hưởng lương hưu (khi nam từ đủ 60 tuổi, nữ từ đủ 55 tuổi trở lên và có từ đủ 20 năm đóng BHXH trở lên); Được cấp thẻ BHYT để khám, chữa bệnh theo chế độ BHYT khi đang hưởng lương hưu (không phải mua BHYT); Lương hưu được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế phù hợp với quỹ BHXH; Người đang hưởng lương hưu, hoặc người đang tham gia BHXH tự nguyện từ đủ 5 năm trở lên, khi qua đời thì thân nhân được hưởng tiền mai táng phí và tiền tuất một lần;  Được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng khi tham gia BHXH tự nguyện với thời gian hỗ trợ tối đa là 10 năm; Thời gian đã đóng BHXH đều được ghi nhận để tính hưởng BHXH. 

Vậy nhưng hàng năm việc khuyến khích tham gia BHXH tự nguyện luôn được toàn ngành coi trọng, quan tâm. Theo đó, mục tiêu kế hoạch tốc độ gia tăng đối tượng tham gia BHXH tự nguyện năm sau so với năm trước ít nhất bằng 50%. Phấn đấu đến hết năm 2019, số người tham gia BHXH tự nguyện đạt trên 450.000 người (tăng hơn 200.000 người so với năm 2018).

Để thực hiện được mục tiêu này, Bộ LĐ-TB&XH đưa ra nhiệm vụ cụ thể như tăng cường sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan quản lý nhà nước về BHXH (Bộ LĐ-TB&XH, Sở LĐ-TB&XH các địa phương) với cơ quan tổ chức thực hiện chính sách BHXH (BHXH Việt Nam, BHXH các địa phương) trong việc chia sẻ dữ liệu về quản lý lao động, thống kê, rà soát số lao động làm việc tại các DN, các hộ kinh doanh cá thể, NLĐ trong các làng nghề, lao động tự do… những đối tượng hiện đang có nguồn thu nhập ổn định mà không thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc để tuyên truyền, vận động tham gia BHXH tự nguyện.

Đổi mới công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật về BHXH tự nguyện, đa dạng hóa các hình thức, mở rộng về phạm vi đối tượng và phù hợp với tính chất đặc thù của từng nhóm đối tượng, vùng miền; trước mắt tập trung vào các đối tượng có điều kiện và khả năng tham gia, các đối tượng thuộc diện chính sách ưu tiên hỗ trợ tiền đóng từ NSNN.

Tập huấn, đào tạo, bổ sung nguồn nhân lực, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của hệ thống đại lý thu BHXH; tăng cường ứng dụng CNTT vào công tác điều hành, quản lý BHXH.

Tổ chức đánh giá việc thực hiện chính sách hỗ trợ một phần tiền đóng của nhà nước từ ngày 1/1/2018 đối với người tham gia BHXH tự nguyện để từ đó kiến nghị, đề xuất sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện; nghiên cứu, xây dựng và triển khai thí điểm các gói BHXH ngắn hạn linh hoạt đối với người tham gia BHXH tự nguyện, đồng thời tiếp tục khuyến khích các cơ quan, tổ chức, cá nhân hỗ trợ tiền đóng BHXH cho người tham gia BHXH tự nguyện.

Tiếp tục thực hiện cải thiện cải cách TTHC, cải thiện quy trình, thủ tục tham gia và thụ hưởng chính sách BHXH tự nguyện để tạo thuận lợi nhất cho người dân tiếp cận tham gia và thụ hưởng các chế độ. Thực hiện việc đánh giá định kỳ hằng quý, sơ kết 6 tháng và tổng kết cả năm trong quá trình triển khai phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện để kịp thời rút kinh nghiệm, điều chỉnh, bổ sung các giải pháp thực hiện.

Bộ LĐ-TB&XH giao Vụ BHXH là đầu mối trong triển khai các hoạt động, nhiệm vụ thuộc trách nhiệm của Bộ. Cụ thể, chủ trì phối hợp BHXH Việt Nam và Tổng công ty Bưu điện Việt Nam cụ thể hóa chi tiết các nội dung hoạt động để triển khai kế hoạch, trong đó xác định rõ các nội dung công việc và chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện theo từng tháng, quý, 6 tháng và cả năm; ban hành văn bản đôn đốc, chỉ đạo các địa phương trong việc phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện; xây dựng, biên soạn tài liệu tuyên truyền về BHXH tự nguyện; tổ chức đánh giá việc thực hiện chính sách hỗ trợ một phần tiền đóng của nhà nước từ ngày 1/1/2018 đối với người tham gia BHXH tự nguyện; tổ chức nghiên cứu, xây dựng và triển khai thí điểm các gói BHXH ngắn hạn linh hoạt đối với người tham gia BHXH tự nguyện.

Chủ trì phối hợp với BHXH Việt Nam kiểm tra, giám sát quá trình tổ chức thực hiện; tổ chức tổng hợp đánh giá kết quả thực hiện phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện theo định kỳ hang quý. Trong tháng 6/2019 sẽ tiến hành đánh giá sơ kết 6 tháng và trong tháng 12/2019 sẽ tiến hành đánh giá tổng kết kết quả thực hiện và báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện.

BHXH Việt Nam chủ trì phối hợp Bộ LĐ-TB&XH và các cơ quan liên quan tổ chức thực hiện tốt công tác thông tin, tuyên truyền về chế độ, chính sách BHXH tự nguyện; tổ chức tập huấn, đào tạo kỹ năng cho đội ngũ tuyên truyền viên và cán bộ làm công tác thu trong hệ thống đại lý thu BHXH; tổ chức hội nghị về công tác phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện tại TP. Hồ Chí Minh; chỉ đạo BHXH các tỉnh, thành phố phối hợp chặt chẽ với Sở LĐ-TB&XH và các cơ quan có liên quan để theo dõi, quản lý tốt đối tượng trên địa bàn địa phương; đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong công tác điều hành, quản lý BHXH; tiếp tục đổi mới, cải cách TTHC, đơn giản hóa quy trình nghiệp vụ nhằm đảm bảo thuận lợi cho người tham gia BHXH tự nguyện; mở rộng và nâng cao chất lượng, tính hiệu quả của mạng lưới đại lý thu BHXH tự nguyện; có cơ chế thù lao phù hợp đối với đại lý thu có kết quả phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện chiếm tỉ trọng lớn; thường xuyên theo dõi, đôn đốc quá trình tổ chức thực hiện và định kỳ hàng quý báo cáo kết quả về Bộ LĐ-TB&XH.

Tổng công ty Bưu điện Việt Nam phối hợp Bộ LĐ-TB&XH, BHXH Việt Nam trong tổ chức các hội nghị tập huấn, nâng cao năng lực cho các đại lý thu thuộc hệ thống bưu điện; tổ chức các hội nghị khai thác và phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện; tổ chức các lớp tập huấn giảng viên, tuyên truyền viên nguồn về chính sách BHXH tự nguyện; tổ chức hội nghị về công tác phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện tại TP. Hồ Chí Minh; chỉ đạo bưu điện các tỉnh phối hợp chặt chẽ với Sở LĐ-TB&XH và BHXH các tỉnh để theo dõi và khai thác tốt đối tượng trên địa bàn địa phương tham gia BHXH tự nguyện; thường xuyên theo dõi, đôn đốc quá trình tổ chức thực hiện và định kỳ hàng quý báo cáo kết quả về Bộ LĐ-TB&XH và BHXH Việt Nam.

PV