Bảo tàng tỉnh Yên Bái và chuyên gia khảo cổ học Việt Nam vừa phát hiện thêm 15 khối đá cổ khắc họa ruộng bậc thang, tại thôn Háng Chua Xay, xã Chế Cu Nha, huyện Mù Cang Chải.

Địa điểm mới phát hiện đá chạm khắc cổ nằm ở độ cao khoảng 1.000m so với mực nước biển và cách trụ sở UBND xã Chế Cu Nha khoảng 4 km đường chim bay về hướng Đông.

Đây là những khối đá cổ dạng sa thạch thể khối lớn nhỏ từ 0,50 đến 4m3, nằm thành hai cụm (cách nhau khoảng 15m) theo hướng Bắc - Nam. Hai cụm đá khắc cổ nghi là trung tâm bãi khắc đá cổ Mù Cang Chải phát hiện mới đây có dạng hình trụ, hình tháp, hình búp măng… và đều có mặt hơi lồi. Trên bề mặt chạm khắc phủ kín các loại hình: hình tròn đồng tâm lõm, hình thoi lõm, hình ruộng bậc thang…

Các đề tài hình khắc khá tỉ mỉ, kì công, uốn lượn mềm mại theo mặt lồi lõm của đá, có dạng hình ruộng bậc thang. Các hình khắc này giống như các khối đá từng phát hiện ở các thôn: Hồng Nhì Pá, Tà Ghênh, Hú Trù Lình xã Lao Chải vào các năm 2015, 2020, 2021 và năm 2022.

Điểm khác biệt phát hiện mới đây là các phiến đá tập trung khá nhiều ở thôn Háng Chua Xay. Vì vậy, các chuyên gia cho rằng, đây có thể là địa điểm của trung tâm bãi đá khắc cổ Mù Cang Chải.

Dưới góc độ dân tộc học, các chuyên gia khảo cổ học đánh giá, có thể các vết khắc trên đá là của người Mông bản địa vì không gian môi trường đang sản xuất canh tác lúa nước trên ruộng bậc thang rất gần gũi với các vết khắc trên đá hiện nay. Các hình khắc có niên đại vào khoảng thế kỷ XVI - XVII, đây có thể vẫn là các bản "thiết kế ruộng bậc thang” hoặc họa lại ruộng bậc thang trên đá.

Thế Vũ