Động thái của Philippines diễn ra hai ngày sau khi truyền thông đưa tin rằng Trung Quốc đã bắt đầu cải tạo trái phép ở quần đảo Trường Sa. Bộ Quốc phòng Philippines cho biết hôm thứ Năm: “Bất kỳ sự xâm lấn nào... hoặc việc cải tạo các thực thể ở đó đều là mối đe dọa đối với an ninh...”.

Bộ Quốc phòng Philippines không nêu rõ bản chất của "các hoạt động được giám sát của Trung Quốc", nhưng quân đội Philippines nói rằng các cuộc tuần tra trên không và hải quân của họ đã quan sát thấy "các tàu dân quân Trung Quốc" ở những khu vực này.

Trung Quốc đã phớt lờ phán quyết năm 2012 từ một tòa án của Liên hợp quốc rằng yêu sách tuyên bố chủ quyền toàn bộ Biển Đông của họ là vô lý. Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã xây dựng các đảo nhân tạo trên các rạn san hô đồng thời xây dựng các cơ sở quân sự và đường băng.

Bloomberg đưa tin hôm thứ Ba, trích dẫn các hình ảnh vệ tinh từ các quan chức Mỹ, rằng các bờ đất mới đã xuất hiện ở Trường Sa, trên các đảo nhỏ như Eldad Reef, Whitsun Reef, Lankiam Cay và Sandy Cay.

Một tuyên bố của quân đội Philippines cho biết hôm thứ Năm rằng các cuộc tuần tra trên không và hải quân thường xuyên của họ đã "quan sát thấy sự hiện diện dai dẳng của các tàu dân quân Trung Quốc xung quanh các khu vực được nêu trong bài báo của Bloomberg".

Philippines đã nhiều lần cáo buộc lực lượng bảo vệ bờ biển và dân quân biển Trung Quốc quấy rối và tấn công các tàu đánh cá và các tàu khác trong khu vực. Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos khẳng định ông sẽ không để Trung Quốc chà đạp lên các quyền hàng hải.

Huy Hoàng (theo AFP, CNA, Bloomberg)