Ngày 7/4, tại hội nghị Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) chuyên trách đối với nội dung thảo luận, cho ý kiến về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà đã báo cáo, làm rõ một số vấn đề ĐBQH quan tâm.

Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà nêu rõ: Tại hội nghị, các đại biểu đã cho ý kiến toàn diện, sâu sắc, thể hiện nghiên cứu kĩ lưỡng dự thảo mới nhất và từ thực tiễn, các ĐBQH đưa ra nhiều đề xuất xác đáng. Đây là những đóng góp quan trọng cho Ban soạn thảo tiếp thu, hoàn thiện dự thảo Luật để trình Quốc hội. Từng vấn đề ĐBQH góp ý sẽ có giải trình đầy đủ.

Phó Thủ tướng Chính phủ cho biết, qua theo dõi, có trên 50% vấn đề ĐBQH quan tâm đề cập là về tài chính đất và định giá đất. Nhấn mạnh vấn đề này là “nguyên nhân của mọi nguyên nhân”, nếu giải quyết được vấn đề này thì các vấn đề khác cũng được giải quyết, từ tranh chấp về đất đai, khiếu nại tố cáo… Do đó, từ các Luật Đất đai trong suốt thời gian qua từ 1993 đến nay, các cơ quan kiên trì tìm bài toán giải quyết tài chính đất đai, vấn đề giá thị trường. Mục tiêu đặt ra là phù hợp với giá thị trường.

Phó Thủ tướng Chính phủ chia sẻ, với 4 phương pháp tính hiện nay nhưng cũng chưa bao giờ có giá chính xác. Nguyên nhân là do thông số đầu vào không chính xác. Lần này dự thảo Luật xác định không tuyệt đối nhưng bảo đảm cơ sở khoa học. Để làm được điều này, người dân cần giao dịch đất đai trên sàn, có đăng kí với văn phòng giá đúng. Trên cơ sở thu thập đầu vào đúng từ sàn giao dịch, cơ sở dữ liệu đất đai, người dân đăng kí thực hiện chuyển quyền đăng kí ở văn phòng để có dữ liệu và có phương pháp tính đúng, có thông tin trên bản đồ, từ đó tính toán và đưa ra giá trị chuẩn.

Đối với đất đai cho đồng bào dân tộc, vùng sâu vùng xa, Phó Thủ tướng Chính phủ tán thành với ý kiến của các ĐBQH, chú trọng đồng bào ở vùng khó khăn, những người sinh kế phụ thuộc vào đất rừng, kể cả người dân tộc Kinh ở vùng sâu vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn… để từ đó xác định bao phủ chính sách cho đúng đối tượng.

Về đất nông, lâm trường, thời gian tới, Nhà nước sẽ thu hồi đất những nông, lâm trường làm ăn không hiệu quả để giao trả cho địa phương, từ đó có phân bổ cho đồng bào.

Phó Thủ tướng Chính phủ bày tỏ tâm đắc với các ý kiến của các ĐBQH về điều tiết địa tô. Theo đó, điều tiết địa tô, Nhà nước cần có chính sách để hài hòa, vừa thu được địa tô vừa điều tiết cho người dân đã giữ đất, phát triển đất, lợi ích cộng đồng, điều tiết được cho những người bị thu hồi chỉ làm công trình công cộng như là quốc phòng, an ninh…

Một vấn đề khác được nhân dân quan tâm là thu hồi đất đai, đền bù đất đai, hỗ trợ tái định cư. Tiếp thu các ý kiến ĐBQH, Phó Thủ tướng Chính phủ cho biết, Ban soạn thảo cố gắng để lượng hóa được nội dung người dân bị thu hồi đất gồm cả đất sản xuất, đất ở, để họ có điều kiện sống, có sinh kế, đáp ứng được ít nhất bằng trước đây. Ban soạn thảo quan niệm đời sống tốt hơn chính là đồng bộ hạ tầng về mặt giao thông, văn hóa, giáo dục, y tế… Về chỗ ở có diện tích lớn hơn.

Dẫn chứng các mô hình triển khai bố trí tái định cư hiệu quả, người dân phấn khởi hưởng ứng như tại Phú Thọ, Tuyên Quang, Đồng Nai, Nghệ An, Hà Tĩnh, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà cho biết, cơ quan soạn thảo cố gắng nghiên cứu để đưa các mô hình này vào trong Luật.

Theo Phó Thủ tướng, điều quan trọng nhất là khi đưa ra kế hoạch về sử dụng đất cấp huyện phải đưa ra được kế hoạch về khu tái định cư hay trong quy hoạch về đô thị và dân cư phải xác định khu tái định cư nằm ở đâu. Đồng thời làm rõ, khu tái định cư chính là một khu đô thị, trong đó có thực hiện nhiệm vụ cho những người tái định cư, có thể bố trí xen kẽ khu dân cư ngay tại đô thị đó hoặc có thể tạo ra một khu đô thị mới sử dụng luôn hạ tầng và các điều kiện ở đó. Bên cạnh đó, trong Luật cũng tính đến những điều kiện về hạ tầng, khoảng cách, có rất nhiều lựa chọn cho người có đất bị thu hồi không bị thiệt thòi.

Phó Thủ tướng Chính phủ khẳng định, quan điểm là phải tạo các điều kiện tốt hơn cho người dân. Trong từng dự án phát triển, nếu là dự án thương mại, nhà ở thì phải tạo điều kiện cho người dân có thể tiếp cận nhà. Các dự án thu hồi đất đều phải có dự án tái định cư được quy hoạch trước, được bố trí để xây dựng hạ tầng, để người dân lựa chọn mô hình nhà cửa của mình; kèm theo đó có một bản kế hoạch về đền bù, hỗ trợ. Cùng với đó, tính toán trong trường hợp có quỹ để sử dụng cho những người không có điều kiện để sản xuất, sinh kế để có bảo trợ.