Sáng 26/1, Ủy Ban Quốc gia phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2023, triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2024, dưới sự chủ trì của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang, Chủ tịch Ủy ban.

Toàn quốc có 229.265 người sử dụng trái phép chất ma túy

Báo cáo tạo Hội nghị, Thượng tướng Nguyễn Duy Ngọc, Thứ trưởng Bộ Công an cho biết, trong năm 2023, thông qua công tác đấu tranh, lực lượng chức năng của Bộ Công an đã phát hiện 5 chất mới có tác dụng như nhóm cần sa tổng hợp, không nằm trong danh mục các chất ma túy theo Nghị định số 57/2022 ngày 25/8/2022 của Chính phủ; phát hiện phương thức sản xuất ma túy mới lần đầu tiên xuất hiện ở Lào, Việt Nam và các nước trong khu vực…

Hiện toàn quốc có 229.265 người sử dụng trái phép chất ma túy, người nghiện ma túy và người bị quản lý sau cai nghiện ma túy, trong đó có 43.748 người sử dụng trái phép chất ma túy; 170.521 người nghiện ma túy trong đó có hơn 71.000 người đang ở ngoài xã hội, chiếm 42%.

Hàng nghìn người sử dụng trái phép chất ma túy, người nghiện ma túy có biểu hiện loạn thần, "ngáo đá". Cùng với đó là tình trạng lái xe, nhất là lái xe ô tô kinh doanh vận tải hành khách, hàng hóa dương tính với ma túy tiếp tục gia tăng. Hoạt động sử dụng trái phép chất ma túy tại các cơ sở kinh doanh có điều kiện và dịch vụ nhạy cảm về an ninh trật tự tiếp tục có xu hướng diễn biến phức tạp.

Tình hình trồng trái phép cây có chứa chất ma túy cơ bản được kiểm soát, tuy nhiên tại địa bàn vùng sâu, vùng xa, biên giới khu vực Tây Bắc, Tây Nguyên vẫn xảy ra tình tình trạng gieo trồng cây thuốc phiện, cây cần sa xen lẫn với các loại cây hoa màu, diện tích nhỏ lẻ; trồng cần sa tại các căn hộ khu chung cư...

Năm 2023, Bộ Công an đã chỉ đạo phát hiện, đấu tranh 27.333 vụ, 42.977 đối tượng phạm tội về ma túy; thu giữ 523,74 kg heroin, 541,64 kg cần sa, 96,978 kg thuốc phiện, hơn 4.099 kg và 2 triệu viên ma túy tổng hợp, 118 khẩu súng.

Về tình hình HIV/AIDS, Bộ Y tế ước tính cả nước hiện có gần 250.000 người nhiễm HIV, trong đó năm 2023 phát hiện thêm 13.445 trường hợp HIV dương tính mới.

Không phó mặc cho các lực lượng chức năng

Phát biểu chỉ đạo, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang nhấn mạnh tình hình HIV/AIDS, ma tuý, mại dâm rất đáng lo ngại, đòi hỏi phải có sự quan tâm, vào cuộc của cả hệ thống chính trị, nhất là ở các địa phương, chứ không phó mặc cho các lực lượng chức năng.

"Ngày trước bắt, thu giữ ma túy tính bằng gam, kg giờ tính bằng tạ, tấn, rất khủng khiếp. Các đối tượng buôn bán ma túy với thủ đoạn ngày càng tinh vi, lợi dụng công nghệ cao để hoạt động sản xuất, mua bán, tàng trữ, vận chuyển ma túy, hoạt động mại dâm. Khi kinh tế khó khăn, chúng càng hoạt động mạnh", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang cũng bày tỏ lo ngại đối với tình trạng người nghiện ma túy, mại dâm, AIDS được phát hiện vẫn chiếm phần nhỏ so với thực tế, đặc biệt là nguy cơ lây nhiễm AIDS cao trong giới trẻ, trong khi tương lai, giống nòi của đất nước lại nằm ở người trẻ. Tệ nạn mại dâm diễn biến phức tạp, ẩn kín. Không chỉ hoạt động mại dâm trong nước, các đối tượng còn hoạt động mại dâm xuyên biên giới, ở nước ngoài.

Đồng tình với những nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm của Ban Chỉ đạo đặt ra cho năm 2024 và các ý kiến phát biểu tại Hội nghị, Phó Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành chủ động rà soát, sửa đổi bổ sung lại hành lang pháp lý thuộc trách nhiệm của mình cho phù hợp với tình hình thực tiễn; báo cáo Chính phủ những nội dung vượt thẩm quyền để tháo gỡ ngay.

Mỗi địa phương phải chủ động tham khảo, học hỏi kinh nghiệm của các địa phương khác để có những giải pháp riêng phù hợp với điều kiện thực tiễn và nguồn lực của mình; có kế hoạch đầu tư, xây dựng hoặc nâng cấp các cơ sở cai nghiện. "Tỉnh Kon Tum và Đắk Nông, hiện là hai trong 3 địa phương của cả nước chưa có cơ sở cai nghiện, cần chủ động bố trí quỹ đất, lên kế hoạch xây dựng cơ sở cai nghiện", Phó Thủ tướng yêu cầu.

Phó Thủ tướng giao các lực lượng chức năng, đặc biệt là lực lượng công an, biên phòng, hải quan phải phối hợp với nhau tốt hơn nữa; phối hợp với các cơ quan chức năng của nước ngoài trong phòng, chống ma tuý, mại dâm; đồng thời đẩy mạnh hợp tác quốc tế để chia sẻ kinh nghiệm, vận động nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống tội phạm ma tuý và mại dâm.

Đối với các cơ quan báo chí, truyền thông cần có những hình thức tuyên truyền mới mẻ, sinh động, hấp dẫn sao cho thấm, ngấm sâu vào từng người dân, đặc biệt là giới trẻ.

Phó Thủ tướng giao Bộ Công an phối hợp với Bộ Y tế, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội chủ trì xây dựng Chương trình mục tiêu quốc gia về phòng, chống và nâng cao hiệu quả cai nghiện ma tuý cho người Việt Nam, để có đủ hành lang pháp lý và nguồn lực nâng cao hiệu quả công tác này.