Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: Nhật Bắc
Nhiều thách thức đối với ngành điện
Theo Phó Thủ tướng, nhu cầu điện cho phát triển sản xuất và đời sống người dân đang tăng nhanh, vượt quá khả năng cung ứng. Hiện tổng công suất nguồn điện nước ta khoảng 48.000 MW. Với tốc độ tăng nhu cầu khoảng 10%/năm (theo Quy hoạch điện 7 điều chỉnh) đến 2025, dự kiến nhu cầu công suất nguồn điện trong hệ thống điện quốc gia sẽ là 90.000 MW, gấp đôi hiện nay. Đến năm 2030, nhu cầu khoảng 130.000 MW.
Việc phát triển các nguồn điện thay thế gặp nhiều khó khăn do Việt Nam đã quyết định dừng triển khai điện nguyên tử; nhiều dự án nhiệt điện bị chậm tiến độ (cả các dự án của EVN, ngoài EVN). Các nguồn năng lượng tái tạo hiện chưa thể phát triển trên quy mô lớn do chi phí cao; hệ thống truyền tải chưa đáp ứng yêu cầu. Trong khi đó, các doanh nghiệp trong nước với nguồn lực còn hạn chế, chưa đủ khả năng phát triển nguồn điện. Việc vay vốn nước ngoài để phát triển nguồn điện cũng gặp nhiều khó khăn do vướng các thủ tục về bảo lãnh Chính phủ.
Theo Phó Thủ tướng, thách thức lớn đối với ngành điện còn đến từ sự mất cân đối giữa nguồn cung và nhu cầu sử dụng của từng vùng. Trong khi miền Nam sử dụng trên 50% tổng nhu cầu điện năng (miền Bắc gần 40%, miền Trung gần 10%) thì nguồn điện hiện nay lại tập trung chủ yếu ở miền Bắc và miền Trung (gần 60%), miền Nam chỉ có thể tự sản xuất dưới 40%.
Trong bối cảnh đó, hệ thống truyền tải giữa các vùng, miền chưa đáp ứng yêu cầu, việc phát triển và quản lý hệ thống truyền tải điện còn nhiều bất cập. Đặc biệt, việc xây dựng các tuyến đường dây truyền tải “xương sống”, các tuyến nhánh còn chậm, chưa tương thích với tiến độ các dự án phát triển nguồn. Quá trình đàm phán nhập khẩu điện của nước ngoài diễn ra chậm.
Làm nhiệt điện, nhưng phải sạch
Theo Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng, người dân vẫn thiếu thông tin, hiểu chưa đầy đủ về ngành điện, về nhu cầu, nguồn cung, giải pháp đáp ứng đủ điện, đặc biệt về phát triển nhiệt điện…
“Thực tế, không phải tất cả các dự án nhiệt điện than đều ô nhiễm, quan trọng là sử dụng công nghệ hiện đại, giảm thiểu ô nhiễm, quản lý tốt quá trình đầu tư xây dựng, vận hành khai thác nhà máy”, Phó Thủ tướng nói.
Theo Phó Thủ tướng, Việt Nam không đánh đổi môi trường lấy phát triển kinh tế. Nhưng các nguồn năng lượng tái tạo hiện chi phí quá cao, vượt quá khả năng chi trả của người dân. Do đó, để phát triển và bảo đảm sinh hoạt cho người dân, Việt Nam cần nhiệt điện.
“Làm nhiệt điện, nhưng phải sạch. Kiên quyết không triển khai các dự án ô nhiễm môi trường”, Phó Thủ tướng khẳng định.
“Muốn như vậy, phải có cơ cấu nguồn điện hợp lý, kết hợp thủy điện, nhiệt điện than, nhiệt điện khí và các nguồn nhiệt điện khác, các nguồn năng lượng sạch, năng lượng tái tạo”, Phó Thủ tướng nêu nhiệm vụ.
Phó Thủ tướng đề nghị ngành điện cần chủ động tăng cường thông tin, tuyên truyền để người dân hiểu và đồng thuận với các nỗ lực của ngành nhằm bảo đảm đủ điện cho phát triển kinh tế và đời sống.
PV