Theo tiết lộ, chính phủ Palau đã nói với Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper rằng quốc gia quần đảo ở Thái Bình Dương hoàn toàn mở cửa cho Mỹ xây dựng căn cứ quân sự trên hòn đảo, nằm cách Philippines 1.500 km.

"Yêu cầu của Palau đối với quân đội Mỹ vẫn đơn giản - xây dựng các cơ sở sử dụng chung, sau đó họ có thể đến và sử dụng chúng thường xuyên", Tổng thống Palau Tommy Remengesau cho biết trong một bức thư gửi Esper vào tuần trước.

Tổng thống Remengesau cho rằng Palau, nơi sinh sống của khoảng 22.000 dân cư, sẽ là một vị trí đắc địa cho Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Hoa Kỳ.

Hơn nữa, Lực lượng Bảo vệ Bờ biển có thể hỗ trợ chính quyền địa phương của Palau tuần tra khu bảo tồn biển của hòn đảo, mà AFP báo cáo có diện tích bằng Tây Ban Nha.

Theo Hiệp ước Liên kết Tự do, Hoa Kỳ đã đồng ý cung cấp cho Palau, nơi thiếu quân đội, có vũ trang bảo vệ để đổi lấy việc Lầu Năm Góc sử dụng hòn đảo này.

Tuy nhiên, Washington vẫn chưa đóng quân trên đảo.

"Chúng ta nên sử dụng các cơ chế của Hiệp ước để thiết lập sự hiện diện quân sự thường xuyên của Mỹ ở Palau", Remengesau nói.

"Quyền của quân đội Mỹ trong việc thiết lập các địa điểm phòng thủ ở Cộng hòa Palau đã không được sử dụng trong toàn bộ thời hạn của Hiệp ước".

Ông lưu ý rằng việc xây dựng một căn cứ quân sự của Mỹ cũng sẽ hỗ trợ nền kinh tế của quốc gia quần đảo Thái Bình Dương, vốn không bị ảnh hưởng kinh tế toàn cầu bởi đại dịch COVID-19.

Bức thư Tổng thống Palau gửi Bộ Quốc phòng Mỹ xuất hiện sau khi Washington vào cuối tháng 8 đã đưa thêm 24 công ty Trung Quốc vào danh sách thực thể cấm họ mua các sản phẩm của Mỹ một cách hiệu quả.

Thông báo cho rằng hai chục công ty đang bị trừng phạt vì những vai trò bị cáo buộc của họ trong việc hỗ trợ Bắc Kinh xây dựng công sự quân sự trên các đảo ở Biển Đông.

Vài ngày sau, Esper đến thăm Palau và cho rằng Trung Quốc đã nhiều lần không thực hiện lời hứa của mình về luật pháp quốc tế.

"Trung Quốc đang gây áp lực tài chính và chính trị, công khai và riêng tư, lên nhiều quốc gia Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và châu Âu - lớn và nhỏ - trong khi theo đuổi các mối quan hệ chiến lược mới trên toàn thế giới ... Trên thực tế, nước càng nhỏ, Bắc Kinh càng nặng tay", ông nói.

Trong chuyến thăm chưa đầy ba giờ của Esper tới Palau tuần trước, ông Remengesau nói rằng Trung Quốc đang cung cấp các khoản vay lãi suất thấp để lôi kéo các quốc đảo ở Thái Bình Dương.

Tuy nhiên, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh từng nói rằng không có bằng chứng nào cho thấy Bắc Kinh chịu trách nhiệm trong việc tạo ra những khoản nợ không bền vững đối với các quốc đảo ở Thái Bình Dương.

 "Theo nguyện vọng của các quốc gia có liên quan, chúng tôi đã cung cấp hỗ trợ tài chính tốt nhất trong khả năng của mình, giúp các nước đó thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội lúc họ cần nhất, và đã nhận được sự chào đón của các nước", bà Hoa nói trong một cuộc họp báo ở Bắc Kinh năm 2018.