(NB&CL) Để tránh lối làm báo thiên về sốc-sến, giật gân câu khách, để tồn tại một đàng hoàng trong bối cảnh kinh tế truyền thông hết sức khó khăn như hiện nay, đã có những tờ báo như Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam (reatimes.vn) mạnh dạn cho mình thị trường ngách và lối làm báo tích cực. Thị trường ngách mà reatimes.vn đang đi cụ thể như thế nào và liệu có góp phần hình thành nên một xu hướng làm báo mới hay chưa? Chúng tôi đã có cuộc trò chuyện với thủ lĩnh trẻ của reatimes.vn- Tổng Biên tập Phạm Nguyễn Toan.

Mới là xu hướng, chưa thành lối đi rõ rệt

+ Anh từng chia sẻ với NB& CL: Thời điểm này, thị trường báo chí dường không còn cơ hội thuận lợi cho những người làm “startup báo chí” phát triển những tờ báo chung chung mọi lĩnh vực như kiểu “cỗ đám cưới”. Người mới khởi nghiệp trong báo chí, theo tôi, tốt nhất là nên chọn thị trường ngách. Nhưng theo tôi, nói dễ nhưng làm không dễ, bằng chứng là đến thời điểm này, những tờ báo đi theo con đường reatimes.vn đang đi không phải là nhiều?

- Ở Việt Nam, báo chí đi vào thị trường ngách đã hình thành thành một xu hướng. Nó đã qua giai đoạn nhen nhóm, nhưng bảo đã trở thành một lối đi rõ rệt thì chưa.

Hiện nay, trên cả nước, số tờ báo lựa chọn phát triển theo thị trường ngách chưa nhiều và thậm chí những tờ xác định đi theo hướng này thì sự định hình thông tin cũng vẫn chưa thật rõ nét. Xu hướng đi theo thị trường ngách đang xuất hiện ở nhiều trang thông tin điện tử tổng hợp hơn là các báo và đã có một số trang thành công, khẳng định được vị thế của mình.

Cũng như nhiều doanh nghiệp, nhiều cơ quan báo chí ở Việt Nam có điều kiện để phát triển theo thị trường ngách (phân khúc thị trường có tính chuyên biệt cao) nhưng họ lại “ngại” không lựa chọn vì cho rằng đây chỉ là một thị trường nhỏ, khó có cơ hội phát triển mạnh để tạo ra nguồn doanh thu lớn. Nhưng thực tế, trở thành số một trong một thị trường ngách sẽ tốt hơn nhiều so với việc đứng ở vị thế “nhàng nhàng” trong thị trường chung. Việc tập trung vào phục vụ khách hàng/độc giả trong một thị trường ngách sẽ có nhiều lợi thế vì có thể tập trung xây dựng nội dung theo hướng chuyên sâu, kịp thời và hấp dẫn hơn; việc tiếp cận độc giả cũng dễ dàng hơn và có ít đối thủ cạnh tranh hơn. Các doanh nghiệp, bên cạnh việc lựa chọn các tờ báo lớn để truyền thông – quảng cáo thì cũng luôn có xu hướng lựa chọn thêm các tờ có thông tin chuyên sâu trong phân khúc/lĩnh vực sản phẩm/dịch vụ của mình.

+ Vậy theo anh tới thời điểm nào báo chí mới thực sự nở rộ thị trường ngách?

- Trên thế giới, xu hướng báo chí phát triển theo thị trường ngách đã định hình từ lâu, song hành với xu hướng lựa chọn thị trường ngách của doanh nghiệp. Còn tại Việt Nam, theo tôi xu hướng này sẽ phát triển mạnh trong vài năm tới.

Đừng “đứng núi này trông núi nọ”

+ Đường mới thường không dễ di. Chắc hẳn để thành công reatimes.vn còn phải nỗ lực rất nhiều?

- Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam (reatimes.vn) mới chỉ hình thành được 5 tháng và chúng tôi lựa chọn đi theo thị trường ngách: tập trung mọi hoạt động, mọi thông tin vào thị trường bất động sản (BĐS) và liên quan. Còn quá sớm để nói về sự thành công, thậm chí là cả sự định hình. Bản thân tôi vẫn chưa thật vững tâm song phải đặt ra quyết tâm. Xác định đây là xu hướng tất yếu nên chúng tôi quyết tâm phát triển theo hướng này. Mà nói thật, nếu có muốn phát triển đa dạng thì cũng khó thành công vì không đủ nguồn lực và năng lực cạnh tranh.

Tôi nghĩ, việc tập trung vào thông tin thị trường ngách rất phù hợp cho báo chí chuyên ngành. Chúng ta không nên “đứng núi này trông núi nọ”.

+ Nhiều người nói reatimes.vn có khả năng để thành công bởi một mình riêng một sân chơi toàn “đại gia khủng” nhưng cũng sẽ đứng trước nguy cơ bị các “đại gia” can thiệp sâu vào nội dung, hay quá thiên quá về quảng bá (PR) cho họ?

- Hoàn toàn không phải là “một mình một sân” đâu! Bất động sản là một thị trường lớn, chiếm 1/3 tài sản quốc dân và mọi người trong xã hội đều quan tâm vì thế gần như báo nào cũng có “món” bất động sản. Hơn nữa, hiện nay, tại VN cũng đã hình thành một loại các ấn phẩm, trang tin chuyên sâu về bất động sản rồi nên Tạp chí cũng phải chịu sự cạnh tranh rất lớn.

Mặt khác, chơi với các “đại gia” bất động sản không dễ đâu. Họ rất khó tính và chuyên nghiệp nên để họ rút hầu bao, chi tiền cho mình là việc không dễ dàng chút nào. Còn việc có nhiều hợp tác truyền thông, nhiều bài PR thì càng tốt, tại sao phải từ chối? Khi đó, ta càng có điều kiện, nguồn lực để phát triển thêm nội dung hấp dẫn cho độc giả để tạo sự cân bằng thông tin. Còn lo lắng về sự “can thiệp”, không phải là không có cơ sở. Nhưng đây thuộc về vấn đề bản lĩnh.

Báo chí thị trường ngách phù hợp với thị trường dịch vụ

+ Thị trường ngách là một xu hướng hấp dẫn, tuy nhiên, nhiều lĩnh vực không dễ thu hút kinh tế để có thể phát triển tờ báo thị trường ngách, phải vậy không, thưa anh?

- Chị nói hoàn toàn đúng! Báo chí ngách phù hợp với một số ngành kinh tế, thị trường dịch vụ chứ không phải tất cả. Có nhiều tờ, muốn “ngách” cũng chịu vì lĩnh vực “siêu hẹp” hoặc quá chung chung. Theo tôi, trong thời gian tới, sẽ có một số thị trường ngách báo chí phát triển mạnh là y tế, giáo dục, tài chính, bất động sản, ô tô – xe máy và bán lẻ.

Nhưng theo tôi, xét đến tận cùng, dù đi theo xu hướng nào, thì đích đến cuối cùng vẫn là làm sao mang đến những thông tin chất lượng và hữu ích nhất đến độc giả…

Theo tôi, mọi giải pháp về công nghệ, “chiêu trò” cũng đều chỉ là hỗ trợ còn nội dung vẫn là “vua”. Ở reatimes, với đặc thù tạp chí (dù là tạp chí điện tử), chúng tôi không quá tập trung vào thông tin thời sự, sự kiện mà chú trọng phân tích, bình luận, lý giải để thấy được bản chất thông tin, sự toàn cảnh, đa chiều của vấn đề. Từ đó giúp bạn đọc nhận biết giá trị, bản chất căn cốt, tính khách quan, toàn cảnh của thông tin để có thể nhận thức đúng, ứng dụng trong thực tiễn công việc cũng như đời sống...

Giờ đây, câu chuyện báo chí không chỉ xoay quanh sự tồn tại hay suy vong của báo chí in nữa, mà ngay cả báo điện tử – những “kẻ” được kết tội là góp phần đẩy báo in xuống vực, cũng đang phải loay hoay tim cách tồn tại, cũng đang băn khoăn giữa hai dòng nước buông tay thuận theo cuộc chơi của các đại gia công nghệ và mạng xã hội, hay vùng vẫy tìm lối thoát khác. Nhưng có lẽ, mọi nền tảng công nghệ hay loại hình thông tin thì cũng đều phải phát triển trên một cái gốc là nội dung, chất lượng và sự kịp thời của thông tin.

+ Là một tờ tạp chí mới ra đời, bước sang năm mới 2017 chắc chắn anh và các đồng sự ở reatimes sẽ có rất nhiều việc phải làm?

- Một núi công việc. Khởi nghiệp mà! Tham vọng, kế hoạch thì nhiều nhưng muốn nhanh thì phải… từ từ. Với nguồn lực tài chính, nhân sự hạn chế, những gì mà chúng tôi đã làm được trong 5 tháng qua là cả một sự cố gắng lớn của toàn thể “Gia đình reatimes”. Bên cạnh việc hoàn thiện hạ tầng công nghệ, bộ máy nhân sự, các tổ chức đoàn thể như chi hội nhà báo, văn phòng đại diện, chi bộ, công đoàn… thì chúng tôi cũng tạo được thành quả bước đầu trong phát triển nội dung mà bằng chứng là reatimes đã duy trì được lượng độc giả khoảng 40 - 50 nghìn người/ngày. Đã “bắt tay” hợp tác được với một số tập đoàn lớn để tạo ra nguồn tài chính “đủ dùng”; hoàn thành công tác chuẩn bị cho việc tổ chức hai hội thảo khá lớn vào đầu năm. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng tranh thủ “thâm canh” được một ấn phẩm đặc san khoảng 400 trang với chủ đề: Thị trường BĐS Việt Nam 2017 – Sinh khí mới. Hi vọng, sang năm 2017, cùng với sự ấm lên của thị trường BĐS, reatimes cũng sẽ có một sinh khí mới!

Hằng Linh (Thực hiện)