Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Phú Thọ Lê Quang Thọ thông tin tại cuộc họp. Ảnh: TL 

Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Phú Thọ Lê Quang Thọ cho biết: "Kim Thượng là xã đi lại khó khăn, dân ở thưa thớt, khó tiếp cận cơ sở y tế nên có việc tình làng nghĩa xóm, nhờ vả nhân viên y tế trên tinh thần tình cảm chứ trường hợp y sĩ ở địa phương này chưa được cấp phép y tế tư nhân. Toàn bộ hoạt động khám chữa bệnh tại nhà của y sĩ này chỉ xuất phát từ tình cảm.

Qua theo dõi, chúng tôi chưa nhận được bất kỳ thông tin nào là có ai hành nghề khám chữa bệnh tại đây mà chưa được cấp phép. Thông tin này chỉ xuất hiện từ khi sự việc trên được lan truyền. Hiện vẫn rất khó để xác định được nguyên nhân sự việc. Chúng tôi cũng đã đưa ra giả thiết có thể có các trường hợp cố tình che giấu các hành vi nguy cơ, hoặc trong lúc phát hiện mắc bệnh bị rối loạn tâm lý nên việc hồi tưởng không chính xác... vì vậy phải có điều tra cụ thể mới có thể khách quan được", ông Thọ cho hay.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ Hà Kế San thông tin thêm, từ trước đến nay đã có 5 người ở xã Kim Thượng chết vì bệnh AIDS. Trước tình hình này, ngành y tế đã tập trung từng bước thận trọng thông qua các đề tài, xét nghiệm, test nhanh, truy vấn và mang về trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh tiếp tục xét nghiệm. 

Theo thống kê, hiện nay có 42 trường hợp nhiễm HIV chính thức được phát hiện mới tại xã Kim Thượng. Cục Phòng chống HIV/AIDS đã đánh giá đây là một tỷ lệ khá cao khi khám trên địa bàn xã, nhưng không phải duy nhất. Hiện có 61 xã trên cả nước có tỷ lệ cao như thế này.

Theo ông Hà Kế San, chưa thể khẳng định nguyên nhân nào là chủ yếu dẫn tới việc phát hiện tỷ lệ cao nhiễm HIV ở xã Kim Thượng.

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến lây truyền: Qua đường máu, quan hệ tình dục không an toàn, dùng chung bơm kim tiêm... Sắp tới Bộ Y tế sẽ cử đoàn chuyên gia của Viện Vệ sinh dịch tễ giúp tỉnh làm việc với cơ sở nghiên cứu đánh giá khoa học để khẳng định nguyên nhân cụ thể.

"Quan trọng nhất là làm sao có thể tư vấn và giúp đỡ một cách tốt nhất về mặt tâm lý cho những người không may bị nhiễm HIV. Khâu đánh giá là quan trọng nhất. Bất cứ ai khi có kết quả thông báo như thế này đều sốc. Vì thế phải làm tốt tư vấn, trong đó phải tuyên truyền tới người dân nhiễm HIV hiện nay đã có thuốc chữa, nếu tuân thủ thuốc nhà nước cấp ARV sẽ có thể sống trọn đời khỏe mạnh nếu cơ thể thích ứng với việc điều trị để người dân yên tâm. Thuốc được cấp miễn phí và được cấp tại nhà. Tinh thần làm việc của tỉnh là tư vấn đến đâu thì sẽ thông báo dần; khi người dân tương đối ổn định về tâm lý sẽ thông báo tình trạng bệnh chính thức và tư vấn sử dụng thuốc", ông Hà Kế San cho hay.

Tại buổi làm việc với tỉnh Phú Thọ, các chuyên gia của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương và Cục Phòng chống HIV/AIDS cho rằng, trong số 42 trường hợp được phát hiện dương tính với HIV, có nhiều trường hợp đã mắc bệnh từ lâu. Vì vậy, để có nguyên nhân chính xác tình trạng nhiễm HIV ở xã Kim Thượng, rất cần có sự vào cuộc của các cơ quan chuyên môn, các chuyên gia và cơ quan điều tra.

P.V