Mới đây, UBND TP.HCM và Hà Nội đã công bố thắt chặt việc quản lý thuế đối với các hoạt động cho thuê căn hộ. Riêng tại TP.HCM sẽ thí điểm thu thuế 10% tổng giá thuê, tại 5 chung cư nằm ở quận 11.

Nhận định về việc này, GS.TS Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên - Môi trường cho rằng: Bất kỳ hoạt động kinh doanh nào có lợi nhuận, có doanh thu thì đều phải thu thuế và thu thuế cho thuê nhà là đúng. Tuy nhiên, cần phải lựa chọn thời điểm hợp lý để thu.

Theo ông Võ, trong thời kỳ COVID-19 đang diễn biến phức tạp, chưa nên thu thuế cho thuê nhà. Bởi vì dịch bệnh đang làm giảm tốc độ tăng trưởng kinh tế, ảnh hưởng trực tiếp đến người dân và doanh nghiệp.

Giải thích rõ hơn về điều này, GS.TS Đặng Hùng Võ nói: Một số trường hợp, người dân bỏ tiền mua nhà sau đó cho thuê để kiếm thêm thu nhập. Nếu thu thuế thời điểm này thì chưa hợp lý. Nếu đánh thuế cao quá, thị trường bất động sản không còn hấp dẫn nữa, thậm chí sẽ đi xuống vì không còn kinh doanh cho thuê nhà.

Bên cạnh đó, việc thu thuế trong thời điểm không hợp lý sẽ tạo ra bất cập, ví dụ như người cho thuê nhà có thể né thuế bằng cách có một hợp đồng chính thức là hợp đồng thuê quản lý, hoặc cho mượn... 

“Thế nên, cần đưa ra mức thuế hợp lý để người dân tự nguyện nộp thì sẽ hiệu quả hơn”, GS.TS Đặng Hùng Võ khẳng định.

Trong khi đó, ông Nguyễn Hoàng, Giám đốc bộ phận R&D DKRA Việt Nam cho rằng, xét riêng góc độ thị trường, khả năng thực hiện đề xuất thu thuế với nhà ở cho thuê còn nhiều điều đáng lưu ý. 

Chẳng hạn, mức thuế sẽ áp dụng như thế nào, với các loại nhà và diện tích khác nhau, giá trị thuê khác nhau thì thuế có khác nhau hay không, những người ở một nửa căn hộ, còn một nửa cho thuê thì có đánh thuế hay không và nếu có thì tính ra sao?...

Ông Hoàng nêu nhận định, chắc chắn người cho thuê sẽ bị ảnh hưởng thu nhập khi bị thu thuế. Khi đó, họ sẽ tăng giá thuê để bù đắp tiền thuế. 

Theo ghi nhận của PV Báo Nhà báo và Công luận, trong suốt 1 năm qua, do ảnh hưởng từ đại dịch COVID-19, nên giá thuê nhà, thuê căn hộ và giá thuê mặt bằng kinh doanh tại các thành phố lớn liên tục đi xuống.

Đơn cử, tại Hà Nội, mặt bằng kinh doanh toàn thành phố đã giảm bình quân 30% - 50%, tùy nơi. Càng vào sâu trong thành phố, mức giá càng giảm mạnh.

Ngay cả các khu đất “kim cương” nằm trong khu vực phố cổ Hà Nội, hiện đã giảm trên 50%. Trong khi đó, giá thuê nhà ở, thuê căn hộ cũng giảm từ 10% - 20% để hỗ trợ khách thuê. 

Tương tự, tại TP.HCM hay Đà Nẵng, giá thuê nhà ở, căn hộ và mặt bằng kinh doanh cũng giảm rất sâu, bình quân từ 20% - 50%. Các khu vực trung tâm thành phố có nơi giảm trên 50%.

Theo báo cáo của Savills Việt Nam, giá thuê căn hộ bình quân cả nước trong quý I/2021 đã giảm 2% so với cuối năm ngoái, trung bình đạt 506.000 đồng/m2/tháng.

Công suất giảm chủ yếu do chịu ảnh hưởng từ việc hủy hợp đồng dài hạn và nhu cầu ngắn hạn giảm. Để thu hút người thuê mới và duy trì các hợp đồng thuê hiện có, chủ nhà đã cung cấp nhiều ưu đãi hơn như giảm giá thuê, tăng phụ cấp điện nước và miễn phí nâng cấp...