Năm 2016, Hội nghị Cấp cao hợp tác Mekong- Lan Thương lần thứ nhất chính thức khởi động giữa 6 nước Việt Nam, Campuchia, Lào, Myanmar, Thái Lan, Trung Quốc và thống nhất các định hướng lớn cho cơ chế hợp tác. Theo đó, 6 nước sẽ cùng thúc đẩy hợp tác trên ba trụ cột là chính trị- an ninh, kinh tế và phát triển bền vững, văn hóa, xã hội và giao lưu nhân dân. Hợp tác Mekong- Lan Thương đặt trọng tâm vào 5 lĩnh vực ưu tiên là quản lý tài nguyên nước, kết nối, hợp tác năng lực sản xuất, hợp tác kinh tế qua biên giới, nông nghiệp và xóa đói giảm nghèo.

Với chủ đề “Dòng sông hòa bình và phát triển bền vững của chúng ta”, Hội nghị lần này dự kiến sẽ rà soát tình hình hợp tác kể từ sau Hội nghị Cấp cao hợp tác Mekong- Lan Thương lần thứ nhất, thảo luận phương hướng hợp tác thời gian tới, thông qua các văn kiện: Tuyên bố Phnom Penh, Kế hoạch hành động hợp tác Mekong- Lan Thương  giai đoạn 2018- 2022, Danh sách các đề xuất dự án hợp tác Mekong- Lan Thương đợt hai…

Nhận thức rõ vai trò và ý nghĩa của hợp tác Mekong- Lan Thương đối với sự phát triển bền vững và thịnh vượng của Tiểu vùng Mekong, Việt Nam đã chủ động, tích cực tham gia ngay từ giai đoạn đầu quá trình hình thành cơ chế hợp tác này.

Trước Hội nghị Cấp cao hợp tác Mekong- Lan Thương lần thứ nhất, Việt Nam đã tham dự và có đóng góp quan trọng tại các hội nghị cấp bộ trưởng và hội nghị các quan chức cao cấp. Những đóng góp của Việt Nam về nguyên tắc, cơ chế hợp tác, lĩnh vực trọng tâm, trong đó có các đề xuất về hợp tác nguồn nước, kết nối kinh tế, đã được các nước ủng hộ, khẳng định trong Tuyên bố Tam Á và các văn kiện liên quan của hợp tác Mekong- Lan Thương.

Việt Nam đã đề xuất các dự án và đã được các nước nhất trí đưa vào danh sách dự án thu hoạch sớm để triển khai giai đoạn đầu của hợp tác Mekong- Lan Thương. Các dự án này đều có lợi ích thiết thực, phù hợp với ưu tiên của hợp tác Mekong- Lan Thương, nhất là dự án tăng cường phối hợp quản lý lũ lụt, hạn hán trong lưu vực sông Mekong- Lan Thương và dự án hài hòa hóa tiêu chuẩn, thủ tục giữa các nước trong tiểu vùng.

Việt Nam sẵn sàng phối hợp với Trung Quốc và các nước Tiểu vùng Mekong triển khai dự án chung về thành lập Trung tâm Hợp tác nguồn nước Mekong- Lan Thương nhằm chia sẻ thông tin, nâng cao năng lực về quản lý bền vững tài nguyên nước sông Mekong, trong đó có việc đóng góp tài chính, chuyên gia làm việc tại Trung tâm này.

PV