Tại Thông báo số 509/TB-VPCP ngày 7/12/2023 kết luận của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính - Trưởng Ban Chỉ đạo tại Phiên họp lần thứ 8 Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải nêu rõ: hiện công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) một số dự án còn chậm, điển hình là dự án Hòa Liên - Túy Loan, Biên Hòa - Vũng Tàu; công tác di dời hạ tầng kỹ thuật, nhất là đường điện cao thế còn nhiều khó khăn, chậm trễ; chưa hoàn thành việc chuyển mục đích sử dụng rừng, đất rừng, đất lúa dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025, Chợ Chu - ngã 3 Trung Sơn và dự án Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột; nguồn vật liệu xây dựng (VLXD) còn thiếu nhiều; một số dự án tổ chức thi công còn chậm...

Thực hiện đồng bộ 6 giải pháp 

Để tháo gỡ các tồn tại nêu trên, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương cần tập trung thực hiện đồng bộ các giải pháp sau: Một là rà soát lại các các thủ tục pháp lý, đề xuất các cơ chế, chính sách đặc thù để thúc đẩy tiến độ các dự án trọng điểm này; 

Hai là kiểm soát chặt chẽ việc thực hiện bảo đảm bám sát tiến độ đã đề ra; 

Ba là tập trung kiểm tra, kiểm soát chất lượng các công trình đường bộ cao tốc gắn liền với việc xây dựng quy chuẩn đường ô tô cao tốc; 

Bốn là tập trung giải quyết các khó khăn về nguồn VLXD, nghiên cứu sử dụng vật liệu cát biển cho đắp nền đường; 

Năm là tăng cường giám sát về kỹ thuật, mỹ thuật, an toàn lao động, vệ sinh môi trường; 

Sáu là tập trung cho công tác GPMB đặc biệt là xây dựng các khu tái định cư. 

Hằng tháng các bộ, ngành, địa phương thực hiện giao ban để đánh giá kết quả thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải; kịp thời có các đề xuất, giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc.

Tập trung xây dựng các khu tái định cư, ổn định cuộc sống người dân

Thực hiện nhiệm vụ trọng tâm về công tác GPMB, Thủ tướng cho rằng phần mặt bằng còn lại mặc dù không lớn nhưng tập trung chủ yếu tại khu vực đất ở (vướng mắc xác định nguồn gốc đất, đơn giá bồi thường, chưa hoàn thành khu tái định cư,…). Các địa phương giải quyết dứt điểm công tác GPMB theo tiến độ yêu cầu của Chính phủ, trong đó tập trung vào việc xây dựng các khu tái định cư, ổn định cuộc sống người dân (đặc biệt các dự án trên địa bàn tỉnh Đồng Nai); phối hợp với EVN, Bộ Công Thương hoàn thành thỏa thuận, thẩm định phương án di dời đường điện cao thế. 

Bộ Quốc phòng và Bộ Công an chỉ đạo các đơn vị liên quan đẩy nhanh công tác GPMB, sớm bàn giao mặt bằng các khu đất thuộc quyền quản lý cho chủ đầu tư.

Bộ Công Thương và EVN đẩy nhanh thủ tục để di dời các đường điện cao thế đáp ứng tiến độ thi công các dự án; chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ nếu để dự án chậm tiến độ do chậm di dời đường điện cao thế.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hoàn thành Báo cáo của Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội về kết quả thực hiện Nghị quyết số 273/NQ-UBTVQH15 về chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng, đất rừng và đất trồng lúa nước từ hai vụ trở lên của Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 trước ngày 10/12/2023.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nghiên cứu, hướng dẫn các địa phương triển khai ngay công tác chuyển mục đích sử dụng rừng với diện tích tăng thêm, nằm ngoài phạm vi của dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025, không làm ảnh hưởng đến tiến độ dự án; tổng hợp hồ sơ chuyển mục đích sử dụng rừng với phần diện tích tăng thêm, nằm ngoài phạm vi của Nghị quyết số 273/NQ-UBTVQH15 gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Xử lý việc thực hiện chưa đúng quy định trong cấp phép các mỏ vật liệu xây dựng

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ: Bộ Xây dựng hướng dẫn phương pháp xác định giá vật liệu tại mỏ để các địa phương công bố giá thỏa thuận làm cơ sở để các chủ đầu tư phê duyệt giá thanh toán cho nhà thầu.

Bộ Công an tăng cường kiểm tra, giám sát, kịp thời phát hiện và cảnh báo, xử lý việc thực hiện chưa đúng quy định trong cấp phép các mỏ VLXD tại các địa phương.

Bộ Giao thông vận tải chỉ đạo Chủ đầu tư yêu cầu các nhà thầu phối hợp với các địa phương sớm hoàn thiện các thủ tục để có thể khai thác các mỏ thuộc dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 trước ngày 31/12/2023.

Bộ Giao thông vận tải chủ trì, phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường đẩy nhanh tiến độ nghiên cứu sử dụng cát biển và báo cáo kết quả thực hiện trong tháng 12 năm 2023.

Cùng với đó, các địa phương cần chủ động, tích cực triển khai các thủ tục để bảo đảm giao mỏ cho các nhà thầu đặc biệt là các nhà thầu thuộc dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 trong tháng 12 năm 2023 đúng theo thời hạn đã được Quốc hội cho phép áp dụng cơ chế đặc thù.