Thực hư chuyện thương lái mua các loại rễ cây này để làm gì thì người dân không biết, nhưng với giá mua cao nên họ đều đi lùng loại rễ cây này về bán cho thương lái. Nhiều hộ dân trồng tiêu ở xã Xuân Thọ (Xuân Lộc, Đồng Nai) cho biết mấy ngày gần đây thương lái lại vào tận vườn lùng rễ cây hồ tiêu với giá cao ngất ngưởng lên tới 90.000 đồng/kg rễ khô và 20.000 đồng/kg rễ tươi. 

Theo đó, nhiều người trồng hồ tiêu đã quyết định chặt bỏ cây để đào rễ bán cho thương lái lấy tiền. Trao đổi với PV, rất nhiều người dân trồng hồ tiêu tại đây đều cho biết người thu mua các sản phẩm này là các thương lái người Trung Quốc.

Họ luôn có phiên dịch đi cùng để dễ dàng trong việc trao đổi thu mua. “Họ nói mua gốc và rễ của cây hồ tiêu với giá rất cao và đặc biệt là thu gom bao nhiêu mua hết bấy nhiêu.Chúng tôi không biết họ thu mua làm gì nhưng vẫn rất cảnh giác thời điểm trước đây cũng đã có tình trạng này xảy ra!”, Ông Đặng Quang Hải ở xã Xuân Thọ khẳng định. 

Chính quyền các cấp cần vào cuộc, vận động người dân không được chặt phá bừa bãi gốc, rễ cây tiêu đem bán. Ảnh Hoài Linh

Một người dân tại địa phương cho biết: “Thông tin này nếu phát tán rộng rãi sẽ không tốt. Một số người dân nhận thức chưa cao thấy lợi trước mắt sẽ chặt bỏ vườn tiêu để bán gốc và rễ, thậm chí còn tới các vườn tiêu khác trộm cắp, phá hoại để có sản phẩm mang về bán!”. 

Trao đổi với PV, nhiều người dân trồng tiêu đều cho biết, họ đang rất cảnh giác với các thương lái Trung Quốc vì đây không phải lần đầu tiên những vụ mua bán “sản phẩm lạ” như thế này xảy ra, đặc biệt nhiều thương vụ “kỳ lạ” của các thương lái Trung Quốc đã từng diễn ra như thế này. 

Anh Nguyễn Xuân Bảng (xã Xuân Thọ) cho biết: “Cả vườn tiêu đang cho thu hoạch, chỉ cần một phần bộ rễ có vấn đề thì coi như vụ sau thất bát. Đấy là chưa kể đến những kẻ trộm cắt toàn bộ rễ tiêu thì cây tiêu sẽ chết. Trước tình trạng này, người trồng hồ tiêu chúng tôi đang ngày đêm bảo vệ từng gốc tiêu của mình!”. 

Mục đích việc thương lái Trung Quốc thu mua rễ tiêu được nhiều người cho rằng trong gốc, rễ tiêu cũng có những thành phần như hạt nhưng kém chất lượng hơn. Họ mua về rồi chế biến ra và trộn lẫn vào hạt hồ tiêu để xuất lại thị trường Việt Nam với giá cao hơn kiếm lời, hoặc xuất ra nước ngoài làm ảnh hưởng tới thương hiệu hồ tiêu nổi tiếng thế giới đã được bảo hộ của Việt Nam. 

Việc thời gian qua thương lái Trung Quốc “làm mưa làm gió” ở các vùng chuyên canh của Việt Nam là không bình thường. Đã đến lúc các cấp chính quyền, ngành chức năng cần vào cuộc, kiểm soát chặt chẽ những đối tượng này, yêu cầu họ làm ăn theo đúng pháp luật của Việt Nam, khuyến cáo nông dân không nên vì cái lợi trước mắt mà mở rộng quy mô sản xuất. 

Việc thu mua của người Trung Quốc không ổn định, mặt hàng nào họ thu mua thì lúc ấy giá rất cao, sau đó thì giá lại thấp đến bất ngờ. Việc làm này trước mắt có lợi cho nông dân nhưng về lâu dài thì khó mà giữ được lợi ích bền vững. 

Điều nguy hại hơn rất nhiều là chất lượng vùng chuyên canh sẽ bị phá vỡ sau rất nhiều công gây dựng của nông dân với biết bao mồ hôi nước mắt. Nông dân nhiều nơi đã từng “sập bẫy” thương lái Trung Quốc khi có thời gian họ thu mua tất cả các loại nông sản với giá cao, sau khi bà con ồ ạt trồng và sản lượng tăng đột biến thì họ tha hồ ép giá, và sau đó bỏ về nước không một lời từ biệt. 

Đã có nhiều bài học cho nông dân Việt Nam khi ham lợi trước mắt mà bán hàng cho thương lái Trung Quốc như mua râu ngô non, chè vàng, chè bẩn, sừng trâu, thậm chí là… đỉa. Sau “cơn sóng” chè bẩn hồi năm 2011 đến vụ thu mua đỉa làm đảo lộn nhiều vùng quê, đe dọa môi trường sinh thái, bây giờ, vùng trồng dứa, khoai lang, sầu riêng ở nhiều vùng thuộc Đồng bằng sông Cửu Long hay dưa hấu miền Trung đang sống dở chết dở vì sự “đỏng đảnh có chủ ý” của thương lái Trung Quốc./.

Cẩm Tú