Đại biểu Quốc hội Cao Đình Thưởng, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Phú Thọ thảo luận tại phiên họp sáng 26/10 (ảnh Quochoi.vn)

Về tinh giản bộ máy theo Nghị quyết Trung ương 6 khóa XII, và “thừa, thiếu” giáo viên. Đại biểu Quốc hội Cao Đình Thưởng (Đoàn Phú Thọ) bày tỏ:

"Về việc thực hiện sắp xếp, tinh giản bộ máy theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 6 khóa XII và Nghị quyết của Quốc hội, có thể nói đây là chủ trương chính sách đúng đắn, phù hợp nhằm khắc phục những hạn chế của bộ máy được nhân dân đồng tình, ủng hộ. Tuy nhiên, do chưa có hướng dẫn cụ thể cũng như thiếu cơ sở pháp lý đầy đủ nên việc tổ chức thực hiện và triển khai trong thời gian qua ở các bộ, ngành, địa phương chưa đồng bộ, thiếu thống nhất và rất lúng túng.

Vấn đề tinh giản biên chế. Đây là vấn đề rất nóng thời gian qua. Đối với tinh giản biên chế công chức, tôi cho rằng có nhiều thuận lợi, nhưng tinh giản biên chế viên chức sự nghiệp nhất là viên chức giáo dục thì thời điểm này cần có lộ trình và phải cân nhắc kỹ. Theo thống kê chưa đầy đủ, vừa qua, chỉ ở 43 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã thiếu, thừa cục bộ giáo viên, thiếu khoảng 76.000 người, riêng giáo viên mầm non thiếu 44.000 người. Theo tôi biết, hiện cả nước chỉ có 2 tỉnh, thành phố có đủ giáo viên.

Vấn đề đặt ra với y tế, giáo dục là phải tạo ra đủ nguồn lực để đáp ứng nhu cầu của người dân một cách tốt nhất có thể. Chúng ta không thể gộp điểm trường ở các tỉnh miền núi vùng sâu vùng xa để các cháu phải đi học quá xa nhà. Chúng ta không thể để tình trạng nhồi nhét 50, 60 học sinh trên lớp ở các thành phố, thị xã mà phải nhanh chóng xử lý bài toán thiếu giáo viên hiện nay.

Vừa qua có hiện tượng có địa phương xin cơ chế đặc thù trong đó có chính sách tiền lương riêng cho cán bộ, công chức hoặc xin được biên soạn sách giáo khoa riêng cho địa phương mình sau khi Bộ Giáo dục có chương trình khung sách giáo khoa phổ thông hoặc xin miễn học phí cho học sinh trung học cơ sở khi chưa có luật ra đời. Điều này có ảnh hưởng gì đến sự thống nhất, công bằng giữa các địa phương, vùng miền hay không? Tôi đề nghị đã là chính sách chung thì phải thống nhất toàn quốc". 

Bên cạnh đó, Đại biểu Cao Đình Thưởng đề nghị: “Đã là công chức, viên chức Việt Nam phải được hưởng chế độ khung và có mặt bằng như nhau, đã là người dân tộc thiểu số thì ở vùng miền nào cũng vậy. Ngay cả sách giáo khoa phổ thông tôi cũng đề nghị cả nước cùng dùng chung một bộ sách giáo khoa, còn lại là sách tham khảo, sách nâng cao cho những đối tượng cần thiết. Không nên một chương trình có nhiều bộ sách giáo khoa bởi nhiều là bao nhiêu? Không khéo dễ bị lạm dụng. Điều này có lẽ tôi cho rằng chỉ thích hợp đối với tương lai và chúng ta cần hội nhập nhưng cũng cần giữ gìn bản sắc dân tộc bởi mỗi công dân Việt Nam là người Việt Nam".

Cùng quan điểm với đại biểu Đoàn Phú Thọ, Đại biểu Quốc hội Đinh Duy Vượt (Đoàn Gia Lai) trình bày: Việc tinh giản biên chế, sắp xếp, sáp nhập, giảm đầu mối, cơ cấu lại đội ngũ công chức, viên chức là hoàn toàn đúng đắn, kết quả bước đầu làm nức lòng nhân dân mà tấm gương lan tỏa từ Bộ Công an. Tuy nhiên, tình trạng thiếu giáo viên thực sự ở nhiều tỉnh, nhưng bắt buộc vẫn phải cắt hợp đồng, nhất là các tỉnh miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vì một số năm gần đây, không được giao thêm biên chế, không được hợp đồng, làm công việc chuyên môn là sự vận dụng cứng nhắc, máy móc, không thực tế, vừa gây bức xúc trong đội ngũ giáo viên và hại đơn, hại kép, trước mắt cũng như lâu dài, nguy cơ tái mù chỉ trong nay mai. Đương nhiên thành quả xây dựng nông thôn mới, thành quả phổ cập giáo dục không thể vững chắc.

Theo báo cáo, cả nước thiếu 76.000 giáo viên, đặc biệt là giáo viên mầm non thiếu đến 43.732 giáo viên, tiểu học thiếu 18.953 giáo viên, trung học cơ sở 10.143 giáo viên. Thiếu giáo viên đương nhiên nhiều học sinh, trẻ mầm non chưa được đến trường hoặc dồn ép học sinh, rất khó khả thi trong dạy hai buổi và bán trú, địa bàn xa khó khăn đi lại, giáo viên tất tưởi dạy thay, dạy theo cũng không thể đảm bảo chất lượng cho dù một số nơi thừa cục bộ, việc điều chuyển đi dạy cấp này sang cấp kia, môn này sang môn kia dù cố gắng nhưng tính khả thi thấp. Chúng tôi đề nghị Bộ Nội vụ cần xuống một số địa phương điển hình, vùng miền, để khảo sát thực tiễn, lắng nghe nhằm tham mưu cho Chính phủ nhằm giải quyết tốt, kịp thời vấn đề này. Đại biểu Đinh Duy Vượt cho biết.

Theo dự kiến, giữa buổi chiều hôm nay Đoàn chủ tịch cũng sẽ mời hai Bộ trưởng là Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ tham gia phát biểu giải trình.

Đắc Nguyên