Văn phòng đăng ký đất đai TP. HCM mới đây vừa có báo cáo về tình trạng cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại các dự án phát triển nhà ở thương mại trên địa bàn thành phố.

Trong đó, có tổng số 398 dự án đã nộp hồ sơ, tương ứng với tổng lượng 191.348 căn nhà ở, căn hộ, nhà ở riêng lẻ. Tuy nhiên, Thành phố Hồ Chí Minh mới chỉ cấp giấy chứng nhận cho 110.016 căn nhà, lượng 81.332 căn còn lại chưa được cấp giấy chứng nhận.

Một trong những nguyên nhân phải kể đến là bởi có nhiều trường hợp mà dự án phát triển nhà ở trước đây đã được Sở Tài nguyên Môi trường (TNMT) thẩm định đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận cho người mua và đã được Văn phòng đăng ký đất đai (VPĐKĐĐ) TP.HCM lập hồ sơ, trình Sở TNMT ký cấp giấy chứng nhận. Tuy nhiên, do một số thay đổi trong quy định pháp luật liên quan tới nghĩa vụ  tài chính bổ sung theo quy định tại Nghị định 148/2020/NĐCP; liên quan đến công tác thanh tra, kiểm tra, điều tra của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền… mà Văn phòng đăng ký đất đai TP. HCM đã phải tạm ngưng giải quyết hồ sơ.

Ngoài ra, trong số các dự án chưa được cấp giấy chứng nhận, có 7 dự án chủ đầu tư chưa hoàn tất nghĩa vụ tài chính bổ sung, tương đương với 5.386 căn nhà; 10.019 căn nhà bị vướng do thuộc loại hình bất động sản mới (gồm loại hình officetel, shophouse…); 17.515 căn nhà không đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận.

Một trong những khó khăn khác được Văn phòng đăng ký đất đai TP HCM nêu ra đó là trong giai đoạn này, lượng hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận tiếp nhận và giải quyết tăng cao hơn so với năm 2021, từ 28.835 hồ sơ lên 38.144 hồ sơ khiến cho việc xử lý bị ảnh hưởng.

Thêm vào đó, khó khăn trong việc rà soát quá trình giao đất, chuyển nhượng, góp vốn thực hiện dự án, chuyển mục đích sử dụng đất, rà soát lại phương án sử dụng đất khi cổ phần hóa doanh nghiệp, xác định lại nghĩa vụ tài chính. Việc xác định nghĩa vụ tài chính của cơ quan nhà nước có thẩm quyền còn chậm; chủ đầu tư chậm thực hiện nghĩa vụ tài chính nên kéo dài thời gian giải quyết hồ sơ. Hay nhiều dự án sử dụng vào mục đích sử dụng hỗn hợp như làm căn hộ lưu trú (căn hộ cho thuê) hoặc văn phòng kết hợp lưu trú (officetel, condotel, shophouse) nên chưa có cơ sở pháp lý để giải quyết hồ sơ cấp giấy chứng nhận.

Với những khó khăn trên, Văn phòng đăng ký đất đai Tp HCM Hội đồng nhân dân Thành phố kiến nghị với các cơ quan Trung ương bổ sung quy định cụ thể về việc cấp giấy chứng nhận đối với loại hình bất động sản mới (officetel, Shophouse…). Đồng thời kiến nghị Hội đồng thẩm định giá Thành phố, Sở TNMT sớm tham mưu và trình UBND TP ban hành quyết định về phê duyệt giá đất để các chủ đầu tư thực hiện nghĩa vụ tài chính. Sớm xem xét, xác nhận việc hoàn tất thực hiện nghĩa vụ về nhà ở xã hội đối với các chủ đầu tư lựa chọn hình thức nộp tiền vào ngân sách Nhà nước.