Động thái chiến lược của Trung Quốc

Tuyến cáp quang sẽ kết nối với cáp ngầm ở Biển Ả Rập để phục vụ các nước tham gia Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường (BRI) của Trung Quốc và châu Âu.

Giới quan sát coi đây là động thái chiến lược nhằm phá vỡ các tập đoàn viễn thông quốc tế do các công ty phương Tây và Ấn Độ thống trị.

Một số dự án BRI đã bị ảnh hưởng tiêu cực bởi đại dịch và khủng hoảng nợ ở các nước đối tác, trong đó có dự án đường sắt trị giá 6,8 tỷ USD ở Pakistan. Một phần phản ứng của Bắc Kinh là đẩy mạnh các dự án kỹ thuật số và phát triển cơ sở hạ tầng truyền thông.

Tập đoàn Hengtong, một trong những nhà sản xuất cáp quang và cáp điện hàng đầu của Trung Quốc, đang dẫn đầu một nhóm các công ty viễn thông từ Châu Phi, Pakistan và Hồng Kông lắp đặt tuyến cáp Pakistan Đông Phi Kết nối Châu Âu (PEACE) ở Ấn Độ Dương và Địa Trung Hải.

Việc đặt cáp biển trong lãnh hải của Pakistan sẽ bắt đầu vào tháng 3 sau khi chính phủ phê duyệt trong tháng này cho Cybernet, một nhà cung cấp dịch vụ internet địa phương, xây dựng một trạm trên Biển Ả Rập ở Karachi.

Đoạn đi qua Địa Trung Hải của tuyến cáp đã được đặt từ Ai Cập đến Pháp, và tuyến cáp dài 15.000 km dự kiến ​​sẽ đi vào hoạt động vào cuối năm nay.

Cáp PEACE sẽ cung cấp đường truyền internet trực tiếp ngắn nhất giữa các quốc gia tham gia và giảm đáng kể thời gian truyền dữ liệu internet.

Trong khi đó, Tổ chức Truyền thông Đặc biệt (SCO) - chi nhánh viễn thông của Quân đội Pakistan - sắp đặt một tuyến cáp quang giữa Rawalpindi với các thành phố cảng Karachi và Gwadar. Dự án trị giá 240 triệu đô la này hợp tác với Huawei Technologies của Trung Quốc và đã được chính phủ phê duyệt vào ngày 21 tháng 1. Nó cũng sẽ kết nối với cáp PEACE ở Biển Ả Rập.

Đoạn phía bắc dài 850 km đã đi vào hoạt động từ năm 2018. Tuyến cáp quang nối Khu tự trị Duy Ngô Nhĩ Tân Cương ở tây nam Trung Quốc với Rawalpindi, nơi đặt trụ sở của Quân đội Pakistan. Liên kết trị giá 37 triệu USD cung cấp thông tin liên lạc an toàn giữa Trung Quốc và Pakistan, vốn đã làm sâu sắc thêm mối quan hệ kinh tế và chiến lược trong những năm gần đây với Hành lang Kinh tế Trung Quốc-Pakistan (CPEC) trị giá 50 tỷ USD, một liên minh hàng đầu của BRI.

Dự án sẽ lần đầu tiên cung cấp cho Gwadar kết nối cáp quang. Cảng biển nước sâu này được xây dựng bởi Trung Quốc và chính quốc gia này cũng điều hành nó. Các nhà quan sát tin rằng cơ sở hạ tầng thông tin liên lạc hạn chế của Gwadar đã góp phần khiến nó không thể cất cánh như một trung tâm trung chuyển khu vực.

Quyết tâm khẳng định vị thế của 'Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường'

Trong những tháng gần đây, Cơ quan CPEC - cơ quan siêu quốc gia giám sát các dự án BRI ở Pakistan - đã đẩy nhanh nỗ lực cải thiện khả năng kết nối của Gwadar với các nâng cấp lớn về đường bộ và đường sắt. Theo Maroof Ali Shahani, Giám đốc điều hành của Cybernet, các tuyến cáp quang sẽ được đặt dọc theo các đường liên kết mới này với các tuyến giao thông quốc gia, lần đầu tiên kết nối cảng với đường trục cáp quang quốc gia của Pakistan.

Pakistan cũng đang tìm kiếm một liên kết Internet thay thế thông qua Trung Quốc. Hiện tại, hầu hết lưu lượng truy cập Internet từ Trung Quốc đến Châu Âu được cung cấp qua các tuyến cáp trên mặt đất đi qua Mông Cổ, Nga và Kazakhstan.

Vào năm 2017, Thiếu tướng Pakistan Amir Azeem Bajwa, nói với một ủy ban quốc hội về công nghệ thông tin rằng phần lớn lưu lượng truy cập internet của Pakistan được chuyển qua Ấn Độ. Điều này làm dấy lên lo ngại rằng dữ liệu nhạy cảm dễ bị tấn công. Theo các báo cáo địa phương, Bajwa đã tìm kiếm sự chấp thuận cho một mạng thay thế để phục vụ Gwadar tránh việc phải đi qua Ấn Độ.

Shahani cho biết: “Cần phải đầu tư nhiều nhưng Pakistan không có tiền để", ông mô tả cách Trung Quốc chuyển sang cung cấp các khoản vay ưu đãi, thiết bị và dịch vụ kỹ thuật.

Theo Telegeography, một công ty nghiên cứu thị trường viễn thông có trụ sở tại Washington, Pakistan hiện có 7 tuyến cáp ngầm, 4 trong số đó đến từ Ấn Độ. Các mạng cáp này được phát triển bởi các tập đoàn bao gồm các công ty viễn thông từ Ấn Độ, Ai Cập và Pakistan.

Cáp PEACE được kỳ vọng sẽ giúp Pakistan giảm nguy cơ mất mạng do cáp ngầm bị hỏng bằng cách cung cấp thêm một tuyến đường kết nối internet.

Eyck Freymann, tác giả cuốn sách 'Một vành đai, một con đường: Sức mạnh Trung Quốc đáp ứng thế giới', nói với Nikkei rằng BRI đang phát triển để ít phải phụ thuộc vào cơ sở hạ tầng nặng tính truyền thống mà tập trung nhiều hơn vào hợp tác công nghệ cao và dịch vụ kỹ thuật số.

Ông nói: “Bắc Kinh muốn thống trị cơ sở hạ tầng vật lý nền tảng cho truyền thông toàn cầu, đặc biệt là internet. Điều này sẽ mang lại cho họ một lợi thế trong việc quốc tế hóa lĩnh vực công nghệ của mình và theo đuổi các thỏa thuận liên quan đến công nghệ trong tương lai với các nước đối tác".

"Đó là một cách để các công ty Trung Quốc tiếp cận nhiều hơn với một số thị trường nước ngoài nhất định, vào thời điểm họ ngày càng ngừng xây dựng cơ sở hạ tầng như cáp quang và công nghệ 5G ở Bắc Mỹ và các khu vực của châu Âu", Joshua Kurlantzick, một thành viên cấp cao về Đông Nam Á tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại có trụ sở tại Washington, nói với Nikkei.

Kurlantzick cho biết đại dịch và cuộc khủng hoảng nợ tiếp theo đã góp phần vào việc chuyển trọng tâm khỏi các dự án cơ sở hạ tầng truyền thống. Ông nói: “Con đường tơ lụa kỹ thuật số, bao gồm cả dự án này, là một cách để Trung Quốc tiếp tục thể hiện rằng BRI sẽ là một sáng kiến ​​lớn".

Đối với Trung Quốc, việc xây dựng một tuyến đường nhanh chóng và an toàn cho lưu lượng truy cập internet đến châu Âu thông qua một tuyến cáp chuyên dụng do người Trung Quốc quản lý và giám sát độc quyền là rất quan trọng.