Sáng nay (26/4/2018) tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế, số 11 Lê Hồng Phong, Ba Đình, Hà Nội, báo Giáo dục Việt Nam đã tổ chức Hội thảo: Tuyển sinh trường tư thục: Thực trạng và giải pháp. Hội thảo nhằm mục đích góp phần tháo gỡ những khó khăn trong công tác tuyển sinh cho của các trường tư thục cũng như thấy được vai trò nhất định trong hệ thống giáo dục. Năm 2018 tại Hà Nội có 4 vạn học trò không được vào công lập vì bị bó hẹp trong chỉ tiêu tuyển sinh, tại Thành phố Hồ Chí Minh cũng 2 vạn học sinh không có cửa vào công lập. 

Hiến pháp, Luật Giáo dục đã quy định quyền học tập của nhân dân, vậy không lẽ số lượng các em trên không được học nữa khi công lập không đáp ứng được? Trường tư thục góp phần không nhỏ vào việc tăng nguồn lực cho giáo dục, bớt gánh nặng ngân sách, tăng thêm việc làm cho người lao động, học sinh có nhiều lựa chọn phong phú, có nhiều cơ hội học tập chất lượng cao. Bởi lẽ, phụ huynh muốn tìm nơi học cho con chắc chắn trước đó sẽ rất đắn đo, cân nhắc và tìm hiểu nhiều trường. 

Đạạ diện các trường tư thục bày tỏ nguyện vọng được tự chủ hoàn toàn trong tuyển sinh.

Từ trước đến nay, các bậc phụ huynh luôn cho rằng trường công lập tốt hơn trường dân lập, tư thục về mọi mặt, nên bằng mọi cách đều muốn con cái được học trường công, nhưng thực tế liệu đó có phải là lựa chọn tốt nhất? Để có sự lựa chọn đúng đắn, trước hết các bậc phụ huynh phải có cái nhìn đúng đắn, khách quan và toàn diện về các loại hình giáo dục này. Hiện nay, một trong những mối quan tâm hàng đầu khi đề cập đến vấn đề trường công, trường tư đó là học phí, cơ sở vật chất và chất lượng giáo dục tại mỗi trường. Học phí của các trường dân lập, tư thục cao hơn so với trường công lập thì ai cũng biết song nguyên nhân của điều này không phải ai cũng rõ. Trên thực tế, các trường công lập được Nhà nước xây dựng, hỗ trợ kinh phí hoạt động nên học phí thấp. 

Tuy nhiên khi muốn đầu tư cơ sở vật chất thì đều mất thời gian để cấp trên xét duyệt, là số lượng đầu tư luôn có hạn, không phải lúc nào cũng đáp ứng được nhu cầu dạy và học. Còn trường dân lập do tư nhân xây dựng nên cơ sở vật chất và kinh phí hoạt động của cơ sở là nguồn vốn ngoài ngân sách nhà nước, họ không có được sự hỗ trợ cũng như đảm bảo hoạt động của trường như các trường công vì thế họ phải quan tâm đầu tư đến cơ sở vật chất trường học tốt, chất lượng giảng dạy hiệu quả nhằm thu hút được đông đảo học sinh để nhanh chóng thu hồi vốn duy trì hoạt động. 

Như thế có nghĩa là họ phải thu học phí cao hơn so với trường công lập nhưng nó tương xứng với chi phí bỏ ra ban đầu và xứng đáng khi được đánh giá: cơ sở vật chất tại các trường tư được đánh giá tốt hơn các trường công. Tại đây học sinh được học trong môi trường hiện đại đầy đủ tiện nghi như điều hòa nhiệt độ, các trang thiết bị phục vụ trong công tác giảng dạy cũng như nghiên cứu, thí nghiệm. Trường nằm trong khu dân trí cao, không bị bao bọc bởi các quán game, internet..., qua đó giúp các em có những định hướng, suy nghĩ tích cực trong học tập. Vì tuyển sinh đồng loạt, cha mẹ học sinh không thể biết con mình có được vào các trường công hay sẽ vào các trường tư có thương hiệu và hồ sơ đăng ký đông gấp mấy lần chỉ tiêu, hay không. 

Tuyển sinh cùng 1 ngày gây khó khăn cho phụ huynh thì bắt buộc các trường phải lách. Thực tế, các trường tư có nhiều cách “lách” để tuyển sinh. Các trường tư sẵn sàng chịu khiển trách của Sở GDĐT Hà Nội nhưng mang lại niềm vui và hạnh phúc cho phụ huynh và học sinh. Thế nên, trước cuộc chiến giành học sinh đầy khốc liệt trước mỗi năm học, các trường tư trên khắp cả nước đã “sẵn sàng nhận kỷ luật” để tuyển sinh trước thời hạn 2 tháng. Hiện nay, hầu hết các tỉnh, TP đều dành quyền tự chủ tuyển sinh cho trường tư về phương thức tuyển sinh cơ bản theo Bộ GD&ĐT năm 2018 xét tuyển kết hợp với kiểm tra, đánh giá năng lực. Tuyển sinh là điều kiện quan trọng để trường tư tồn tại và phát triển. Tuyển sinh của trường tư cần được tự chủ về phương thức và thời gian. 

Điều mà mỗi chúng ta ai cũng thấy đó là trường tư phải tự chủ, để tồn tại và phát triển phải đáp ứng điều kiện cơ sở vật chất và tuyển được học sinh. Nhiều trường đề nghị cho thời gian để trường tự quyết thời gian tuyển sinh nhằm mục đích tạo điều kiện cho học sinh có nhiều cơ hội cho sự lựa chọn nhất là các trường tư. Cả phụ huynh và học sinh, ai cũng muốn đậu vào ngôi trường mà mình mong muốn. Nhưng học ở trường nào cũng vậy, điều quan trọng nhất là ở bản thân mỗi người, nếu không chịu khó học tập thì dù bạn có ngồi ở trường chuyên lớp chọn thì kết quả cũng không thể như mong đợi. 

Ngôi trường nào cũng có những học sinh ưu tú và những người thầy người cô đáng kính, tâm huyết. Mỗi trường có một thế mạnh, một sự thú vị khác nhau. Nếu các trường tư được tự chủ tuyển sinh, cha mẹ học sinh sẽ có nhiều phương án nếu không đủ điều kiện vào các trường tư hàng đầu. Đó chính là quyền học tập của trẻ em. Nếu chính sách khuyến khích xã hội hoá của Chính phủ tốt hơn nữa, các địa phương có tầm nhìn chiến lược phát triển giáo dục nói chung, phát triển trường tư nói riêng thì 10 đến 20 năm nữa hệ thống trường tư của Việt Nam sẽ xứng đáng với kỳ vọng của Nhà nước và của người dân./.

Huyền Thu