Theo tín ngưỡng dân gian của người Việt từ xưa đến nay, mỗi mảnh đất, mỗi ngôi nhà đều có một vị thần "trấn trạch" gọi là Thổ Công (hay Ông Địa). Xây dựng các công trình nhà ở, kiến trúc... là đụng đến Thổ Công, đụng đến thần linh, vong linh ở khu đất đó nên phải làm lễ cúng động thổ.

Lễ cúng động thổ làm nhà về bản chất là để người chủ công trình báo cáo và xin phép các vong linh đang trú ngụ tại đó hãy vui vẻ và hoan hỷ chuyển sang một nơi khác để cho việc thi công được tiến hành thuận lợi. Bên cạnh đó, cúng động thổ xây nhà còn mang ý nghĩa cáo trạng với Thổ Công, Thành Hoàng trong khu vực đó về sự thay đổi sắp diễn ra với khu đất công trình.

Theo quan niệm của ông bà ta xưa kia, việc làm nhà là một việc quan trọng vì vậy những người sống trong nhà mới muốn được bình an, khỏe mạnh, tài lộc và gặp sự may mắn thì việc tiến hành làm nhà không thể thiếu nghi thức theo Phong thủy nhà ở như sau:

Chọn ngày tốt thuộc những ngày Hoàng đạo, Sinh khí, Lộc mã, Giải thần,...

Tránh những xấu thuộc ngày Hắc Đạo, Sát chủ, Thổ cấm, Trùng tang, Trùng phục,…

Chọn giờ Hoàng đạo để làm lễ cúng động thổ làm nhà.

Đọc bài cúng, văn khấn động thổ xây nhà năm 2021 để xin làm nhà trên mảnh đất đó.

Bài văn khấn lễ động thổ

Đầu tiên gia chủ bài biện bố trí tất cả mâm cúng động thổ trên một cái bàn đặt giữa công trình, đốt hai cây đèn cầy lên và thắp 07 cây nhang với nam (09 cây với nữ).

BÀI VĂN KHẤN LỄ ĐỘNG THỔ

Nam Mô A Di Đà Phật (3 lần).

CON KÍNH LẠY:

- Hoàng thiên hậu thổ chư vị tôn thần.

- Quan đương niên hành khiển năm ................ (ví dụ: nhâm thìn, quý tỵ, v.v... Năm 2022 là năm Nhâm Dần nên Quan hành khiển năm 2022 sẽ là: Chu Vương Hành Khiển, Thiên Ôn hành binh chi thần, Lý Tào phán quan. Xem chi tiết bên dưới).

- Ngài bản cảnh thành hoàng chư vị đại vương.

- Ngũ phương ngũ thổ long mạch tôn thần, các ngài tôn thần cai quản trong khu vực này.

Hôm nay, là ngày ...... tháng ...... năm 2022 (Âm lịch).

Tín chủ con là: ................................................... Tuổi: ..................

Hiện ngụ tại: ...................................................................................

Thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật và các thứ cúng dâng bày ra trước án. Ví tín chủ con khởi tạo (nếu "cất nóc" thì đọc là "cất nóc", nếu "xây cổng" thì đọc là "xây cổng", nếu tu sửa phương nào thì đọc rõ "tu sửa phương ..." đó ...) căn nhà ở địa chỉ: ....... ngôi Dương Cơ trụ trạch (nếu là phần mộ thì đọc là "ngôi Âm Cơ mộ phần") để làm nơi cư ngụ cho gia đình con cháu (=> để làm nơi an ổn cho vong linh...). Nay chọn được ngày lành tháng tốt, kính cáo chư vị Linh Thần, cúi mong soi xét và cho phép được động Thổ ("cất nóc", "xây cổng", "tu sửa phương..."). Nhân có lễ vật tịnh tài dâng cúng bày trên Linh Án, tín chủ con thành tâm kính mời:

- Ngài Kim Niên Đương Cai Thái Tuế Chí Đức Tôn Thần.

- Ngài Bản Cảnh Thành Hoàng Chư Vị Đại Vương.

- Ngài Bản Xứ Thần Linh Thổ Địa.

- Ngài Định Phúc Táo Quân, các Ngài Địa Chúa Long Mạch Tôn Thần và tất cả các vị Thần Linh cai quản trong khu vực này.

Cúi xin giáng lâm trước án chứng minh thọ hưởng. Và lai độ cho chúng con khởi công suôn sẻ, công việc tiến hành trôi chảy, người người đều đặng bình an, vạn sự hanh thông, sở cầu tất ứng.

Tín chủ chúng con lại kính mời các vị hương linh khuất mặt lần khuất quanh đây, các linh hồn chiến sĩ trận vong vì nước, các oan hồn uổng tử không nơi nương tựa, xin cùng tới đây thụ hưởng lễ vật, độ cho tín chủ chúng tôi hưng công sở thành, kiến tạo như ý, từ đây hoạn lộ hanh thông, Đông thành Tây tựu, trú sở cát tường.

Nam Mô A Di Đà Phật (3 lần).

Mâm lễ cúng động thổ chuẩn bị những gì?

Mỗi vùng miền địa phương sẽ có quy định về cách thức chuẩn bị và sắp xếp lễ động thổ của riêng mình, tuy nhiên, vẫn có những lễ vật chung, không thể không có trong mâm lễ cúng động thổ, đó là:

- Một bộ tam sinh bao gồm một miếng thịt luộc, một con tôm luộc và một quả trứng vịt luộc

- Một con gà

- Một đĩa xôi hoặc bánh chưng

- Một đĩa muối

- Một bát gạo

- Một bát nước

- Nửa lít rượu trắng

- Bao thuốc, lạng chè

- Một bộ quần áo Quan Thần Linh, mũ, hia tất cả màu đỏ, kiếm trắng

- Một đinh vàng hoa

- Năm lễ vàng tiền

- Năm cái oản đỏ

- Năm lá trầu, năm quả cau hoặc 3 miếng trầu cau đã têm

- Năm quả tròn (mâm ngũ quả cúng động thổ xây nhà, làm nhà bao gồm 5 loại trái cây cúng động thổ khác nhau tùy thuộc vào từng vùng miền)

- Hoa cúng động thổ gồm 9 bông hoa hồng đỏ

- Một đĩa muối gạo

- Ba hũ nhỏ đựng muối - gạo - nước

Bài viết tổng hợp mang tính tham khảo giải trí