Từ những ngày cuối tháng 5 đầu tháng 6, các nụ sen đã e ấp, sắp hé nở. Giữa cái nắng oi ả, cái nắng gay gắt của mùa hè, mọi người luôn chờ đợi những đoá sen làm dịu mát, nhẹ nhàng lại nhiều phần bình yên đến lạ. Những bông sen hồng mộc mạc nhưng hương thơm tươi mát, thơm ngát và dịu dàng đến say đắm lòng người.

Mùa sen rất ngắn nên những người yêu sen đã tranh thủ mua về trưng bày, thưởng thức. Vào mỗi mùa sen nở, các đầm sen rộng lớn tại Thanh Hoá được phủ kín bởi hàng ngàn lá sen to đùng, xen kẽ là những nụ hoa sen vươn mình hiên ngang trước nắng, trước gió. 

Hoa sen thường có hai loại: hoa sen trắng và hoa sen hồng, tuy nhiên hoa sen hồng thường phổ biến hơn và được trồng rộng rãi hơn. Hoa sen thường nở vào mùa hè. Vào những khoảnh khắc chớm hè đầu tiên, người ta thường nhìn thấy những nụ sen còn e ấp, chúm chím ẩn mình sau những chiếc lá. Khi sen chưa nở, những cánh hoa còn hơi ngả xanh chụm vào nhau như ôm chặt lấy đài sen còn chưa phát triển.

Hoa sen có lẽ là loài hoa duy nhất hội tụ trong mình cả ý nghĩa triết học, nhân sinh cao quý và sức vươn dậy của một ý chí sống mãnh liệt như dân tộc Việt Nam. Dân tộc ta cũng từng trải qua những "bùn lầy", vươn mình lên khỏi mặt nước và nở hoa.

Sen là loài hoa đặc biệt, thơm mùi của hoa và lá. Hiếm có loài hoa nào lại dùng được tất cả thân, củ, hoa, lá như hoa sen. Chỉ có mùa sen mới có thể thưởng thức loại trà thơm đặc biệt được ướp từ sen. Cuối hạ, hoa tàn, hạt kết, dùng hạt sen phơi khô để nấu ăn vô cùng bổ dưỡng và giúp ngủ tốt. Lá sen dùng để gói xôi hoặc bọc cốm. Thân sen làm nộm, rồi ngó sen, củ sen tất tần tật đều ăn được.

Tại Thanh Hoá, nhiều người không đợi sen về phố, người ta rủ nhau đón sen trong đầm, các thiếu nữ, những đôi lứa và các gia đình còn có thú vui chụp ảnh cùng hoa sen. Các chủ hồ sen cũng không bỏ qua cơ hội này để kiếm tiền, liền mở các dịch vụ chụp ảnh để phục vụ nhu cầu của các khách hàng.

Các cô gái xinh đẹp đủ mọi lứa tuổi với các loại trang phục từ yếm đào, áo dài, áo bà ba, thậm chí là cả những trang phục cổ trang đua nhau tạo dáng, đứng, ngồi, nghiêng ngả bên sen, cũng có khi họ trầm mình cả nửa giờ dưới hồ sen để chụp những tấm hình đẹp nhất.

Sen có một sức sống mạnh mẽ đến kỳ lạ, suốt những tháng mùa lạnh nó ủ mình trong bùn lầy, chỉ đợi ánh nắng ấm áp đầu hè và những cơn mưa rào đổ xuống là bừng dậy tràn trề sức sống. Vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ Việt Nam cũng được ví như hoa sen, nghị lực vươn lên trong mọi hoàn cảnh, giữ được toàn hương, toàn sắc. 

Những bông sen nở rộ trên đầm vốn đã làm say đắm lòng người. Trên những gánh hàng rong len lỏi khắp các đường phố Xứ Thanh, sắc hoa giản dị cùng hương thơm thoang thoảng làm dịu bớt cái nắng oi ả của mùa hè. Sen mới bắt đầu nở giá khá cao, dao động từ 50 - 60 nghìn đồng/bó 10 bông. Khoảng vào vụ hoa nở rộ, giá chỉ khoảng 20 - 40 nghìn đồng/bó 10 bông, nhưng đầu mùa thì hoa sen sẽ có hương thơm thanh mát hơn.

Trong chuyến thăm Việt Nam, Tổng thống Mỹ Bill Clinton cũng nói đến “sen” khi đọc diễn văn ở Phủ Chủ tịch, ông trích dẫn câu Kiều: “Sen tàn cúc lại nở hoa…”. Quả thật, sen cũng như tre, mang nhiều âm hưởng của hồn Việt.

Hà Anh