Châu Á vẫn luôn là thị trường tiềm năng đối với các nhà bán lẻ quốc tế. Trước thời kỳ đại dịch, thị trường bán lẻ của Trung Quốc, Hồng Kông, Ma Cao phát triển vô cùng mạnh mẽ. Tuy nhiên, khi nhiều nước đã nới lỏng việc di chuyển giữa các quốc gia, những thị trường này vẫn áp dụng chính sách kiểm soát biên giới chặt chẽ.

Cụ thể, chính sách "Zero-Covid" đã gây cản trở cho các nhà bán lẻ, khiến các hoạt động kinh doanh trở nên khó khăn. Do đó, những doanh nghiệp này đang tìm đến thị trường Đông Nam Á, nơi đã ứng phó tốt với đại dịch và mở cửa sớm cho hoạt động bay thương mại.

Từng đồng hành cùng nhiều thương hiệu, tập đoàn lớn như Apple, Lululemon, Victoria Secret’s, ông Nick Bradstreet, Giám đốc Bộ phận Bán lẻ khu vực Châu Á – Thái Bình Dương tại Savills đã chia sẻ về mức độ quan tâm của doanh nghiệp quốc tế trong khu vực.

Theo đánh giá của ông, Thái Lan và Việt Nam đang là hai thị trường nổi bật tại Đông Nam Á. Nhiều doanh nghiệp bán lẻ toàn cầu, đặc biệt là các công ty có văn phòng tại Singpapore, đang nghiên cứu cơ hội đầu tư tại hai nước. Tuy nhiên, ngành bán lẻ của Thái Lan đã chịu ảnh hưởng đáng kể do yếu tố dịch bệnh. Nguyên nhân đến từ sự sụt giảm trong doanh thu bán lẻ đối với khách quốc tế trong hai năm Covid.

Trong khi đó, Việt Nam sở hữu nguồn cầu nội địa mạnh mẽ. Ngành bán lẻ Việt Nam ít bị phụ thuộc vào các yếu tố nước ngoài. Hơn nữa, khó khăn trong việc di chuyển quốc tế đã thay đổi thói quen tiêu dùng người Việt. Do không thể bay ra nước ngoài, họ đã làm quen với việc mua sắm trong nước.

Điều này phản ánh ở các chỉ số tiêu dùng hàng hóa bản lẻ của Việt Nam khi có sự phục hồi bắt đầu từ giai đoạn cuối năm 2021. Tính chung 7 tháng đầu năm 2022, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng đã tăng 16% so với cùng kỳ năm trước. Có thể thấy, ngành bán lẻ quốc nội đang dần bắt kịp với tốc độ tăng trưởng trong giai đoạn tiền Covid. Nền kinh tế Việt Nam giữ được đà tăng trưởng tốt ở mức 6,4% trong 6 tháng đầu năm 2022. Đây là những tín hiệu tích cực để thu hút các thương hiệu bán lẻ tìm hiểu và tạo dựng lòng tin về tiềm năng phát triển của quốc gia.

“Thị trường Việt Nam đang có lợi thế để bật cao hơn so với những thị trường lớn trong Đông Nam Á như Singapore và Thái Lan. Hầu hết các thương hiệu nổi tiếng quốc tế đều đã có mặt tại những thị trường này. Từ các hãng bình dân như H&M, Zara đến những nhãn hàng cao cấp như Louis Vuitton, Dior đều đã có 5 đến 6 cửa hàng tại Singapore và Bangkok. Trong khi đó, các thương hiệu này chỉ mới mở khoảng 1 đến 2 cửa hàng tại các thành phố lớn của Việt Nam. Đây chính là cơ hội cho các nhãn hãng, thương hiệu đến Việt Nam và mở rộng thị trường", ông Nick Bradstreet nhận định.

Một năm trở lại đây tại các thành phố lớn đang xuất hiện nhiều hơn các thương hiệu bán lẻ mở mới hoặc tăng số lượng cửa hàng. Phân khúc bình dân phục vụ nhu cầu đại chúng như siêu thị, cửa hàng tiện lợi, đồ gia dụng, dịch vụ sức khỏe, ăn uống đều hoạt động tốt và đang tiếp tục mở rộng. Nhiều nhãn hàng mới cũng đang bước đầu gia nhập thị trường với các cửa hàng trực tuyến trước khi mở các cửa hàng truyền thống như Sephora, Perfect Diary và Maje.

Ở phân khúc cao cấp hơn, uớc tính của Statista cho thấy thị trường hàng xa xỉ tại Việt Nam trong năm 2022 tăng 34% theo năm và sẽ tiếp tục tăng trưởng 4% mỗi năm tới năm 2025. Tuy nhiên, các doanh nghiệp lại gặp khó khăn trong việc tìm kiếm mặt bằng phù hợp.

Những thương hiệu thuộc phân khúc này thường hướng đến những địa điểm tập trung nguồn khách hàng cao cấp, thường là ở khu vực trung tâm. Theo chuyên gia Savills, họ có thói quen đặt cửa hàng tại các trung tâm thương mại trên những trục phố “đắt giá”, ví dụ như IFC Mall của Hồng Kông hay IAPM Mall của Thượng Hải. Tuy nhiên, nguồn cung phù hợp tiêu chuẩn tại Việt Nam vẫn còn rất hạn chế.

Theo Savills, hiện ở TP. HCM chỉ có một trung tâm thương mại đáp ứng nhu cầu này khi sở hữu vị trí đắc địa và quy tụ nhiều thương hiệu xa xỉ nổi tiếng. Còn xét tại thị trường Hà Nội, khu vực trung tâm quận Hoàn Kiếm hiện đang thiếu hụt mặt bằng phù hợp với các thương hiệu cao cấp. Nghiên cứu từ Savills cho thấy giá thuê khu vực này cũng trở nên cạnh tranh hơn, có những tuyến phố ghi nhận mức tăng 15% giữa năm 2020 và 2021.  

Theo chia sẻ của ông Nick, điểm nghẽn lớn nhất doanh nghiệp gặp phải trong quá trình gia nhập thị trường nằm ở điều kiện mặt bằng. “Việc thiếu đi không gian tại trung tâm mà phù hợp với các tiêu chí về thương hiệu và kỹ thuật làm phức tạp hóa quá trình mở cửa hàng. Điều này khiến các nhãn hàng xa xỉ chần chừ khi đưa ra quyết định. Do vậy, khi gia nhập thị trường mới, họ thường tìm đến một đơn vị trung gian để làm cầu nối với chủ đầu tư", vị chuyên gia nêu.

Có thể thấy, giải pháp để ngành bán lẻ Việt Nam hút các thương hiệu quốc tế, đặc biệt ở phân khúc cao cấp, nằm ở vấn đề nguồn cung. Chủ đầu tư cần chú ý để xây dựng các mặt bằng đạt tiêu chuẩn quốc tế. Bên cạnh nhà phố bán lẻ, thị trường cần bổ sung thêm trung tâm thương mại cao cấp tại khu vực trung tâm thành phố. Những dự án này cần được thiết kế và vận hành một cách chuyên nghiệp để đáp ứng yêu cầu khắt khe từ các nhãn hàng quốc tế.