Nhận thức rõ rủi ro

Theo 5 nguồn tin trong cuộc, Ả Rập Xê Út đã chỉ ra rằng họ chuẩn bị tăng sản lượng dầu nếu sản lượng của Nga giảm đáng kể dưới sức nặng của các lệnh trừng phạt.

Vương quốc này đã chống lại những lời kêu gọi từ Nhà Trắng nhằm đẩy nhanh việc tăng sản lượng bất chấp giá dầu giao dịch gần 120 USD/thùng, mức cao nhất trong một thập kỷ qua, cho rằng cuộc khủng hoảng năng lượng có thể trở nên tồi tệ hơn đáng kể trong năm nay. Ả Rập Xê Út tin rằng họ cần phải dự trữ năng lực sản xuất dự phòng.

Tuy nhiên, lo ngại về tình trạng thiếu hụt nguồn cung hoàn toàn đã tăng lên sau khi EU tung ra một vòng trừng phạt khác nhằm vào Moscow, bao gồm lệnh cấm nhập khẩu dầu của Nga vận chuyển bằng đường biển vào khối này.

EU cũng đã đồng ý một thỏa thuận với Anh để cấm bảo hiểm các tàu chở dầu của Nga vào cuối năm nay, một động thái mà các nhà phân tích cho rằng có khả năng hạn chế nghiêm trọng khả năng chuyển hướng dầu của Moscow đến các khu vực khác.

Một nguồn tin nói ngắn gọn về suy nghĩ của vương quốc này: “Ả Rập Xê Út nhận thức được những rủi ro và việc mất kiểm soát giá dầu không có lợi cho họ”.

Giá dầu đã giảm vào ngày 2/6, xuống mức thấp nhất là 112,80 USD/thùng vào đầu phiên giao dịch từ mức 116,29 USD vào lúc đóng cửa ngày 1/6. Giá dầu đạt mức cao nhất trong hai tháng là trên 120 USD/thùng trong tuần này.

Quan điểm của Ả Rập Xê Út là thị trường dầu thắt chặt đã thúc đẩy giá tăng, nhưng vẫn chưa xảy ra tình trạng thiếu hụt thực sự, theo các nhà ngoại giao và các nguồn tin trong ngành thông báo về các cuộc thảo luận, diễn ra trước cuộc họp hàng tháng của liên minh OPEC+ vào ngày 2/6.

Nhưng điều đó có thể thay đổi khi sự phục hồi kinh tế toàn cầu từ Covid-19, bao gồm cả việc mở cửa trở lại các thành phố lớn ở Trung Quốc, trong khi khả năng sản lượng dầu của Nga giảm đáng kể đã tăng lên. Nga đã sản xuất hơn 10% lượng dầu thô toàn cầu trước khi gây hấn Ukraine.

Tiến gần Mỹ, nhưng không quay lưng với Nga

Đã có những căng thẳng giữa Hoa Kỳ và giới lãnh đạo Ả Rập Xê Út, bao gồm cả với Thái tử Mohammed bin Salman, người cai trị của vương quốc. Ả Rập Xê Út đã nhiều lần từ chối lời kêu gọi từ Nhà Trắng và nhóm G7 để đẩy nhanh việc tăng sản lượng ngay lập tức.

Nhưng một số chuyến thăm trong những tuần gần đây từ một phái đoàn cấp cao của Hoa Kỳ, bao gồm Brett McGurk, điều phối viên Nhà Trắng về chính sách Trung Đông, và Amos Hochstein, đặc phái viên năng lượng của Nhà Trắng, đã giúp cải thiện mối quan hệ, theo một người quen thuộc với ngoại giao.

Những người quen thuộc với các cuộc đàm phán cho biết Ả Rập Xê Út đã đồng ý thay đổi giọng điệu để cố gắng làm dịu giá cả như một phần của mối quan hệ hợp tác với chính quyền của Joe Biden. Nước này cũng đã đưa ra những lời cam đoan rằng cuối cùng họ sẽ đáp ứng bằng cách tăng sản lượng nếu nguồn cung thị trường dầu mỏ giảm xuống.

Ali Shihabi, một nhà bình luận người Ả Rập Xê Út cho biết: “Những bước đi như vậy là trong khả năng có thể để đáp lại chuyển động tích cực về mặt vật chất từ phía Hoa Kỳ”.

Một nguồn tin ngoại giao cho biết đã có các cuộc thảo luận về việc tăng sản lượng ngay lập tức từ Ả Rập Xê Út và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, có thể được công bố tại cuộc họp OPEC+ hôm 2/6. Nhưng vẫn chưa có gì chắc chắn và OPEC+ vẫn có thể tiếp tục với kế hoạch sản xuất đã đặt ra từ đầu cuộc khủng hoảng Covid.

Nguồn tin cho biết, việc tăng sản lượng dự kiến vào tháng 9 sẽ được chuyển sang tháng 7 và tháng 8, mặc dù nhóm sẽ phải chấp thuận thay đổi.

Christyan Malek, người đứng đầu bộ phận dầu khí tại JPMorgan, cho biết Ả Rập Xê Út vẫn “cảnh giác với việc sử dụng hết công suất dự phòng của mình” vì “họ tin rằng họ cần có đủ dự trữ để có thể đáp ứng với những gì có thể phát triển trên thị trường”.

“Mặc dù việc dùng hết công suất dự phòng bây giờ sẽ là quá sớm, nhưng họ sẵn sàng đáp trả nếu thị trường bắt đầu mất kiểm soát. Họ coi công suất dự phòng là tuyến phòng thủ cuối cùng chống lại nguy cơ suy thoái do giá dầu tăng cao hơn”, ông Malek cho hay.

Bộ trưởng Năng lượng Saudi Arabia, Hoàng tử Abdulaziz bin Salman, anh trai cùng cha khác mẹ của Thái tử, nhấn mạnh rằng ông vẫn coi Nga là một đối tác quan trọng trong liên minh OPEC+. Các quốc gia này đã dẫn đầu nhóm các nhà sản xuất dầu mở rộng kể từ năm 2016.

Tuy nhiên, Moscow có thể được miễn mục tiêu sản lượng nếu sản lượng của nước này giảm đáng kể. Cả Libya và Iran trước đây đều được miễn trừ khỏi các mục tiêu của OPEC+ khi có chiến tranh và các lệnh trừng phạt cản trở khả năng sản xuất của họ.

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov sẽ thăm Riyadh trong tuần này, gặp gỡ những người đồng cấp Ả Rập Xê Út và UAE. Họ tái khẳng định đồng ý tiếp tục hợp tác trong OPEC+. Nhóm các nhà xuất khẩu dầu đã cắt giảm mạnh sản lượng vào tháng 4/2020 nhưng đã tăng trở lại phần nào sản lượng mỗi tháng.

Amrita Sen thuộc Energy Aspects, một công ty tư vấn cho biết: “Ngay cả khi mối quan hệ giữa Ả Rập Xê Út và Mỹ tiến tới tái thiết, vương quốc này sẽ không quay lưng lại với Nga”.

Sơn Tùng (Theo Financial Times)