(CLO) Lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính trên toàn cầu trong thế kỷ qua đã khiến miền nam Trung Quốc trở thành điểm nóng cho các loại virus Corona do dơi sinh ra khi thúc đẩy sự phát triển của môi trường sống trong rừng vốn được loài dơi ưa thích.
Biến đổi khí hậu có thể thúc đẩy sự xuất hiện của virus Corona. Ảnh: eurasiareview
Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Science of the Total Environment cung cấp bằng chứng đầu tiên về cơ chế mà biến đổi khí hậu có thể đóng một vai trò trực tiếp trong sự xuất hiện của SARS-CoV-2, loại virus gây ra đại dịch COVID-19.
Nghiên cứu đã cho thấy những thay đổi quy mô lớn về thảm thực vật ở tỉnh Vân Nam, miền nam Trung Quốc, và các vùng lân cận ở Myanmar và Lào trong thế kỷ qua.
Những thay đổi về khí hậu bao gồm sự gia tăng nhiệt độ, ánh sáng mặt trời và carbon dioxide trong khí quyển - ảnh hưởng đến sự phát triển của thực vật và cây cối - đã thay đổi môi trường sống tự nhiên từ vùng cây bụi nhiệt đới sang vùng thảo nguyên nhiệt đới và rừng rụng lá.
Điều này đã tạo ra một môi trường thích hợp cho nhiều loài dơi chủ yếu sống trong rừng.
Số lượng virus Corona trong một khu vực có mối liên hệ chặt chẽ với số lượng các loài dơi khác nhau. Nghiên cứu cho thấy thêm 40 loài dơi đã di chuyển vào tỉnh Vân Nam, miền nam Trung Quốc trong thế kỷ qua, chứa đựng thêm khoảng 100 loại virus Corona do dơi sinh ra. 'Điểm nóng toàn cầu' này là khu vực mà dữ liệu di truyền cho thấy có thể đã phát sinh SARS-CoV-2.
Tiến sĩ Robert Beyer, một nhà nghiên cứu tại Khoa Động vật học của Đại học Cambridge, nhận học bổng nghiên cứu Châu Âu tại Viện Nghiên cứu Tác động Khí hậu Potsdam, Đức và là tác giả đầu tiên của nghiên cứu, cho biết: “Biến đổi khí hậu trong thế kỷ qua đã làm cho môi trường sống ở tỉnh Vân Nam, miền nam Trung Quốc phù hợp với nhiều loài dơi hơn".
Ông nói: “Hiểu được sự phân bố toàn cầu của các loài dơi đã thay đổi như thế nào do biến đổi khí hậu có thể là một bước quan trọng trong việc xác định nguồn gốc của đợt bùng phát COVID-19”.
Để có được kết quả, các nhà nghiên cứu đã tạo bản đồ thảm thực vật trên thế giới như cách đây một thế kỷ, sử dụng các bản ghi về nhiệt độ, lượng mưa và độ che phủ của mây.
Sau đó, họ sử dụng thông tin về yêu cầu thảm thực vật của các loài dơi trên thế giới để tìm ra sự phân bố toàn cầu của từng loài vào đầu những năm 1900. So sánh điều này với các phân bố hiện tại cho phép họ thấy 'sự phong phú về loài', số lượng các loài khác nhau, đã thay đổi như thế nào trên toàn cầu trong thế kỷ qua do biến đổi khí hậu.
“Khi biến đổi khí hậu làm thay đổi môi trường sống, các loài đã rời khỏi một số khu vực và di chuyển đến các khu vực khác - mang theo virus của chúng. Điều này không chỉ làm thay đổi các khu vực có virus mà rất có thể cho phép các tương tác mới giữa động vật và virus, khiến nhiều virus có hại được lây truyền hoặc tiến hóa hơn”, Beyer nói.
Số dơi trên thế giới mang khoảng 3.000 loại virus Corona khác nhau, với mỗi loài dơi chứa trung bình 2,7 virus Corona - hầu hết không biểu hiện triệu chứng. Sự gia tăng số lượng các loài dơi trong một khu vực cụ thể, do biến đổi khí hậu, có thể làm tăng khả năng một loại virus Corona gây hại cho con người hiện diện, lây truyền hoặc tiến hóa ở đó.
Hầu hết các virus Corona do dơi mang theo không thể nhảy vào người. Nhưng một số loại virus Corona lây nhiễm sang người rất có thể bắt nguồn từ loài dơi, bao gồm ba loại có thể gây tử vong cho con người: CoV Hội chứng Hô hấp Trung Đông (MERS), và Hội chứng Hô hấp Cấp tính nặng (SARS) CoV-1 và CoV-2.
Nghiên cứu xác định có thể tê tê là vật chủ trung gian của SARS-CoV-2. Virus này có khả năng đã nhảy từ dơi sang những con vật này, sau đó chúng được bán tại một chợ động vật hoang dã ở Vũ Hán - nơi xảy ra đợt bùng phát đầu tiên trên người.
Các nhà nghiên cứu nhắc lại lời kêu gọi từ các nghiên cứu trước đó nhằm thúc giục các nhà hoạch định chính sách thừa nhận vai trò của biến đổi khí hậu trong việc bùng phát các bệnh do virus và giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu như một phần của các chương trình phục hồi kinh tế COVID-19.
“Đại dịch COVID-19 đã gây ra thiệt hại kinh tế và xã hội to lớn. Các chính phủ phải nắm bắt cơ hội để giảm thiểu rủi ro sức khỏe do các bệnh truyền nhiễm bằng cách thực hiện các hành động quyết định để giảm thiểu biến đổi khí hậu”, Giáo sư Andrea Manica tại Khoa Động vật học của Đại học Cambridge, người tham gia nghiên cứu cho biết.
Giáo sư Camilo Mora tại Đại học Hawai’i tại Manoa, người khởi xướng dự án cho biết: “Thực tế là biến đổi khí hậu có thể đẩy nhanh việc lây truyền mầm bệnh từ động vật hoang dã sang con người nên đây là một lời cảnh tỉnh khẩn cấp để giảm lượng khí thải toàn cầu".
Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh sự cần thiết phải hạn chế việc mở rộng các khu vực đô thị, đất canh tác và bãi săn vào môi trường sống tự nhiên để giảm sự tiếp xúc giữa con người và động vật mang bệnh.
Nghiên cứu chỉ ra rằng trong thế kỷ qua, biến đổi khí hậu cũng đã thúc đẩy sự gia tăng số lượng loài dơi ở các khu vực xung quanh Trung Phi và các khu vực rải rác ở Trung và Nam Mỹ.
(CLO) Dù sử dụng 8 ngoại binh vào thi đấu, nhưng câu lạc bộ Thép Xanh Nam Định vẫn thất bại đáng tiếc với tỷ số 0-3 trước Sanfrecce Hiroshima (Nhật Bản) trong trận lượt đi vòng 1/8 AFC Champions League 2 (Cúp C2 châu Á), diễn ra tối 12/2.
(CLO) Ngày 12/2/2025, tại trụ sở Hội Nhà báo Việt Nam, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam Nguyễn Đức Lợi đã tiếp xã giao đoàn Đại sứ Cuba do ông Rogelio Polanco Fuentes, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền của Cuba tại Việt Nam làm trưởng đoàn.
(CLO) Ngày 12/2, thông tin từ Công an tỉnh An Giang cho biết, Giám đốc Công an tỉnh An Giang đã ký Quyết định thi hành kỷ luật đối với Trung tá Trần Tấn Tài, Phó trưởng Công an TX Tân Châu, An Giang bằng hình thức cách chức
(CLO) Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết, việc ban hành Nghị quyết của Quốc hội nhằm xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh khi thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước, tránh khoảng trống pháp luật, bảo đảm hoạt động bình thường, liên tục, thông suốt của bộ máy nhà nước và toàn xã hội.
(CLO) Chiều 12/2, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Quốc hội đã nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra về dự án Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi).
(CLO) Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam vừa có công văn về việc phòng ngừa, ngăn chặn, xử lý hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng trong lĩnh vực du lịch.
(CLO) Lễ diễu hành Tết Nguyên tiêu diễn ra vào chiều tối 12/2 (nhằm ngày 15 tháng Giêng Ất Tỵ) tại nhiều tuyến đường trên địa bàn quận 5, TP HCM thu hút sự quan tâm của đông đảo người dân.
(CLO) Gần hai năm sau thảm kịch tàu ngầm Titan, Cảnh sát biển Mỹ đã công bố một bản ghi âm dài 20 giây, được cho là ghi lại âm thanh của vụ nổ đã cướp đi sinh mạng của 5 người trên tàu.
(CLO) Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đề nghị Tập đoàn Samsung hỗ trợ Việt Nam nâng cao hơn nữa năng lực doanh nghiệp trong nước để có thể tham gia có hiệu quả hơn chuỗi sản xuất, chuỗi cung ứng toàn cầu của Tập đoàn; đẩy mạnh hợp tác để đưa các doanh nghiệp công nghệ số của Việt Nam trở thành đối tác trong hệ sinh thái của Samsung.
(CLO) Theo số liệu báo cáo của Ban Chỉ đạo về phát triển nhà ở xã hội và thực hiện các chính sách hỗ trợ về nhà ở cho các đối tượng chính sách trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, đến nay đã hoàn thành đưa vào sử dụng khoảng 2.197 căn hộ (với 4 dự án đã hoàn thành và 4 dự án đang triển khai đã đưa vào sử dụng một phần dự án).
(CLO) Theo thông tin mới nhất, cả nhà em gái Từ Hy Viên sẽ nhảy vào cuộc chiến tranh quyền thừa kế dẫn đến việc phân chia tài sản được dự đoán sẽ rất phức tạp và vô cùng căng thẳng.
(CLO) DeepSeek công ty AI Trung Quốc đang thay đổi cuộc chơi với các mô hình mạnh mẽ, chi phí thấp, thách thức OpenAI và thúc đẩy cuộc đua AI toàn cầu lên một tầm cao mới.
(CLO) Giới chức Nga cho biết toàn bộ 139 ngư dân bị mắc kẹt trên một tảng băng trôi ngoài khơi đảo Sakhalin, Viễn Đông Nga, đã được giải cứu an toàn vào ngày 12/2.
Nga lao đao khi 265 tàu dầu bị trừng phạt, đẩy chi phí vận chuyển tăng 48% chỉ trong một tháng, khiến xuất khẩu đình trệ và doanh thu sụt giảm nghiêm trọng.
(CLO) Gần hai năm sau thảm kịch tàu ngầm Titan, Cảnh sát biển Mỹ đã công bố một bản ghi âm dài 20 giây, được cho là ghi lại âm thanh của vụ nổ đã cướp đi sinh mạng của 5 người trên tàu.
(CLO) Giới chức Nga cho biết toàn bộ 139 ngư dân bị mắc kẹt trên một tảng băng trôi ngoài khơi đảo Sakhalin, Viễn Đông Nga, đã được giải cứu an toàn vào ngày 12/2.
(CLO) Chính sách cải cách ruộng đất mới của Nam Phi đang gây tranh cãi khi nước này thông qua Đạo luật Tịch thu, cho phép thu hồi đất mà không cần bồi thường.
(CLO) Cơ quan Quản lý Tình trạng Khẩn cấp Liên bang Mỹ (FEMA) bị phát hiện đã quản lý sai hàng chục tỷ USD trong nhiều năm, theo các báo cáo kiểm toán của Chính phủ.
(CLO) Theo báo cáo ngày 10/2 từ cơ quan giám sát chính phủ Mỹ, gần 500 triệu USD lương thực viện trợ đang nằm tại các cảng, tàu và kho chứa có nguy cơ bị hỏng, sau khi chính quyền Trump tạm dừng tài trợ cho Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID).
(CLO) Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy cho biết ông sẵn sàng đàm phán trao đổi lãnh thổ với Nga nhằm tìm kiếm một giải pháp hòa bình cho cuộc chiến kéo dài gần ba năm.
(CLO) Ngày 11/2, Bộ Quốc phòng Ukraine công bố chiến dịch tuyển mộ thanh niên từ 18 đến 24 tuổi tham gia quân đội trong một năm, với mức lương khoảng 24.000 USD cùng các khoản tiền thưởng hấp dẫn.
(CLO) Tổng thống Donald Trump vừa ký sắc lệnh hành pháp yêu cầu các cơ quan chính quyền liên bang hợp tác với tỷ phú Elon Musk để tinh giản bộ máy, cắt giảm nhân sự và loại bỏ các chức năng không cần thiết.
(CLO) Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) thông báo đã tìm thấy khoảng 2.400 hồ sơ mới liên quan đến vụ ám sát cố Tổng thống John F. Kennedy trong quá trình tìm kiếm theo lệnh hành pháp của Tổng thống Donald Trump.