Bộ GTVT vừa có Tờ trình số 10618/TTr-BGTVT đề nghị Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Theo dự thảo Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 trình kèm theo Tờ trình, đến năm 2030, khối lượng vận chuyển hàng hóa đường sắt đạt 11,8 triệu tấn (gấp 2,3 lần so với năm 2019), chiếm thị phần khoảng 0,27%; khối lượng vận chuyển hành khách đạt 460 triệu khách, chiếm thị phần 4,4%; trong đó đường sắt quốc gia là 21,5 triệu khách (gấp 2,7 lần năm 2019). Khối lượng luân chuyển hàng hóa đạt 7,35 tỷ tấn/km, chiếm thị phần khoảng 1,38%; hành khách 13,8 tỷ khách/km, chiếm thị phần 3,55%.

Giai đoạn 2021- 2030, Bộ GTVT dự kiến quy hoạch đầu tư mới hai đoạn đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam là Hà Nội - Vinh dài 281km và Nha Trang - TP HCM dài 370km.

Cũng trong giai đoạn này, Bộ GTVT dự kiến quy hoạch 9 tuyến đường sắt mới, tổng chiều dài 2.362 km để chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư. Ngoài tuyến tốc độ cao Bắc - Nam, 8 tuyến còn lại gồm: Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân; Vành đai phía Đông Hà Nội; Hà Nội - Hải Phòng; Vũng Áng - Tân Ấp - Mụ Giạ; Biên Hòa - Vũng Tàu; TP HCM - Cần Thơ; TP HCM - Lộc Ninh; Thủ Thiêm - Long Thành.

Đây là những tuyến đường sắt kết nối cảng biển cửa ngõ quốc tế như Hải Phòng và Cái Mép - Thị Vải; nối TP HCM với miền Tây Nam bộ, nối với các nước lân cận như Trung Quốc, Lào và Campuchia phù hợp với hiệp định vận tải quốc tế.

Tổng nhu cầu vốn phát triển kết cấu hạ tầng đường sắt đến năm 2030 khoảng 240.000 tỷ đồng được huy động từ nguồn vốn ngân sách nhà nước, vốn ngoài ngân sách và các nguồn vốn hợp pháp khác.

Trong giai đoạn đến năm 2050, Bộ GTVT dự kiến quy hoạch mạng lưới đường sắt quốc gia bao gồm 25 tuyến với chiều dài 6.354 km. Trong đó, duy trì các tuyến đường sắt hiện có; từng bước đầu tư, nâng cấp, hiện đại hóa để đáp ứng nhu cầu vận tải hàng hóa và hành khách địa phương; hoàn thiện kết nối đường sắt tại các khu đầu mối; duy trì các nhánh đường sắt nối cảng biển; tiếp tục cải tạo, mở rộng các ga đường sắt kết nối với đường sắt chuyên dùng, đường sắt đô thị.

Đối với các tuyến đường sắt mới, Bộ GTVT đề xuất hoàn thành các tuyến đường sắt trên các hành lang trọng yếu là các đoạn còn lại của tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, tuyến Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, Vũng Áng - Tân Ấp - Mụ Giạ, Biên Hòa - Vũng Tàu, TP HCM - Lộc Ninh, TP HCM - Cần Thơ, Hà Nội - Đồng Đăng.

Bên cạnh đó, từng bước xây dựng các tuyến đường sắt kết nối vùng, liên vùng phù hợp nhu cầu từng giai đoạn như: Đường sắt ven biển Nam Định - Thái Bình - Hải Phòng - Quảng Ninh (bao gồm cả đoạn Nam Hải Phòng - Hạ Long), Hạ Long - Móng Cái, Thái Nguyên - Tuyên Quang - Yên Bái, Mỹ Thủy - Đông Hà - Lao Bảo (kết nối với Lào), TP HCM - Tây Ninh.

Ngoài ra, sẽ xây dựng đường sắt kết nối các tỉnh khu vực Tây Nguyên (Đà Nẵng - Kon Tum - Gia Lai - Đắk Lắk - Đắk Nông - Bình Phước (Chơn Thành). Khôi phục tuyến đường sắt Tháp Chàm - Đà Lạt theo nhu cầu phục vụ du lịch.

Theo quy hoạch, mức đầu tư cho đường sắt đạt 3,5 - 4,5% GDP, bảo đảm tỷ lệ cơ cấu nguồn vốn nhà nước hợp lý cho đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng đường sắt trong cơ cấu tổng nguồn vốn của ngành giao thông vận tải để thực hiện mục tiêu quy hoạch đến năm 2030.

PV