Đại dịch Covid-19 bùng phát trên toàn cầu năm 2020 đã làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu năm 2020. Nhu cầu trên thế giới giảm đáng kể đối với các sản phẩm thủy sản, khiến giá rơi xuống các mức thấp mới.

Theo đánh giá của nhóm phân tích Công ty Chứng khoán SSI, ngành thủy sản có độ nhạy cao với đại dịch do: gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu tạo ra cả cơ hội và thách thức; và Giá bán bình quân giảm do nhu cầu giảm, đặc biệt là nhu cầu ở kênh nhà hàng.

Theo VASEP (Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam), 2 tháng đầu năm 2021, hoạt động xuất khẩu thủy sản của Việt Nam bị ảnh hưởng đáng kể bởi các chi phí sản xuất và tình trạng thiếu tàu, thiếu container và cước phí vận tải tăng cao, đặc biệt cước tàu đi Mỹ và EU.

Tất cả những khó khăn đã khiến phần lớn doanh nghiệp ngành thủy sản ghi nhận kết quả kinh doanh quý 1/2021 ảm đạm.

Với mặt hàng chủ lực là cá tra, "ông lớn" ngành thủy sản Vĩnh Hoàn (HOSE: VHC) ghi nhận doanh thu thuần trong kỳ đạt 1.788 tỷ đồng tăng 9% so với cùng kỳ, giá vốn hàng bán chỉ tăng nhẹ nên sau khi trừ giá vốn lợi nhuận gộp đạt 272,6 tỷ đồng tăng gần 27% so với quý 1/2020. Lãi sau thuế đạt 131 tỷ đồng giảm 14% so với quý 1/2020.

Theo giải trình từ phía công ty nguyên nhân lãi giảm là do chi phí tăng cao trong đó chủ yếu là chi phí cước tàu.

Tương tự, với mặt hàng chủ lực là tôm, doanh thu giảm trong khi chi phí đồng loạt tăng mạnh đã khiến lợi nhuận quý 1 của Camimex Group (HOSE: CMX) giảm 46% so với cùng kỳ, xuống còn 8 tỷ đồng.

Trái ngược với kết quả kinh doanh kém khả quan trong quý đầu năm, CMX lại đặt kỳ vọng khá cao cho năm 2021 với doanh thu đạt 1,797 tỷ đồng và lãi sau thuế dự kiến đạt 106 tỷ đồng. Nếu như hoàn thành đúng kế hoạch đề ra, doanh nghiệp chuyên xuất khẩu tôm này sẽ thiết lập mức kỷ lục cả về doanh thu và lợi nhuận kể từ khi niêm yết (09/11/2010).

Quý 1/2021, doanh thu thuần của Thủy sản MeKong (HOSE: AAM) giảm 27% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 30 tỷ đồng. Doanh thu xuất khẩu giảm 611,105 USD là nguyên nhân chính khiến AAM báo lỗ hơn 1 tỷ đồng trong quý 1/2021 (cùng kỳ lãi 665 triệu đồng). Đây cũng là quý thua lỗ thứ 4 liên tiếp của doanh nghiệp thủy sản này. Không kỳ vọng quá nhiều cho sự tăng trưởng đột phá, AAM chỉ đặt kế hoạch không bị lỗ trong năm 2021.

Trước đó, cổ phiếu AAM bị đưa vào diện cảnh báo từ ngày 18/03/2021 do lỗ sau thuế 2020 gần 12 tỷ đồng và lỗ lũy kế tính đến ngày 31/12/2020 là 2 tỷ đồng.

Cũng không khấm khá hơn, Vua tôm Minh Phú (UPCoM: MPC), doanh nghiệp đầu ngành xuất khẩu tôm ghi nhận doanh thu thuần giảm nhẹ so với cùng kỳ, xuống còn 2.810 tỷ đồng.

Kỳ này, chi phí tài chính và chi phí quản lý doanh nghiệp đồng loạt giảm. Ngược lại, chi phí bán hàng tăng 35%, ghi nhận gần 175 tỷ đồng. Kết quả, lãi ròng quý 1 giảm 55% so với cùng kỳ, xuống còn 26 tỷ đồng. Đây cũng là quý báo lãi tệ nhất trong 4 năm trở lại đây của MPC.

Tại Công ty CP Thực phẩm Sao Ta (HOSE: FMC), nguyên liệu đầu vào và các chi phí đồng loạt tăng trong khi giá tiêu thụ không tăng kết hợp với Công ty Khang An tách ra chưa có nhiều hợp đồng là nguyên nhân chính khiến doanh thu tăng nhưng lợi nhuận lại đi lùi.

Cụ thể, quý 1/2021 doanh thu thuần tăng 36%, đạt gần 969 tỷ đồng. Lãi ròng của FMC giảm 26%, xuống còn 30 tỷ đồng.

Cùng cảnh ngộ, Công ty Cổ phần Thủy sản số 4 (mã TS4) báo doanh thu quý 1/2021 tăng hơn 38 tỷ đồng so với cùng kỳ đạt 67,3 tỷ đồng, lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh lỗ gần 1,4 tỷ đồng - giảm so với số lỗ gần 3,5 tỷ đồng hồi cùng kỳ.

Kết quả, lợi nhuận sau thuế quý 1/2021 lỗ gần 1,4 tỷ đồng- cùng kỳ lỗ 2,9 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế chưa phân phối lỗ 95,5 tỷ đồng.

Trong năm 2021, VASEP dự báo xuất khẩu thủy sản có thể tăng trưởng 10% so với cùng kỳ và đạt 9,4 tỉ USD, cao hơn tốc độ tăng trưởng bình quân (CAGR) giai đoạn 2016-2019 là 6,8%. Trong đó xuất khẩu tôm vẫn là động lực tăng trưởng 15% so với cùng kỳ đạt 4,4 tỉ USD, tiếp theo là cá tra tăng trưởng 5% so với cùng kỳ đạt 1,6 tỷ USD và các sản phẩm thủy sản khác tăng trưởng 6% so với cùng kỳ đạt 3,4 tỉ USD.