Hơn 400 tập đoàn đa quốc gia đã tháo chạy khỏi Nga. Đó không chỉ là uy tín bị đe dọa, mà là một mạng lưới trừng phạt phức tạp do chính phủ Hoa Kỳ áp đặt, phong tỏa hệ thống tài chính toàn cầu khiến hoạt động ở Nga trở nên khó khăn, và danh sách các tổ chức và cá nhân bị trừng phạt ngày càng dài thêm.

Khi các tập đoàn lớn nhất của nền kinh tế bảo vệ thương hiệu và hoạt động của họ, các doanh nghiệp Mỹ nhỏ độc lập (Main Street) có thể thở phào nhẹ nhõm rằng vào thời điểm hiện tại, quy mô nhỏ và địa phương tốt hơn là quy mô lớn và toàn cầu.

Rủi ro có thể là ngoại lệ đối với nhiều doanh nghiệp trên Phố Chính, nhưng các chuyên gia cho rằng các doanh nghiệp nhỏ phải thực hiện các bước cơ bản để nhận ra các mối liên hệ tiềm ẩn của riêng họ với các doanh nghiệp và cá nhân Nga bị trừng phạt, nếu không sẽ phải đối mặt với tình huống xấu nhất có thể xảy ra.

Ví dụ, hãy xem xét công ty đào tạo an ninh mạng INE. Đó là một công ty quy mô vừa không mong muốn bị xử phạt, nhưng bằng cách thực hiện một số biện pháp phòng ngừa đơn giản sau khi lệnh trừng phạt được áp dụng, họ có thể phát hiện ra những vi phạm tiềm ẩn.

Một trong những người sáng lập đề cập rằng rất khó để các công ty ngoài các ngân hàng Phố Wall có thể ‘kiên cường’ trước tất cả các lệnh trừng phạt và sự hỗ trợ từ Bộ Tài chính sẽ không tiếp tục. Và cuối cùng, INE đang kinh doanh với các tổ chức ngân hàng bị trừng phạt.

Theo Scott Cederbaum, giám đốc tiếp thị của INEcho biết: “Chúng tôi rất bất ngờ khi phát hiện hai doanh nghiệp Nga bị trừng phạt ở mức cao nhất đã từng hợp tác với công ty tôi”. INE đã phải ngay lập tức cắt đứt quan hệ với hai khách hàng mà họ đã và đang cung cấp dịch vụ đào tạo công nghệ thông tin.

Dưới góc nhìn của những doanh nghiệp nhỏ, sẽ thật bất lợi cho họ nếu đi ngược với số đông, nhất là trong tình hình địa chính trị leo thang.

Trong khi các công ty luật và ngân hàng Phố Wall làm việc với các khách hàng cấp cao nhất của họ, thì các doanh nghiệp nhỏ rất khó để nhận được sự hỗ trợ ngay cả khi họ có quan hệ tốt với ngân hàng. Được biết, các ngân hàng lớn ở Mỹ như PNC, JP Morgan, Wells Fargo, Bank of America và Goldman Sachs đều từ chối bình luận hoặc không trả lại các cuộc gọi khi câu hỏi được đề cập.

Mặc dù hậu quả khi một doanh nghiệp nhỏ có quan hệ với các thực thể của Nga trong danh sách trừng phạt có thể thấp, nhưng rủi ro tồn tại hiện hữu trong nền kinh tế kỹ thuật số toàn cầu, nơi các dịch vụ được cung cấp ngay lập tức qua internet và công nghệ được cung cấp trên toàn cầu.

Kích động nỗi sợ hãi trên các doanh nghiệp nhỏ không phải là mục tiêu và nguy cơ vi phạm các lệnh trừng phạt có thể là nhỏ, nhưng tốt hơn hết các công ty này nên điều tra hơn là cho rằng doanh nghiệp an toàn. Bất kỳ doanh nghiệp nhỏ nào có giao dịch với Nga ít nhất cũng nên tiến hành thẩm định.

Biện pháp phòng ngừa lệnh trừng phạt cho các doanh nghiệp nhỏ

Trên thực tế, các chuyên gia cho rằng “cẩn tắc vô áy náy”. Mặc dù không thể dự đoán chính phủ Hoa Kỳ sẽ truy tố một doanh nghiệp nhỏ vi phạm lệnh trừng phạt nghiêm khắc như thế nào vì quy mô doanh nghiệp không có lý do gì để vi phạm pháp luật, chính phủ có thể hiểu rõ hơn về các hành vi vi phạm nếu doanh nghiệp chứng minh được rằng họ đã thực hiện các bước điều tra kĩ càng trước khi bắt tay hợp tác.

Bước đầu tiên họ nên làm là truy cập danh sách trừng phạt có thể tìm kiếm và tải xuống từ trang web OFAC của Kho bạc và chạy cơ sở dữ liệu dựa trên danh sách khách hàng.

Các vấn đề tiềm ẩn không chỉ giới hạn ở các lệnh trừng phạt của OFAC, mà còn là các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Bộ Thương mại cấm xuất khẩu hoặc chuyển giao sản phẩm cho các thực thể của Nga trong danh sách xuất khẩu và có thể được hiểu theo nghĩa rộng là bao gồm các nhà nghiên cứu hoặc tổ chức nghiên cứu.

Bất kỳ công dân nước ngoài Nga nào đang làm việc cho các công ty Hoa Kỳ, chẳng hạn như tại một công ty phát triển phần mềm hoặc máy móc, nên đề phòng họ nếu như đưa các dữ liệu bảo mật ra khỏi Hoa Kỳ “Một người Nga làm việc cho bạn sống ở Mỹ là xuất khẩu sang Nga” ông nói.

Ông Edelman giải thích, về phía Kho bạc OFAC và các biện pháp trừng phạt, hầu hết các doanh nghiệp nhỏ sẽ cho rằng vì họ không gửi bất cứ thứ gì ra khỏi Hoa Kỳ nên điều đó không áp dụng cho họ. Tuy nhiên, các doanh nghiệp phải sàng lọc mọi mối quan hệ vì ngay cả các công ty có trụ sở tại Hoa Kỳ cũng có thể là thực thể của Nga.

Rủi ro ngành công nghệ

Mặc dù các chuỗi sản phẩm vật lý dễ theo dõi hơn, nhưng các công ty phần mềm phải sàng lọc để đảm bảo rằng không có bên bị hạn chế nào truy cập vào trang web của họ. Nga có hàng trăm nghìn chuyên gia công nghệ, đặc biệt ở Moscow và St.Petersburg. Nga là nơi mà các mối quan hệ kinh doanh tồn tại ở mọi cấp độ của quy mô doanh nghiệp, từ thiết kế đồ họa đến phát triển web và tiếp thị.

Các ngân hàng lớn nhất ở Nga bị trừng phạt có nhiều công ty con hoạt động trên nhiều loại hình kinh doanh, từ phát triển web đến các sản phẩm mạng và như INE phát hiện, chỉ cần có bất kỳ pháp nhân liên quan nào làm khách hàng là vi phạm các bộ phận của Bộ Ngân khố.

Các công ty dịch vụ tài chính và fintech, dịch vụ máy tính và công ty CNTT, và các công ty phát triển phần mềm đều tham gia vào các mối quan hệ gia công phần mềm và Đông Âu đã trở thành một địa điểm phổ biến cho hoạt động gia công công nghệ, có nghĩa là có nhiều cơ hội hơn cho các nhà đầu tư Nga hoặc công ty mẹ.

Kho bạc giúp xác định các vi phạm dễ dàng hơn

Trong những năm gần đây, chính phủ đã giúp dễ dàng hơn trong việc thực hiện thẩm định với các công ty hiện có thể truy cập trang web của OFAC và thực hiện sàng lọc các thực thể bị xử phạt - nhưng vẫn có thể cồng kềnh với các danh sách Kho bạc, Thương mại và Dịch vụ Bưu điện bổ sung.

Theo Edelman, có vài chục danh sách liên quan đến các thực thể bị Hoa Kỳ trừng phạt và cũng có danh sách của Vương quốc Anh và EU dành cho các doanh nghiệp hoạt động tại các thị trường đó. Ví dụ, phần mềm được sử dụng phổ biến ngày nay có thể phải sàng lọc tổng số 60 danh sách. Nhưng nơi tốt nhất để bắt đầu là dữ liệu các mối quan hệ của một công ty dựa trên danh sách OFAC tổng hợp, cũng bao gồm dữ liệu Hải quan và Thương mại.

Sherman nói: Đối với bất kỳ công ty nào kinh doanh ở nước ngoài, ví dụ như ở châu Âu, nên tìm hiểu kỹ danh sách các mối quan hệ kinh doanh để chống lại các danh sách trừng phạt.

Sẽ là một sự bất lợi cho các doanh nghiệp nhỏ hơn nếu họ đã vô tình ‘quay lưng’ với chính phủ Hoa Kỳ, hậu quả ắt sẽ khó có thể lường tới.

Lê Na (Theo CNBC)