Đây là dự án Luật có ý nghĩa quan trọng không chỉ với riêng Hà Nội, mà với cả nước. Do vậy, việc Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5 tiếp tục thảo luận về dự án Luật Thủ đô (sửa đổi) có ý nghĩa quan trọng, góp phần để dự án Luật sớm được Quốc hội thông qua.

Nghị quyết số 15-NQ/TW đề ra mục tiêu xây dựng Hà Nội trở thành trung tâm, động lực thúc đẩy phát triển đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước. Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) đã dành Chương V, từ Điều 44 đến Điều 47 quy định về liên kết, phát triển vùng.

Dự thảo Luật quy định mối quan hệ giữa Thủ đô Hà Nội trong 4 vùng, gồm: Vùng Thủ đô, Vùng đồng bằng sông Hồng, Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và Vùng động lực phía Bắc.

Tham gia đóng góp ý kiến, Đại biểu Quốc hội Phạm Trọng Nghĩa (đoàn Lạng Sơn) đánh giá: Đây là các quy định mới, có nhiều đột phá so với Luật hiện hành và mở rộng hơn so với dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 6.

Đưa ra dẫn chứng, Đại biểu Phạm Trọng Nghĩa nêu: Đối với Vùng đồng bằng sông Hồng: Nghị quyết số 81/2023/QH15 ngày 9/1/2023 của Quốc hội về Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 quy định, Vùng đồng bằng sông Hồng gồm Hà Nội và 10 tỉnh, thành phố: Hải Phòng, Hải Dương, Hưng Yên, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Thái Bình, Nam Định, Hà Nam, Ninh Bình, Quảng Ninh.

Đối với Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, Quyết định số 198/QĐ-TTg ngày 25/1/2014 của Thủ tướng quy định Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ gồm Hà Nội và 6 tỉnh, thành phố: Hưng Yên, Hải Phòng, Quảng Ninh, Hải Dương, Bắc Ninh, Vĩnh Phúc.

Đối với Vùng động lực phía Bắc: Theo Nghị quyết số 81/2023/QH15, Vùng động lực phía Bắc bao gồm TP Hà Nội và các địa bàn cấp huyện dọc theo trục Quốc lộ 5 và Quốc lộ 18 qua các tỉnh Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương, TP Hải Phòng, Quảng Ninh.

"Tuy nhiên, dự thảo Luật lại chưa xác định Vùng thủ đô gồm những địa phương nào? Ranh giới ra sao? Do vậy, cần bổ sung quy định xác định cụ thể các địa phương trong Vùng Thủ đô làm căn cứ thực tiễn cho việc quy định các chính sách liên kết vùng, phù hợp với điều kiện cụ thể của vùng”, Đại biểu Quốc hội Phạm Trọng Nghĩa nhấn mạnh.

Ngoài ra, Khoản 1 Điều 45 quy định 4 lĩnh vực liên kết, phát triển vùng, gồm: Hạ tầng giao thông vận tải; bảo vệ môi trường, xử lý chất thải; phát triển nông nghiệp; phát triển du lịch. Theo dự thảo Báo cáo giải trình tiếp thu dự án Luật, đây vừa là những lĩnh vực thiết yếu trong đời sống kinh tế - xã hội của người dân, vừa bảo đảm phù hợp với nhu cầu và thế mạnh của các địa phương, qua đó góp phần tạo sự thống nhất và sức mạnh tổng hợp về kinh tế, văn hoá, xã hội, quốc phòng, an ninh cho Thành phố Hà Nội.

Tuy nhiên, Nghị quyết số 30-NQ/TW, ngày 23/11/2022 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng đồng bằng sông Hồng xác định: Hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển vùng mang tính đột phá; xây dựng thể chế liên kết vùng đủ mạnh, bảo đảm hiệu quả điều phối, liên kết phát triển vùng, tập trung vào một số lĩnh vực như quy hoạch, phát triển hạ tầng, xúc tiến đầu tư, xử lý các vấn đề môi trường nội vùng và liên vùng, phát triển các cụm liên kết ngành.     

Do đó, Đại biểu Phạm Trọng Nghĩa đề nghị tiếp tục rà soát, đánh giá, bổ sung thêm các lĩnh vực khác để thể chế hóa đầy đủ lĩnh vực liên kết vùng như đã xác định trong Nghị quyết số 30-NQ/TW. 

Cùng quan tâm đến nội dung này, Đại biểu Quốc hội Trịnh Xuân An - Ủy viên Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội nhận định, phạm vi thử nghiệm quy định như dự thảo Luật còn tương đối rộng. Do đó, có thể xây dựng danh mục thử nghiệm trong các lĩnh vực gắn trực tiếp với phát triển kinh tế - xã hội của Vùng Thủ đô và xu hướng chung, như lĩnh vực tài chính, chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo...