Các đặc phái viên của 27 nước thành viên EU đã nhóm họp về thời hạn bắt đầu đàm phán quan hệ với Anh sau khi nước này rời khỏi khối EU trong 17 tháng nữa. Tuy nhiên, những người trong cuộc cho biết, cuộc thảo luận tập trung chủ yếu vào mỗi lo ngại rằng London sẽ không thể đáp ứng được các yêu cầu của EU vào tháng sau, tiền đề để mở ra các cuộc đàm phán giao thương kế tiếp.

 Thủ tướng Anh Theresa May. Ảnh: Reuters

Những đất nước có ảnh hưởng lớn nhất, Đức và Pháp đã nhấn mạnh việc Thủ tướng Anh Theresa May nên đồng ý với việc chi trả khoản tiền "ly dị" lên tới hàng chục tỷ Euro cho Brussels trước khi lãnh đạo các nước đồng ý tiến vào giai đoạn đàm phán kế tiếp. Họ nói với bà May vào hội nghị thượng đỉnh vào tháng trước rằng họ sẽ sẵn sàng làm điều đó trong cuộc gặp kế tiếp vào ngày 14/12.

Tuy nhiên, những nhà đàm phán người Anh, những người sẽ có mặt tại Brussels trong hai ngày 9 và 10/11 để thảo luận về vấn đề tài chính, quyền công dân và lãnh thổ Ai-len "không nên nghĩ rằng họ đã bước vào giai đoạn kế tiếp", một quan chức EU hiểu rõ vấn đề cho biết.

"Trong khi việc chuyển giao và đàm phán quan hệ tương lai có nằm trên lịch trình làm việc, các đại sứ lại tập trung rất nhiều sự chú ý về việc Anh không nhận thức được rằng EU27 đang rất nghiêm túc trong việc đạt được các thỏa thuận bước đầu này".

Phía Anh đang gặp áp lực rất lớn khi các doanh nghiệp đang gia tăng áp lực lên bà May, yêu cầu làm rõ vấn đề thỏa thuận với EU trước khi quyết định đầu tư mới vào năm sau.

Chưa dừng lại ở đó, chính phủ của bà May mới đây đã nhận được thêm tin xấu từ chính nội bộ của mình khi có thêm 1 bộ trưởng từ chức chỉ trong vòng 1 tuần. 

Bộ trưởng Phát triển Quốc tế Priti Patel đã bị buộc phải từ chức vào ngày 8/11 sau khi có thông tin về việc bà tổ chức các cuộc gặp không chính thức với các quan chức của phía Israel

Patel đã phải hủy chuyến đi tới Châu Phi của mình vào sáng ngày hôm qua sau khi bị triệu hồi bởi Thủ tướng May để chất vấn về các cuộc gặp đi trái với quy định ngoại giao này.

Sau cuộc họp khẩn, văn phòng của bà May đã công bố lá đơn từ chức của bà Patel.

"Trong khi những hành động của tôi đều có mục đích tốt, tôi cũng thừa nhận chúng đã vi phạm quy chuẩn ngoại giao về tính minh bạch và công khai", bà Patel viết trong lá thư gửi Thủ tướng. "Tôi xin gửi lời xin lỗi chân thành tới ngài và chính phủ vì những gì đã diễn ra, cũng như xin được từ chức".

Bà May trả lời rằng: "Với các thông tin mới, việc bà xin từ chức là hoàn toàn chính đáng và tuân thủ theo đường lối minh bạch công khai mà bà ủng hộ".

Hiện chưa rõ ai sẽ là người thay thế Bộ trưởng Patel.

Theo quy chuẩn của Anh, một Bộ trưởng sẽ phải tổ chức các cuộc gặp thông qua văn phòng đối ngoại và được hộ tống bởi các quan chức, và những cuộc gặp với Israel cần được cân bằng với phía Palestine.

Việc mất đi Pratel cũng sẽ khiến chính phủ của bà May suy yếu đi nhiều, đặc biệt khi bà là một gương mặt nổi trội trong chiến dịch Brexit vào năm ngoái.

"Priti nổi tiếng hơn Theresa nhiều, và có nhiều mối quan hệ cũng như ảnh hưởng ở nước ngoài", một nguồn tin chính phủ cho biết.

"Nếu như tôi là May, tôi sẽ không dồn Priti vào đường cùng như vậy", nguồn tin nhận định. Patel đã bị sa thải chỉ một tuần sau khi đồng minh của bà May, Michael Fallon, Bộ trưởng quốc phòng đã từ chức vì scandal quấy rối tình dục. Hai Bộ trưởng khác cũng dính vào scandal này, bao gồm cả Damian Green.

Về phần mình, các đặc phái viên của EU27 đã thống nhất phải đạt được "những bước tiến thỏa đáng" về vấn đề ly dị trong tháng sau, hoặc các cuộc đàm phán kế tiếp sẽ bị rời sang đâu năm 2018 và họ cũng sẽ không bước vào giai đoạn đàm phán kế tiếp, điều mà phía London cực mong muốn.

"Nếu họ không hành động từ giờ tới đầu tháng 12, chúng tôi sẽ phải nghĩ lại về việc tiến tới", một quan chức cho hay. "Rồi sau đó có thể rơi vào tình trạng ép buộc một là nhận thỏa thuận, hai là bỏ đó, và đó sẽ là điều cực kỳ không khôn ngoan đối với Anh".

Hoàng Việt