Theo Chi cục Kiểm lâm tỉnh Thanh Hóa cho biết, năm 2007, gia đình ông Nguyễn Mậu Chiến, 52 tuổi, ở xã Xuân Tín, huyện Thọ Xuân mua 10 con hổ, mỗi con nặng trung bình 7 kg, của một người không quen biết, đưa từ Lào về. Cơ quan chức năng phát hiện, xử phạt ông Chiến 30 triệu đồng và cho phép được tiếp tục chăm sóc, nuôi dưỡng đàn hổ.

Đến năm 2008, ông Chiến mua thêm 5 con hổ khác và một lần nữa bị phạt 30 triệu đồng. Quá trình nuôi nhốt, vào các năm 2007, 2010, 2012 đã có 4 con hổ bị chết, đàn còn lại 11 con. Tổng trọng lượng đàn hổ hiện khoảng 1.750 kg, con lớn nhất 200 kg, con nhỏ chừng 100 kg.

Được biết, ban đầu, trại hổ đặt trong khu chuồng nhỏ ở xóm 27 xã Xuân Tín, gây tâm lý hoang mang, lo sợ cho khu dân cư xung quanh mỗi khi hổ gầm rú hoặc đến kỳ động dục. Do đó, gia đình ông Chiến sau đó thuê đất ở cánh đồng Cồn Tàu Voi, cách vị trí cũ khoảng 2,5 km.

Tại trại nuôi rộng 4.000 m2 được thiết kế nhiều hạng mục như nhà trú mưa nắng, nơi ăn uống, phòng thú y, phòng sinh sản, hành lang, sân chơi... Chuồng nuôi được xây tường bao quanh, bên trên lắp lưới thép B40, cao 4,5 m và có ba lớp cửa kiên cố. Chỉ khi cho hổ ăn hay vệ sinh chuồng trại hoặc có cơ quan chức năng đến kiểm tra, người quản lý trại hổ là ông Trịnh Đình Bạch, 62 tuổi, mới mở cổng cho vào. 

Người trông coi hổ tại đây chia sẻ, hàng ngày phải làm vệ sinh chuồng trại, kiểm tra an toàn lưới rào. Buổi trưa bơm nước uống, cuối giờ chiều chia thức ăn cho đàn hổ. Khẩu phần ăn của đàn hổ khác nhau giữa mùa đông và mùa hè, song chủ yếu là đầu gà cấp đông. Mùa lạnh, đàn hổ ăn khoảng 95-100 kg thịt còn thời tiết nóng chỉ ăn hơn nửa số đó.

Đàn hổ có cả đực và cái trưởng thành, song do nuôi nhốt trong khu chuồng chật hẹp lâu năm, thức ăn thiếu dinh dưỡng nên không thể sinh sản. Theo ông Bạch, hiện sức khỏe đàn hổ ổn định, tuy nhiên do chuồng hẹp, hổ đực thường tấn công nhau để giành bạn tình, nhất là vào kỳ động dục khiến một con bị thương.

Qua tìm hiểu của Phóng viên, đàn hổ được cơ quan chức năng cấp giấy phép nuôi sinh trưởng, sinh sản tuy nhiên đã hết hạn vào giữa năm 2017. Gia đình nhiều lần đề nghị cấp giấy phép mới, nhưng không được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chấp thuận do vướng quy định pháp luật. Cơ quan chức năng cũng chưa có căn cứ tịch thu số hổ.

Từ tháng 10/2018, hộ gia đình có làm đơn tự nguyện chuyển giao hổ gửi UBND tỉnh Thanh Hóa. Tuy nhiên, đến nay vấn đề này chưa được giải quyết do còn vướng mắc phần kinh phí bồi hoàn.

Theo báo cáo của Hạt Kiểm lâm huyện Thọ Xuân, cơ sở sẵn sàng đóng góp, trao đổi, hợp tác nghiên cứu, bảo tồn nguồn gen trên cơ sở các quy định hiện hành của pháp luật. Trong khi đó, hiện cơ sở vật chất của chuồng nuôi đang có dấu hiệu xuống cấp, không đảm bảo các điều kiện an toàn.

Thông tin về hướng xử lý những vướng mắc trong việc nuôi nhốt, xử lý các vấn đề tiếp theo đối với quá trình nuôi, nhốt 11 cá thể hổ, cán bộ Kiểm lâm sở tại cho biết, đã đề nghị các cơ quan chức năng xem xét thỏa thuận với hộ gia đình để có thể chuyển giao 11 cá thể hổ cho các trung tâm cứu hộ động vật hoang dã, hoặc các cơ sở có đầy đủ các điều kiện nuôi nhốt theo quy định. Nếu để chủ cơ sở tiếp tục nuôi nhốt phải có cơ chế, chính sách rõ ràng để hỗ trợ chủ cơ sở.

Hổ là động vật hoang dã nằm trong Danh mục các loài thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm, thuộc Nhóm IB theo Nghị định 06/2019/NĐ-CP.

Hà Anh