Nhà làm bằng bìa giấy, chỉ ăn 1 bữa/ngày

Một sân bay cũ tại đây đã trở thành bến đỗ cho những người di cư tuyệt vọng đang chạy trốn khỏi cuộc khủng hoảng kinh tế và chính trị ở Venezuela, nơi những điều kiện cơ bản của cuộc sống cũng khó có thể đạt được.

Maicao là một khu tự quản thuộc tỉnh La Guajira, khu vực gần phía bắc của Colombia, và nằm trên biên giới với Venezuela. Đây là điểm nhập cảnh đông đúc thứ hai của người di cư sau thành phố biên giới chính Cúcuta.

Mùi hôi thối của nước tiểu bao trùm không khí bên trong căn lều tôn nóng nực, nơi Elaine Rojas sống cùng gia đình. Vì không có nhà vệ sinh nên gia đình 6 người đi vệ sinh bất cứ đâu có thể. Rojas, 27 tuổi, đã rời bỏ thành phố Maracaibo, Venezuela để đến đây từ 4 năm trước với hy vọng có thể tìm kiếm một cuộc sống tử tế cho các con của mình.

Sự ốm yếu của cô ấy là một dấu hiệu của tình trạng suy dinh dưỡng bởi từ khi còn ở quê hương cô và ngay cả khi đã đến Colombia, cô đều trong tình trạng thiếu hụt lương thực.

Rojas nói: “Tình trạng ở đây không tốt hơn nhưng ít nhất chúng tôi có một số thức ăn, mặc dù đôi khi chúng tôi không có đủ. Khi trời mưa thì thật khủng khiếp, mọi nơi đều ngập lụt”.

Rojas và chồng của cô, cả hai đều sống bằng nghề đồng nát, đã tự xây dựng túp lều của mình, ban đầu là bằng túi nhựa và các mảnh gỗ trước khi họ nhặt được vài tấm tôn. Vì khu La Pista không có nước uống hoặc nước sinh hoạt nên mọi người đều phải mua những thùng nước chưa được lọc sạch và được vận chuyển bằng những con lừa.

Nhiều người ở Maicao đang bị suy dinh dưỡng. Các tổ chức như Save the Children và Action Against Hunger đang hỗ trợ các gia đình tị nạn tại La Pista nhưng phần lớn các gia đình vẫn chỉ được ăn một bữa/ngày, chủ yếu là bánh làm từ bột mì nhưng đôi khi sẽ được ăn cơm. Chỉ một số ít người có thể mua được thịt, trái cây và rau.

Đại dịch Covid khiến tình hình tồi tệ hơn

Mabis Mercado, người phụ trách chăm sóc bệnh nhân nhập cư tại bệnh viện chính của Maicao, cho biết chế độ ăn như vậy là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến suy dinh dưỡng. Cô tin rằng có khoảng 8.000 người ở La Pista bị suy dinh dưỡng, và cho biết các trường hợp suy dinh dưỡng đã tăng lên kể từ năm ngoái. Bệnh viện đã xử lý 152 trường hợp suy dinh dưỡng mãn tính vào năm 2020; trong đó có 68 người Venezuela và 25 người bản địa.

Vào năm 2018, các bác sĩ bắt đầu thấy nhiều trường hợp suy dinh dưỡng nghiêm trọng hơn khi cuộc khủng hoảng của Venezuela ngày càng gia tăng. Hơn nữa, đại dịch Covid-19 còn khiến tình hình vốn đã bấp bênh càng trở nên tồi tệ hơn.

Đại diện của Cao ủy Liên Hiệp Quốc về người tị nạn (UNHCR) tại Colombia, ông Jozef Merkx, cho biết cơ quan này đang làm việc với các nhà chức trách để giải quyết “nhu cầu cấp thiết trong các khu định cư không chính thức với nhiều người tị nạn, người di cư và gia đình bản xứ”.

Ông nói: “Một phần lớn dân số ở các khu định cư mới, không chính thức chủ yếu đến từ biên giới Venezuela.

Những chàng trai đang vận chuyển nước ở La Pista. Nước có giá 3.000 peso một ngày cho những người có khả năng chi trả.

Nhiều người Venezuela sống trong những căn lều lợp tôn tương tự ở trung tâm thành phố Maicao, bao gồm cả Ana Josefina Gutiérrez, 33 tuổi, đến từ Los Puertos de Altagracia, cách thành phố Maracaibo vài giờ lái xe. Cô đã sống trong điều kiện bấp bênh ở đây khoảng 18 tháng.

Đồ đạc duy nhất của cô trong căn phòng trọ chỉ có một chiếc đệm mút cũ và một chiếc cũi. Ngôi nhà được làm bằng tôn và được bao quanh bởi các phòng là nơi ở của những người Venezuela khác. Những tấm tôn khiến không khí trong phòng trở nên ngột ngạt vào ban ngày, nhưng ít nhất cô ấy vẫn an toàn ở đây vào lúc này. Cô ấy nói rằng số tiền tiết kiệm của cô ấy có thể giúp cô tồn tại ở đây trong ba tháng.

Biên giới của Colombia với Venezuela gần đây đã mở lại sau khi đóng cửa vào tháng 3/2020 để hạn chế sự lây lan của đại dịch.

Khi mùa mưa tháng 9 đến gần, những người sống ở La Pista ngày càng lo lắng. Những ngôi nhà bằng bìa cứng và tôn của họ chắc chắn sẽ ngập lụt, và nước sẽ bị ô nhiễm thêm, gây ra nhiều bệnh tật hơn.

Mercado nói: “Tôi đã cầu xin Chúa trời không có mưa trong năm nay. Mọi người đã rất khó khăn trong đại dịch rồi. Nhà cửa của họ sẽ bị phá hủy”.