Đưa hình ảnh học sinh bị kỷ luật lên mạng xã hội là trái luật

Xung quanh vụ việc học sinh đứng trước cổng trường giữa trưa nắng tại Trường Tiểu học Quang Trung, quận Ngô Quyền, Hải Phòng khiến dư luận nảy sinh nhiều tranh cãi.

Đến thời điểm này, bản chất vụ việc đã khá rõ khi phía phụ huynh và nhà trường ai cũng nhận thấy được phần trách nhiệm trong đó. Tuy nhiên, qua theo dõi vụ việc có thể thấy còn nhiều vấn đề cần phải được soi xét kỹ lưỡng để xử lý nghiêm đặc biệt là việc đưa hình ảnh của học sinh, con nhỏ lên mạng xã hội một cách tùy tiện.

Trao đổi với phóng viên Báo Nhà báo và Công luận, Luật sư Diệp Năng Bình (Văn phòng Luật sư Tinh Thông Luật) đặt dấu hỏi: Hình phạt áp dụng cho học sinh liệu có phù hợp khi cô giáo chủ nhiệm đã phê bình các em trước lớp, sau đó chụp ảnh đưa vào nhóm Zalo chỉ vì đi học sớm và vui đùa làm ảnh hưởng các bạn học bán trú?.

Phê bình như vậy các em học sinh sẽ tự ti, mặc cảm trong khi việc đi học sớm không phải xuất phát từ ý muốn của các em mà từ điều kiện, hoàn cảnh của bố mẹ không đưa đón được đúng giờ. 

Để vụ việc xảy ra, kéo dài dù người lớn ai đúng, ai sai thì cháu bé là đối tượng bị tổn thương nặng nề nhất. Nếu cháu còn tiếp tục học tại trường thì nhà trường và phụ huynh cần hòa hợp để bảo vệ cháu một cách tốt nhất.

Ở khía cạnh luật pháp, luật sư Diệp Năng Bình cho rằng, tại Việt Nam, việc kỷ luật học sinh  vẫn theo quy định tại thông tư số 08/TT ngày 21/3/1988 của Bộ GD&ĐT.

Còn việc sử dụng thông tin, hình ảnh của học sinh phải căn cứ vào quy định của pháp luật và trên cơ sở nội quy quy chế của nhà trường, có sự trao đổi bàn bạc thống nhất với các bậc phụ huynh.

Cần loại bỏ các hình thức kỷ luật bằng cách bêu tên học sinh trước toàn trường hoặc đăng tải thông tin hình ảnh học sinh vi phạm vào các hội, nhóm, đăng công khai lên mạng xã hội. Đó là những hành động phản giáo dục và vi phạm pháp luật.

Trong xã hội văn minh thì danh dự, nhân phẩm của công dân ngày càng được tôn trọng. Những người vi phạm, gây tổn thương đến tâm lý, sức khỏe của học sinh đều phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.

Tùy vào tính chất mức độ của hành vi vi phạm, tùy thuộc hậu quả xảy ra mà các giáo viên, phụ huynh, cán bộ giáo dục hoặc bất kỳ ai có hành vi sử dụng trái phép thông tin, hình ảnh của học sinh gây tổn thương đến các em và gia đình sẽ phải bị xử phạt hành chính, bị kỷ luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Việc đăng hình ảnh học sinh vào các hội nhóm để phê bình vì đi học sớm là hành vi vi phạm pháp luật.

Hình ảnh cá nhân là vấn đề cần được quan tâm, bảo đảm và bảo vệ theo quy định đặc biệt là đối với hình ảnh, thông tin của trẻ em.

Hiến pháp năm 2013, Bộ luật dân sự năm 2015, Luật an ninh mạng năm 2018, Luật trẻ em năm 2016 và tất cả các văn bản pháp luật có liên quan đều quy định rất rõ ràng về bảo vệ quyền bí mật đời tư cá nhân, đặc biệt là đối tượng là trẻ em.

Theo đó, mọi hành vi sử dụng trái phép hình ảnh, thông tin cá nhân đều là những hành vi vi phạm pháp luật, tùy vào tính chất, mức độ mà có thể bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Trong lĩnh vực giáo dục, việc sử dụng thông tin, hình ảnh của học sinh phải theo quy định của Luật trẻ em, Luật giáo dục, Luật an ninh mạng và các văn bản pháp luật khác và phải có sự thống nhất giữa gia đình học sinh và nhà trường.

Nhà trường và giáo viên nhận lỗi và rút kinh nghiệm

Liên quan đến vụ việc này, ngày 26/5, Trường Tiểu học Quang Trung, Hải Phòng đã ra thông báo cho rằng đây là một sự việc đáng tiếc ngoài sự mong muốn của Ban giám hiệu và tập thể đội ngũ giáo viên nhà trường.

Ban giám hiệu xin nhận trách nhiệm và tự nhận thấy chưa có sự quan tâm kịp thời đến các học sinh có hoàn cảnh đặc biệt sau dịch Covid -19 như học sinh Mai Tuấn T. T - lớp 1A1.

Ngay sau khi xảy ra sự việc, ban giám hiệu nhà trường đã nghiêm túc rút kinh nghiệm, bố trí ngay chỗ ngồi và phân công giáo viên quản lý các học sinh đến trường sớm. Về phía giáo viên, cô giáo Lê Thị Kim Lan đã nghiêm túc kiểm điểm nhận ra lỗi sai của bản thân và sẽ rút kinh nghiệm trong cách ứng xử với phụ huynh, học sinh.

Nhà trường cũng mong dư luận có một cái nhìn thông cảm và chia sẻ với nhà trường, phụ huynh, trong đó có phụ huynh Mai Thị M.. Mong các bậc phụ huynh phối hợp cùng nhà trường để đem lại môi trường giáo dục tốt nhất cho học sinh.

Trước đó, ngày 21/5, thông báo Kết luận của Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng Nguyễn Văn Tùng tại buổi làm việc với Trường Tiểu học Quang Trung, quận Ngô Quyền về việc học sinh đứng ở cổng trường giữa trưa nắng cho thấy, cô giáo chủ nhiệm Lê Thị Kim Lan, còn nóng vội trong việc phê bình học sinh đến học sớm và gửi hình ảnh lên nhóm Zalo của lớp, đã ảnh hưởng đến tâm lý của học sinh;

Chưa lắng nghe ý kiến của phụ huynh học sinh để có cách xử lý phù hợp đối với những trường hợp học sinh có hoàn cảnh đặc biệt;

Chưa kịp thời báo cáo với Ban Giám hiệu về các trường hợp học sinh có hoàn cảnh đặc biệt phải đi học sớm để Nhà trường có biện pháp chỉ đạo khắc phục.

Vì vậy đã để xảy ra sự việc đáng tiếc, tạo dư luận không tốt, ảnh hưởng đến nhà trường, ngành Giáo dục và Đào tạo của thành phố.

Minh Triết