Mới đây, UBND Hà Nội và UBND TP.HCM đã có chỉ đạo các Cục Thuế tăng cường quản lý việc quản lý thuế đối với hoạt động cho thuê căn hộ, đánh thuế với chủ nhà có căn hộ cho thuê. Riêng tại TP.HCM, 5 chung cư tại quận 11 sẽ được thí điểm thu thuế đối với các căn hộ cho thuê.

Đánh thuế căn hộ cho thuê, ai sẽ là người đóng?

Theo Thông tư 92 của Bộ Tài chính, chủ căn hộ cho thuế sẽ phải nộp 2 loại thuế, bao gồm 5% thuế giá trị gia tăng (GTGT) và 5% thuế thu nhập cá nhân (TNCN). Đồng thời, trong thông báo của Hà Nội và TP.HCM, cá nhân, tổ chức cho thuê nhà ở, căn hộ, mặt bằng kinh doanh và những người trực tiếp kinh doanh, cung cấp dịch vụ trong khu vực chung cư sẽ phải đóng thuế.

Như vậy, theo quy định, chủ căn hộ cho thuê sẽ là đối tượng phải chịu thuế. Thế nhưng, một số quan điểm lo ngại, người đi thuê nhà mới là đối tượng “gánh” các khoản thuế thay cho chủ nhà.

Chị Đỗ Yến, một hộ dân thuê căn hộ tại TP.HCM nhận định: Việc chính quyền thành phố đánh thuế với người cho thuê căn hộ, chắc chắn sẽ khiến giá thuê nhà ở tăng cao. Tuy nhiên, người phải gánh chịu khoản thuế này sẽ không phải là chủ nhà, mà chính là người đi thuê nhà sẽ phải gánh.

“Khi bị chịu thuế, các chủ căn hộ không đời nào trích ra 10% nộp thuế cả. Thay vào đó, chủ nhà sẽ cộng dồn tiền thuế phát sinh vào giá thuê hàng tháng và người đi thuê sẽ phải “gánh” khoản thuế này”, chị Yến nói.

Ví dụ, nếu tiền thuê căn hộ hàng tháng là 5 triệu đồng/tháng, thì sau khi đánh thuế, người thuê nhà sẽ phải trả 5,5 triệu đồng/tháng: “Nếu thành phố áp dụng cách tính thuế như đề xuất, thì người thuê nhà sẽ chịu rất nhiều thiệt thòi”, chị Yến chia sẻ.

Trong khi đó, nhiều chủ căn hộ cho rằng, việc lãnh đạo thành phố áp dụng mức thuế 10% đối với hoạt động cho thuê căn hộ cũng sẽ tác động tới họ, nhất là một số chủ nhà mua căn hộ theo diện trả góp.

Ông Hoàng Quân, một cư dân sống tại một tòa chung cư được lựa chọn thí điểm đánh thuế căn hộ cho thuế đồng tình với hành động của TP.HCM, nhưng thời điểm này chưa phù hợp để thực hiện thí điểm.

“Trong suốt 1 năm qua, do ảnh hưởng từ đại dịch COVID-19, các chủ nhà cho thuê đều khó khăn trong việc tìm khách thuê mới. Ngay cả căn hộ của tôi, cũng phải chấp nhận giảm 20% giá thuê để giữ khách. Nếu áp thêm 10% thuế, chúng tôi rất khó để giữ chân khách đi thuê. Đó là chưa kể, căn hộ tôi cho thuê là mua trả góp. Mỗi tháng đã phải chịu 9 - 10% tiền lãi phát sinh, nay áp thêm 10% thuế nữa là không hợp lý”, ông Quân nói.

Ông Quân kiến nghị, mức thuế 10% là chưa hợp lý và nên dừng ở mức 5% là phù hợp. Đồng thời, việc lựa chọn thí điểm có thể rời sang thời điểm dịch bệnh kết thúc.

Áp dụng mức thuế 10% là hợp lý

Theo góc nhìn của giới chuyên gia, việc cơ quan thuế triển khai đánh thuế với người cho thuê căn hộ, thực hiện chống thất thu trong lĩnh vực cho thuê nhà chung cư là hợp lý. 

Bởi vì, trong thời gian qua, việc cho thuê căn hộ có doanh thu rất lớn, giúp nhiều hộ gia đình giàu lên nhanh chóng. Tuy nhiên, việc kiểm soát, thu thuế đối với việc cho thuê căn hộ còn buông lỏng, khiến các địa phương thất thu ngân sách.

Ông Đinh Thế Hiển, chuyên gia kinh tế cho rằng: Theo quy định, bất kỳ hình thức kinh doanh nào có doanh thu, có lợi nhuận đều phải đóng thuế.

“Chủ căn hộ đi vay ngân hàng để cho thuê, đây là hoạt động đầu tư. Trong đầu tư có thắng, có thua. Còn vấn đề của họ là kinh doanh cho thuê, mà đã là hoạt động kinh doanh thì phải đóng thuế theo quy định”, ông Hiển nói.

Theo ông Hiển, việc Nhà nước áp dụng mức thuế 10% trong tổng doanh thu là hợp lý. Tuy nhiên, các địa phương cần có lộ trình đánh thuế để người dân tự động thích nghi.

“Có thể thời điểm đầu, các thành phố đánh thuế từ 3% - 5%, sau đó, theo thời gian sẽ tăng dần mức thuế lên cho tới khi đạt 10%”, ông Hiển nói.

Trước đó, UBND TP.HCM đã có thông báo lựa chọn thí điểm thu thuế căn hộ cho thuê đối 5 chung cư tại quận 11, bao gồm: Chung cư Res 11 (205 Lạc Long Quân), khu nhà ở thương mại Thuận Việt (319 Lý Thường Kiệt), cao ốc Bảo Gia (184 Lê Đại Hành), chung cư 70 Lữ Gia (số 70 Lữ Gia), cao ốc Khải Hoàn (624 Lạc Long Quân).

Cơ quan thuế sẽ làm việc với ban quản trị chung cư để thu thập danh sách các hộ cho thuê, trực tiếp kinh doanh. Bên cạnh đó, cơ quan thuế phối hợp công an quản lý địa bàn rà soát danh sách khai báo tạm trú, tạm vắng, danh sách có đăng ký thường trú để tuyên truyền chủ căn hộ khai báo tạm trú tự khai thuế, nộp thuế.