"Chúng tôi đã trả tiền cho các công ty và hy vọng họ sẽ giao hàng", Phó chủ tịch Ủy ban châu Âu Valdis Dombrovskis nói trong cuộc họp báo tại Brussels ngày 29/1.

"Biện pháp hôm nay được áp dụng với tính cấp thiết cao nhất. Mục đích của biện pháp là cung cấp cho chúng tôi sự minh bạch toàn diện và một công cụ đảm bảo nguồn cung vắc xin nếu cần", bà Dombrovskis cho biết.

Ủy viên thương mại EU Valdis Dombrovskis cũng nói trong một cuộc họp báo rằng, việc giám sát và kiểm soát xuất khẩu là "có giới hạn thời gian", ban đầu kéo dài cho đến cuối tháng 3 và được áp dụng cho vắc xin COVID-19 mà EU đã mua trước.

Liên minh châu Âu có thể chặn việc xuất khẩu vắc xin nếu xác định rằng điều này có thể làm suy yếu nguồn cung cấp của chính EU.

"Đây là một chính sách bảo hiểm", Ủy viên Y tế EU Stella Kyriakides nói trong một cuộc họp báo. Ủy viên Y tế đã nhấn mạnh rằng đây không phải là lệnh cấm xuất khẩu.

Các khoản đóng góp cho Cơ sở Tiếp cận Toàn cầu Vắc xin COVID-19 (COVAX), được thiết kế cho các nước nghèo hơn, sẽ được miễn trừ, cũng như một số lượng lớn các nước láng giềng của EU, bao gồm Na Uy, Thụy Sĩ và các nước phía tây Balkan và Bắc Phi. Tuy nhiên, Vương quốc Anh sẽ không được miễn trừ.

Các nhà sản xuất Drugm sẽ phải yêu cầu ủy quyền xuất khẩu tại quốc gia EU, nơi sản xuất vắc xin. Quốc gia đó sẽ tham vấn với Ủy ban châu Âu để đưa ra quyết định trong vòng hai ngày làm việc.

Bỉ, nơi có nhà máy lớn sản xuất vắc xin của hãng dược phẩm Pfizer, đã thông báo cho Ủy ban về kế hoạch xuất khẩu. Nhà máy sản xuất vắc xin cho Vương quốc Anh và Canada.

Biện pháp này có khả năng có hiệu lực vào thứ Bảy (30/1) đã bị chỉ trích được coi là sự lặp lại của các biện pháp kiểm soát đối với các thiết bị bảo hộ như khẩu trang khi bắt đầu đại dịch.

Phòng Thương mại Quốc tế cho biết động thái này có nguy cơ gây ra một chuỗi các hành động trả đũa của các quốc gia khác sẽ làm xói mòn chuỗi cung ứng vắc xin thiết yếu.

Liên minh châu Âu đã công khai chỉ trích công ty AstraZeneca của Anh-Thụy Điển vì đã không cung cấp các mũi tiêm chủng như đã hứa, với mức thiếu hụt lên tới 60% trong quý đầu tiên. Các nước EU cũng nhận được số lượng vắc xin từ Pfizer/BioNTech và Moderna được giao ít hơn dự kiến.

Các công ty này cũng sẽ phải trình bày chi tiết việc xuất khẩu vắc xin của họ trong ba tháng qua.

Trước đó, truyền thông tiết lộ nội dung một bức thư của Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel rằng, Liên minh châu Âu có thể sử dụng "các biện pháp khẩn cấp để đảm bảo sản xuất và cung cấp vắc xin hiệu quả cho người dân EU".

Tại hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn Kinh tế Thế giới ngày 26/1 ở Davos, Thụy Sĩ, lãnh đạo các nước bất đồng về vấn đề phân phối vắc xin. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen lập luận rằng, châu Âu "đầu tư hàng tỷ giúp phát triển những vắc xin Covid-19 đầu tiên của thế giới", nên các công ty phải có nghĩa vụ cung cấp hàng theo hợp đồng.