Bước tiến trong xây dựng chính sách

Luật số 15/2023/QH15 (Luật Khám bệnh, chữa bệnh) được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XV, kỳ họp bất thường lần thứ 2 thông qua ngày 9/1/2023. Mặc dù gần 1 năm nữa luật này mới có hiệu lực, tuy nhiên nó được các chuyên gia đánh giá sẽ tạo động lực để y tế công phát triển, đặc biệt là các quy định liên quan đến giá khám, chữa bệnh.

Theo các chuyên gia, lần đầu tiên trong Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023 có quy định cụ thể cách tính giá dịch vụ y tế theo hướng tính đúng, tính đủ. Điều này tạo ra động lực lớn để y tế công phát triển. Để hiểu hơn về vấn đề này, phóng viên Báo Nhà báo & Công luận đã có trao đổi với ông Đào Xuân Cơ - Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai.

Theo ông Đào Xuân Cơ, việc quy định cụ thể cách tính giá khám bệnh, chữa bệnh trong Luật Khám bệnh, chữa bệnh là một bước tiến trong việc xây dựng văn bản pháp luật tạo động lực cho các bệnh viện phát triển. Sau này trên cơ sở của Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023, Chính phủ, Bộ Y tế sẽ xây dựng Nghị định, Thông tư hướng dẫn các cơ sở y tế, các bệnh viện.

“Việc quy định cụ thể giá khám bệnh, chữa bệnh trong luật là rất quan trọng. Điều này đã tạo hành lang pháp lý vững vàng để các bệnh viện công hoạt động. Phải cần thời gian gần 1 năm nữa, Luật Khám bệnh, chữa bệnh mới có hiệu lực. Trong thời gian này, các cơ quan ban ngành sẽ tiến hành xây dựng các văn bản dưới luật. Khi luật có hiệu lực chắc chắn sẽ đi vào cuộc sống tạo động lực lớn cho ngành Y tế” - ông Đào Xuân Cơ chia sẻ.

Cũng theo Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, việc tính giá khám bệnh, chữa bệnh trong luật đã quy định theo hướng giá khám bệnh, chữa bệnh được tính đúng, tính đủ. Đây là hành lang quan trọng nhất của các Bệnh viện trong công tác khám bệnh, chữa bệnh. Hiện nay, Bộ Y tế đang xây dựng hành lang danh mục kỹ thuật để làm sao từ danh mục kỹ thuật để có cơ sở tính giá dịch vụ kỹ thuật.

“Đối với các bệnh viện công, việc quy định rõ về cách tính giá khám bệnh, chữa bệnh hết sức ý nghĩa. Bởi vì bệnh viện công hiện nay, đặc biệt Bệnh viện Bạch Mai mấy năm vừa qua thực hiện tự chủ toàn diện nhưng chưa bao giờ tự chủ về giá khám chữa bệnh, kể cả khám chữa bệnh theo yêu cầu nên rất khó khăn” - ông Đào Xuân Cơ chia sẻ.

Bất cập liên quan đến cách tính giá khám bệnh, chữa bệnh đã được nhiều người chỉ ra trong nhiều năm qua. Đó là tình trạng mỗi bệnh viện một giá khám bệnh, chữa bệnh theo yêu cầu. Thậm chí trong một bệnh viện có tình trạng mỗi khoa mỗi giá. “Điều này rất phức tạp. Bây giờ có quy định tính đúng, tính đủ và có hướng dẫn cụ thể nên sẽ tránh được tình trạng mỗi nơi mỗi giá. Quy định như vậy thì các bệnh viện công mới có nguồn lực về tài chính để trả công cho cán bộ nhân viên, thù lao cho bác sĩ, điều dưỡng, y tá để họ yên tâm công tác. Các bệnh viện sẽ có nguồn tài chính để tái đầu tư cho vấn đề đào tạo. Có nguồn tiền để mua sắm trang thiết bị, xây dựng cơ sở hạ tầng để đảm bảo công tác khám bệnh, chữa bệnh” - ông Đào Xuân Cơ phân tích.

Chia sẻ thêm, theo Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai cho biết, trong 3 năm qua tại bệnh viện này giá thu khám chữa bệnh bằng giá của bảo hiểm y tế. Do vậy, nguồn tài chính của bệnh viện hết sức hạn hẹp. Nguồn thu không đủ để chi phí cho các hoạt động của bệnh viện. Tình trạng cơ sở xuống cấp, thiết bị y tế thiếu, cán bộ dịch chuyển sang y tế tư nhân cũng xuất phát từ việc thiếu nguồn thu. Cách tính giá khám, chữa bệnh hiện nay nhiều bất cập. Toàn khối hậu cần tại Bệnh viện Bạch Mai hơn 800 người (hành chính, tổ chức, công tác vệ sinh, an ninh, khối quản lý…) chưa được tính vào giá trong khi bệnh viện thực hiện tự chủ toàn diện.

“Tôi rất mừng là Luật Khám bệnh, chữa bệnh rất rõ ràng vấn đề này. Khi tính đúng, tính đủ sẽ giúp cho bệnh viện hoạt động tốt hơn. Tôi chỉ muốn làm sao các quy định trên sớm được thực hiện” - Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai nhấn mạnh.

Đảm bảo quyền lợi của người bệnh

Việc tính đúng, tính đủ giá khám, chữa bệnh chắc chắn sẽ tăng cao chi phí khám chữa bệnh. Điều này có lợi cho các bệnh viện công. Tuy nhiên, vấn đề nhiều người cũng quan tâm đó chính là quyền lợi của người bệnh. Để làm sao hài hòa lợi ích của bệnh viện và người dân cũng là vấn đề đặt ra hiện nay.

Xung quanh vấn đề này, ông Đào Xuân Cơ cho rằng, khi tính đúng, tính đủ giá khám bệnh chữa bệnh để giảm gánh nặng cho người dân cần thiết phải có chính sách tổng thể đi kèm. Theo đó, ông cho rằng khi giá viện phí tăng thì phải tăng mệnh giá của bảo hiểm y tế.

Chỉ khi tăng mệnh giá bảo hiểm y tế thì bảo hiểm y tế mới có nguồn lực để thanh toán viện phí cho người dân. “Đây là giải pháp căn cơ” - ông Đào Xuân Cơ nêu ý kiến. Theo đó, tình trạng Bảo hiểm y tế đóng thấp như hiện nay sẽ không thể gánh chi phí khám chữa bệnh của người dân. Điều đó có nghĩa người dân phải tự bỏ tiền túi nhiều hơn khi ốm đau.

“Bị bệnh mà còn phải chi tiền nhiều thì sẽ khánh kiệt. Nằm viện lâu dài mà thanh toán chi phí lớn chắc chắn người dân không có tiền. Giải pháp đóng bảo hiểm, tăng mệnh giá bảo hiểm y tế lên để mọi người dân được thụ hưởng chất lượng dịch vụ y tế tốt nhất” - ông Đào Xuân Cơ nhấn mạnh.

Ngoài ra, theo Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, việc những đối tượng chính sách như hộ nghèo, gia đình thương binh, liệt sĩ… viện phí sẽ được Nhà nước chi trả. Còn những người có tiền, ngoài các khoản do bảo hiểm y tế chi trả thì họ sẽ bỏ tiền túi ra chi trả.

Cũng liên quan đến vấn đề này, nhiều chuyên gia khi được hỏi đồng ý rằng tính đúng, tính đủ trong giá khám, chữa bệnh là hướng đi đúng, nhưng bên cạnh việc tăng tiền thì phải tăng chất lượng dịch vụ. Cần thiết phải có chính sách tổng thể phù hợp để mọi người dân được tiếp cận dịch vụ y tế khi bị bệnh.

Trinh Phúc