Theo kết quả điều tra bước đầu, nạn nhân Nguyễn Cao Sang. (SN 2001, quê Thanh Hóa) là sinh viên năm thứ nhất trường Cao đẳng Nghề Hà Nội. Để kiếm thêm tiền trang trải học tập, Sang vừa đi học vừa đăng ký chạy xe ôm công nghệ Grab.

Khoảng 20h30 tối 26/9, Sang điều khiển xe máy nhãn hiệu Yamaha Exciter màu xanh - bạc - đen mang BKS: 36B5- 443.41 chở 2 đối tượng Đinh Văn Giáp và Đinh Văn Trường là khách vẫy ngang đường không đặt qua ứng dụng Grab, từ khu vực bến xe Mỹ Đình đến khu vực phường Thụy Phương (quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội).

Anh Sang có 1 điện thoại nhãn hiệu iPhone 7 Plus màu đen. Trước khi chạy cuốc xe ôm này, anh Sang đã chụp ảnh hai đối tượng, gửi cho bạn cùng phòng và bạn gái mới quen cùng tin nhắn: "Có gì thì báo công an".

Tối đó, không thấy anh Sang về, ngày hôm sau cũng không thấy tới trường, bạn cùng phòng anh Sang đã gọi điện báo cho người thân của anh Sang cùng đi tìm.

Hai ngày sau khi anh Sang mất tích, thi thể nạn nhân được tìm thấy ở bãi đất trống của phường Thuỵ Phương.

Và chiều tối 30/9, hai nghi phạm sát hại Sang đã bị bắt giữ tại Yên Bái, cho tới thời điểm hiện tại cả hai nghi phạm này đều thừa nhận hành vi giết người cướp tài sản của mình là có chủ đích và có sự chuẩn bị trước đó.

Trao đổi về vấn đề trên, luật sư Hoàng Tùng Trưởng Văn phòng Luật sư Trung Hòa nhận định;  Đây là một vụ việc đặc biệt nghiêm trọng, hành vi sát hại tài xế Grap thể hiện sự coi thường pháp luật, coi thường tính mạng của người khác.

Theo thông tin ban đầu thì việc thực hiện hành vi này hết sức dã man, với những thủ đoạn tinh vi, thống nhất kế hoạch từ trước đó là do các đối tượng thực hiện hành vi đã có sự chuẩn bị, bàn bạc và thống nhất với nhau trước khi thực hiện hành vi của mình. Vụ việc tài xế Grap bị sát hại đã gây rúng động xã hội, gây ra tâm lý bất an về sự an toàn trong cuộc sống của người dân. Đặc biệt trong thời gian gần đây đã liên tiếp xảy ra những vụ việc khiến tính mạng con người bị xâm phạm.

Hiện nay, về cơ bản đã xác định được hung thủ giết tài xế Grap (sinh năm 2001) là Đinh Văn Giáp (sn 1995) và Đinh Văn Trường (sinh năm 2000). Ngoài ra 2 hung thủ còn cướp tài sản của nạn nhân. Hành vi nêu trên đã tước đoạt đi mạng sống trái pháp luật của nạn nhân và xâm phạm đến quyền sở hữu tài sản. Điều này đã vi phạm pháp luật hình sự. Tuy nhiên, việc xác định khung hình phạt mà 2 hung thủ phải chịu còn phụ thuộc vào việc xác định hành vi nêu trên đã phạm tội gì?

Nếu ngay từ đầu 2 hung thủ đã lên kế hoạch để nhằm tước đoạt mạng sống của người khác (hành vi giết người), cướp tài sản của nạn nhân thì xác định hung thủ phạm tội giết người và tội cướp tài sản: Hành vi giết người của hung thủ được xác định là có tính chất côn đồ (theo điểm n, Khoản 1 Điều 123 BLHS) với hình phạt cao nhất là Tử hình.

Hành vi cướp tài sản sẽ phải chịu khung hình phạt theo quy định tại Điều 168 BLHS. Tổng hợp hình phạt khi thực hiện 2 hành vi phạm tội thì khung hình phạt cao nhất hung thủ có thể phải chịu là tử hình.

“Điều 123. Tội giết người

1.Người nào giết người thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình:

n) Có tính chất côn đồ;”

Nếu 2 hung thủ chỉ có ý định cướp tài sản và trong lúc tiến hành dùng vũ lực (hành hung, dùng dao đâm) với nạn nhân để cướp lấy tài sản mà nạn nhân chết thì sẽ phạm tội Cướp tài sản với tình tiết “Làm chết người” (Quy định tại điểm c Khoản 4 Điều 168). Khung hình phạt được xác định là phạt tù từ 18 năm đến 20 năm hoặc tù Chung thân. Khung cao nhất mà các hung thủ phải chịu là tù Chung thân.

Như vậy, để xác định được chính xác, rõ ràng khung hình phạt mà hung thủ phải chịu thì phải căn cứ vào kết luận của cơ quan điều tra xác định hành vi của nghi can phạm tội nào.

Theo luật sư Hoàng Tùng xét tâm lý chung tội phạm và tội phạm được thực hiện có 02 hung thủ trong trường hợp này thì việc các hung thủ có sự bàn bạc, thống nhất lời khai theo hướng có lợi cho bản thân là điều dễ hiểu. Để giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho mình, các hung thủ thường sẽ đổ lỗi cho người bị hại và khai theo chiều hướng có lợi cho bản thân. Bởi lẽ 2 hung thủ đã có bàn bạc, trao đổi trong quá trình thực hiện tội phạm và lẩn trốn

Theo quy định của pháp luật thì bị can có quyền “Trình bày lời khai, trình bày ý kiến, không buộc phải đưa ra lời khai chống lại chính mình hoặc buộc phải nhận mình có tội” (Điểm d Khoản 2 Điều 60 BLTTHS).

Hơn nữa, tại Điều 52 BLHS đã quy định rõ các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự thì việc khai khai báo theo chiều hướng có lợi cho bản thân của hung thủ không bị tăng nặng trách nhiệm hình sự. Nếu thành khẩn khai báo, phối hợp tốt với cơ quan điều tra thì sẽ được hưởng tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự.

Việc khai báo của các đối tượng là một căn cứ trong quá trình điều tra vụ án, tuy nhiên để tìm ra sự thật thì việc khai báo này phải phù hợp với diễn biến, chứng cứ khách quan của vụ án mà cơ quan điều tra thu thập được.

Trong quá trình thực hiện tội phạm thì không chỉ có 1 người thực hiện tội phạm mà còn có nhiều người cùng thực hiện tội phạm đó. Trường hợp có từ 02 người thực hiện cùng một tội phạm thì sẽ xác định là tội phạm có đồng phạm. Đồng phạm là hai người trở lên cố ý cùng thực hiện một tội phạm. Đồng phạm bao gồm cả người thực hành, người giúp sức,…

Nghi phạm Đinh Văn Giáp khai nhận là người trực tiếp dùng dao bấm mang theo người đâm nạn nhân Sang. Đây là hành vi trực tiếp tước đi mạng sống của nạn nhân thì nghi phạm Giáp được xác định là người thực hành tội phạm.

Nghi phạm Đinh Văn Trường tuy không phải là người trực tiếp dùng dao đâm, tước đi mạng sống của nạn nhân nhưng lại là người biết, nhìn thấy và hỗ trợ để Giáp thực hiện hành vi giết người. Trường được xác định là đồng phạm chính với vai trò người giúp sức.

Do đó mà hành vi của Trường vẫn là hành vi giết người, sẽ áp dụng điều luật quy định về Đồng phạm (Điều 17 BLHS).

Theo quy định của pháp luật về xử lý đối với đồng phạm tại Điều 17 thì chỉ quy định “Người đồng phạm không phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi vượt quá của người thực hành” Trường hợp của Trường là đồng phạm chính trong vụ án này. Biết rõ về hành vi của người thực hành là Giáp nên theo quy định vẫn xử lý về tội giết người và cướp tài sản bình thường. Nghi phạm trường hoàn toàn có thể bị tuyên đến mức án cao nhất là tử hình.

Tuy nhiên, việc có tuyên án và áp dụng hình phạt tử hình với nghi phạm Trường hay không còn phụ thuộc vào tính chất hành vi, các tình tiết tăng nặng hay giảm nhẹ mà cơ quan điều tra thu thập được và bản án có hiệu lực của Tòa án theo quy định của pháp luật. Luật sư Hoàng Tùng nhấn mạnh.

Hà Long