Hôm thứ Hai (4/1), các hãng thông tấn và công ty Dryad Global đưa tin Iran đã bắt giữ một tàu chở hóa chất mang cờ Hàn Quốc.

"Báo cáo chỉ ra rằng Tàu chở hóa chất HANKUK CHEMI treo cờ Hàn Quốc mang số hiệu IMO: 9232369 có khả năng đã bị lực lượng Iran bắt giữ ở eo biển Hormuz khi đang đến Fujairah", Dryad Global cho biết.

Bộ Quốc phòng Hàn Quốc cho biết Hàn Quốc đã cử đơn vị chống cướp biển Cheonghae tới eo biển Hormuz để ứng cứu, Bộ Quốc phòng Hàn Quốc cho biết, trên tàu có 20 thủy thủ đoàn trong đó có 5 người Hàn Quốc.

"Một tàu đi gần biển Oman thuộc vùng biển Hormuz vào chiều ngày 4/1 đang di chuyển đến vùng biển Iran theo yêu cầu của chính quyền Iran", Bộ này cho biết trong một tuyên bố.

Bộ và Đại sứ quán Hàn Quốc đã yêu cầu các nhà chức trách Iran xác nhận sự an toàn của thủy thủ đoàn và thả tàu càng sớm càng tốt.

Cũng trong hôm thứ Hai (4/1), Iran thông báo rằng họ tiếp tục làm giàu uranium lên độ tinh khiết 20%, vượt xa giới hạn quy định trong thỏa thuận hạt nhân năm 2015, trong một động thái có khả năng làm leo thang căng thẳng hơn nữa với Mỹ.

Cả hai động thái đều diễn ra một ngày sau lễ kỷ niệm một năm ngày Mỹ giết Chỉ huy lực lượng Vệ binh cách mạng Hồi giáo tướng Qasem Soleimani, và chưa đầy ba tuần trước khi kết thúc nhiệm kỳ tổng thống của Donald Trump.

Khi căng thẳng tiếp tục gia tăng, Tổng thống Trump đã chỉ đạo Lầu Năm Góc giữ một tàu sân bay của Mỹ ở Trung Đông, đảo ngược quyết định của lãnh đạo Lầu Năm Góc đưa tàu sân bay này ra khỏi khu vực vào tuần trước.

Một phát ngôn viên của chính phủ Iran cho biết hôm thứ Hai rằng, các chuyên gia nước này đã bắt đầu trở lại việc làm giàu uranium hướng tới mục tiêu 20% tại cơ sở hạt nhân Fordow dưới lòng đất của họ, theo hãng tin Mehr và hãng thông tấn nhà nước IRNA.

Hiện Iran đang làm giàu kho dự trữ uranium của mình lên tới khoảng 4,5%, cao hơn mức giới hạn 3,67% mà hiệp ước năm 2015 với các cường quốc trên thế giới áp đặt, nhưng còn kém xa so với 90% được coi là cấp vũ khí.

Chính phủ Iran liên tục phủ nhận ý định lắp ráp vũ khí hạt nhân.

Nước này đã thông báo cho Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) về ý định làm giàu uranium ở mức 20%, phát ngôn viên của IAEA Fredrik Dahl nói với CNN hôm thứ Sáu (1/1).

Vào sáng hôm qua (4/1), phát ngôn viên chính phủ Ali Rabiei cho biết họ đã bắt đầu quá trình làm giàu "vài giờ trước" tại trang web Fordow, lưu ý rằng uranium được làm giàu UF6 đầu tiên sẽ được sản xuất trong vài giờ nữa, IRNA cho biết.

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ lên án cả vụ bắt giữ tàu chở dầu và việc Iran nối lại hoạt động làm giàu uranium.

Một thách thức từ Iran

Diễn biến này đặt ra thách thức đối với Tổng thống đắc cử Mỹ Joe Biden, người đã cam kết khôi phục thỏa thuận sau khi ông nhậm chức vào ngày 20 tháng 1. Tổng thống Trump đã từ bỏ thỏa thuận vào năm 2018, thay vào đó bắt đầu lại các lệnh trừng phạt đối với chế độ Iran.

Sự gia tăng hoạt động của Iran diễn ra sau khi Quốc hội nước này thông qua luật vào tháng trước nhằm tăng cường làm giàu uranium lên mức trước năm 2015 và ngăn chặn các cuộc thanh tra hạt nhân nếu các lệnh trừng phạt không được dỡ bỏ. Dự luật đã được thông qua sau vụ ám sát nhà khoa học hạt nhân Mohsen Fakhrizadeh của Iran vào tháng 11.

Hãng thông tấn Mehr đưa tin: “Đạo luật buộc Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Iran sản xuất ít nhất 120 kg uranium làm giàu 20% hàng năm và lưu trữ trong nước”.

Tổng thống Iran Hassan Rouhani cho biết vào tháng 1 năm 2020 rằng, Iran đang làm giàu uranium nhiều hơn so với trước khi thỏa thuận được ký kết và vào tháng 3/2020, Liên Hợp Quốc nhận thấy rằng nước này đã tăng gần gấp ba lượng dự trữ chỉ trong vài tháng.

Ông Rouhani, người thay mặt chính phủ đã ký thỏa thuận năm 2015 với Mỹ và các cường quốc khác trên thế giới, phản đối dự luật tháng trước khi cho rằng nó sẽ làm suy yếu hoạt động ngoại giao.

Chính phủ Iran đã nhiều lần kêu gọi Mỹ khôi phục thỏa thuận mà Tổng thống Trump đã rút khỏi năm 2018.

Cố vấn an ninh quốc gia của ông Joe Biden, Jake Sullivan hôm Chủ nhật cho biết rằng chính quyền sắp tới của Hoa Kỳ sẽ tái ký hiệp ước nếu Iran quay trở lại tuân thủ.

Ông Sullivan cũng khẳng định chính quyền Biden sau đó sẽ tìm kiếm một "cuộc đàm phán tiếp theo" về khả năng tên lửa đạn đạo của Iran.

"Quan điểm của chúng tôi là tên lửa đạn đạo và chương trình tên lửa đạn đạo của Iran, phải được đưa vào bàn đàm phán như một phần của cuộc đàm phán tiếp theo đó", ông Sullivan nói và cho biết thêm rằng chính quyền Biden sẽ tìm cách đưa một số đối tác khu vực của Iran vào bàn đàm phán.

Trong khi đó, Ông Rouhani tuyên bố vào tháng trước rằng chương trình tên lửa của Iran là không thể thương lượng, Reuters đưa tin.