Tuy nhiên, với thành công của kênh YouTube, báo Thanh Niên đã chứng minh một cơ quan báo chí truyền thông hoàn toàn có thể cân bằng tốt giữa việc cung cấp các nội dung mang tính chính thống và các nội dung mang tính giải trí đáp ứng nhu cầu tiếp cận thông tin của công chúng.

Nghiêm túc bước vào cuộc chơi mới

Một nghiên cứu của Trung tâm Pew (Mỹ) vào năm 2020 cho thấy 26% người dân Mỹ xem tin tức qua YouTube. Tại Việt Nam, sự dịch chuyển xu hướng xem tin tức cũng tương tự với số lượng người xem qua các ứng dụng và nền tảng chia sẻ video ngày một tăng so với hình thức xem ti-vi truyền thống. 

Nắm bắt xu hướng này, Báo Thanh Niên đã phát triển mạnh mẽ hoạt động sản xuất video phát trên các kênh phi truyền thống, bao gồm các hệ thống của Báo và các nền tảng chia sẻ như: YouTube, Facebook, TikTok,… Cũng từ đó, công chúng của Báo Thanh Niên đã không ngừng được mở rộng, không chỉ giới hạn bên trong lãnh thổ Việt Nam.

Theo nhà báo Đỗ Hùng - Giám đốc Trung tâm Sản xuất và Phát triển nội dung số Báo Thanh Niên, kênh YouTube Báo Thanh Niên bắt đầu hoạt động chưa lâu, nhưng trước đó Báo Thanh Niên đã có những chuẩn bị quan trọng cho việc phát triển mảng video của mình. Từ 10 năm trước, Báo Thanh Niên đã có đội ngũ sản xuất video được trang bị kiến thức, tư duy, kỹ năng làm báo tốt, được “phủ sóng” trên khắp Việt Nam và tham gia nhiều sự kiện quan trọng ở nước ngoài.

Do đó, khi lập kênh YouTube, Ban Biên tập chủ trương biến YouTube thành một kênh thông tin quan trọng của báo, Thanh Niên đã có những tiền đề để phát triển hơn nữa trong một cuộc chơi với sự cạnh tranh gay gắt và sòng phẳng giữa các cá nhân, tổ chức sản xuất nội dung, không chỉ ở Việt Nam mà còn cả trên thế giới.

Nhà báo Đỗ Hùng cho biết, xác định được điểm mạnh yếu của mình, Báo Thanh Niên đã đặt ra những mục tiêu cụ thể, cũng như có một tâm thế và thái độ phù hợp khi bước vào lãnh địa mà có lẽ khá lạ lẫm đối với một tờ báo in truyền thống. Trong đó, việc nghiên cứu, tìm hiểu để tự trang bị cho mình những kiến thức, kỹ năng về sản xuất nội dung video, về hành vi, thói quen của người xem là cực kỳ quan trọng.

Với sự nghiêm túc đó, kênh YouTube Báo Thanh Niên đã phát triển rất nhanh về lượt xem, lượng đăng ký, xây dựng cho mình một cộng đồng người xem đông đảo và gắn bó lâu dài. Vào đầu năm 2018, kênh YouTube Báo Thanh Niên đạt nút bạc của YouTube, đến cuối năm 2019 đã đạt nút vàng. Lượt người xem hằng năm từ vài chục triệu, vài trăm triệu, đến bây giờ là khoảng 1,5 tỷ và con số này không ngừng tăng.

“Đặc biệt quan trọng là lượng người xem trung thành rất lớn, có những người gắn bó từ khi kênh mới hoạt động tới giờ. Họ nhớ tên từng người dẫn chương trình, họ nhắc lại những bản tin đầu tiên. Chúng tôi nhận ra họ qua những phản hồi như thế và đó là điều khiến chúng tôi rất vui, có thêm nhiều động lực để tiếp tục công việc của mình”, nhà báo Đỗ Hùng chia sẻ.

Sự lớn mạnh ấy được ghi nhận qua việc Báo Thanh Niên cũng đã nhiều lần được POPS Worldwide trao giải Kênh Tin tức của năm. Danh tiếng của kênh cũng được khẳng định, với việc có đối tác là những thương hiệu lớn như Phú Mỹ Hưng, Vietlott, bệnh viện FV…

Nội dung hay, đúng, nhanh nhưng phải tử tế và nhân văn

Thanh Niên vốn là một tờ báo chính trị - xã hội đã khẳng định được vị thế, thương hiệu của mình trong làng báo giấy. Từ báo giấy bước vào thế giới kỹ thuật số, đặc biệt là các nội dung đa phương tiện trên mạng xã hội là một bước dịch chuyển lớn và đầy thách thức.

Chia sẻ về những tiêu chí nội dung tin tức đăng tải, nhà báo Đỗ Hùng cho biết, về cơ bản, khi tham gia mạng xã hội, đặc biệt là sản xuất video để phát trên YouTube, Thanh Niên vẫn giữ truyền thống của mình, đó là cung cấp cho công chúng nội dung chất lượng, đáng tin cậy, phải thể hiện được năng lực chuyên môn, sự tử tế, nhân văn của người làm báo.

“Tức là nội dung hay, đúng, nhanh nhưng phải tử tế, nhân văn. Có những nội dung hay đấy, chính xác đấy, nhưng chúng tôi cũng cần cân nhắc các khía cạnh khác để xem có nên đăng tải hay không”, anh Đỗ Hùng nói.

Theo góc nhìn của Giám đốc Trung tâm Sản xuất và Phát triển nội dung số - Đỗ Hùng, việc các cơ quan báo chí chính thống tham gia các cuộc chơi, các sân chơi mà ở đó có rất nhiều người chơi, thì cần phải có một tâm thế khác, có những cách tiếp cận khác, cần cởi bỏ những định kiến của một cơ quan báo chí chính thống.

Suy cho cùng, khi lên những nền tảng mạng xã hội, một cơ quan báo chí với hàng trăm nhân sự thì cũng chỉ là một nhà cung cấp nội dung tương đương với một nhóm nhà sáng tạo, thậm chí là một nhà sáng tạo nào đó. Do đó, việc một tờ báo lớn mà học hỏi cách làm của một nhà sáng tạo cá nhân để làm cho sản phẩm của mình tốt hơn là chuyện bình thường.

“Khi tham gia mạng xã hội, chúng tôi nhận thấy có những thứ, có những hình thức thể hiện, những ngôn ngữ của báo in hoặc truyền hình truyền thống không sử dụng được, hoặc trở nên ít hiệu quả trên các nền tảng như YouTube”, nhà báo Đỗ Hùng nhìn nhận.

Thực tế cho thấy, khi gia nhập vào các nền tảng mạng xã hội, các cơ quan báo chí chính thống bị ràng buộc trách nhiệm nhiều hơn nên ít được “tung tẩy tự do” như các nhà sản xuất nội dung khác. Song, nếu các cơ quan báo chí biết khai thác lợi thế - đó là nguồn lực lớn hơn, có năng lực chuyên môn tốt hơn rất nhiều so với các nhóm nhỏ hoặc các cá nhân để có thể thẩm định thông tin, triển khai những đề tài chuyên sâu, chất lượng cao sẽ là thế mạnh chủ chốt trong việc thu hút và tạo nên niềm tin vững chắc với công chúng.

Nhìn vào thành công của kênh YouTube Báo Thanh Niên, nhà báo Đỗ Hùng cho rằng, Báo Thanh Niên đã kết hợp được hai yếu tố đó là: Năng lực làm báo của một tờ báo lớn với bề dày truyền thống hàng chục năm, với đội ngũ hàng trăm nhà báo có trình độ cao, có thái độ đúng đắn và nghiêm túc với nghề, được đào tạo bài bản, có nghiệp vụ chuyên môn tốt. Điều thứ 2 cần nhấn mạnh, Báo Thanh Niên đã tìm ra các cách thức thể hiện nội dung phù hợp với người xem trên mạng xã hội nói chung và trên YouTube nói riêng. Sản phẩm của Báo Thanh Niên luôn gần gũi với công chúng trên mạng, có giờ đăng tải linh hoạt, có tính tương tác trực tiếp.

Nhà báo Đỗ Hùng chia sẻ: “Ngay từ đầu khi sản xuất video, chúng tôi đã xác định rằng mình phải làm ra sản phẩm khác với các đài truyền hình truyền thống, cũng khác với các nhà sáng tạo nội dung cá nhân hoặc nhóm. Đó là các sản phẩm báo chí chuyên nghiệp, có độ tin cậy cao, nhưng được thể hiện với hình thức thân thiện, gần gũi với công chúng trên mạng.

Như trong đại dịch COVID-19, chúng tôi đã có hàng trăm chương trình bản tin, với sự tham gia của các bác sĩ, chuyên gia dịch tễ, quan chức,… qua đó chúng tôi tạo được kênh trao đổi trực tiếp, tạo thành cầu nối giữa công chúng, chuyên gia và chính quyền. Những chương trình như thế đã thu hút và tạo được công chúng trung thành. Sau mỗi sản phẩm như vậy, chúng tôi luôn phân tích số liệu cũng như các dữ liệu khác để xem công chúng đang phản ứng như thế nào, đang chờ đợi gì… để có thể phục vụ họ một cách tốt nhất”.

Báo chí đa phương tiện rõ ràng đã không phải là chuyện tương lai. Đó là điều mà báo chí đã, đang và sẽ thực hiện, với sự hỗ trợ của công nghệ, để phục vụ đòi hỏi ngày một cao hơn từ công chúng.

Bằng những bước đi phù hợp, nghiêm túc và đầy tính nhân văn, Báo Thanh Niên là một trong số những đơn vị báo chí truyền thông tin tức hàng đầu tại Việt Nam có thể đáp ứng một nhu cầu không hề dễ dàng: đó là sự cân bằng tốt giữa việc cung cấp các nội dung mang tính chính thống và các nội dung mang tính giải trí đáp ứng nhu cầu tiếp cận thông tin của đa thành phần độc giả, khán giả.

Hòa Giang