Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại phiên họp. Ảnh Đắc Nguyên.

Phiên họp diễn ra trong bối cảnh Kỳ họp thứ 5, Quốc hội Khóa XIV cũng đang tiến hành xem xét, thảo luận, đánh giá tình hình kinh tế - xã hội nửa đầu năm 2018 của đất nước và chuẩn bị bước vào phiên chất vấn và trả lời chất vấn. 

Cũng do đó, tại phiên họp lần này, nội dung kinh tế - xã hội được ưu tiên thảo luận ngay tại buổi làm việc đầu tiên thay vì công tác xây dựng thể chế như thường lệ. 

Phát biểu tại Phiên họp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị các thành viên Chính phủ chuẩn bị tốt các văn bản báo cáo, giải trình, đặc biệt là phục vụ tốt các phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 5, Quốc hội Khóa XIV. Đánh giá tình hình tháng 5 và 5 tháng đầu năm 2018, Thủ tướng cho rằng, nhìn chung, các ngành, lĩnh vực tiếp tục diễn biến tích cực, kinh tế - xã hội cơ bản tiến triển tốt. 

Theo Thủ tướng, các tổ chức quốc tế đánh giá cao triển vọng kinh tế Việt Nam. Chỉ số mua hàng PMI tháng 5 của Việt Nam tăng lên 53,9 điểm, cao nhất trong khối các nước ASEAN. Sản xuất nông nghiệp phát triển tốt. 

Vụ Đông Xuân năm nay được mùa, sản lượng thóc tăng thêm 1,1 triệu tấn, giá cả thuận lợi, người nông dân trồng lúa có lợi nhuận tốt, nhiều vùng đạt từ 30 - 50%. Nhờ đó, xuất khẩu gạo đạt tốt hơn năm ngoái. Chăn nuôi gia súc gia cầm, sản lượng thủy sản đều tăng, giá thịt lợn phục hồi. Công tác xây dựng nông thôn mới tiếp tục đạt nhiều khởi sắc, không có dịch bệnh phát sinh. 

Đánh giá cao nhiều địa phương đã năng nổ, chủ động tìm nguồn lực phát triển, Thủ tướng bày tỏ, “có không khí thi đua để tăng trưởng” của các địa phương.

Sức cầu trong nước cải thiện mạnh mẽ. Tiêu dùng nội địa tích cực, cụ thể là tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ 5 tháng đầu năm 2018 tăng 10,1% so với cùng kỳ. Khách du lịch đạt trên 6,71 triệu lượt khách, tăng 27,6%. 

Xuất khẩu 5 tháng đạt trên 93 tỷ USD, tăng gần 16%. Xuất siêu khoảng 3,4 tỷ USD. Vốn FDI thực hiện đạt 6,75 tỷ USD, tăng 9,8%. Khu vực kinh tế tư nhân phát triển tích cực. 5 tháng, có gần 53.000 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới với tổng vốn đăng ký bổ sung khoảng 1,4 triệu tỷ đồng.

Đề cập đến những hạn chế, khó khăn, thách thức của tình hình kinh tế - xã hội đất nước, Thủ tướng đề nghị các vị “tư lệnh ngành” báo cáo trực tiếp vào các vấn đề còn tồn tại để bàn các giải pháp tháo gỡ. 

Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu không chủ quan trong điều hành để đảm bảo kiểm soát tốt chỉ số giá tiêu dùng bởi sự biến động rất nhanh của kinh tế thế giới. Thủ tướng yêu cầu cần tính toán các giải pháp kiềm chế lạm phát dưới 4% theo chỉ tiêu Quốc hội đặt ra đối với mọi cấp, mọi ngành.

Để đảm bảo mục tiêu khó khăn này, Thủ tướng chỉ thị không tăng giá điện trong năm nay. Chỉ điều chỉnh giá giáo dục, y tế nếu điều kiện cho phép vào thời điểm phù hợp. Cùng với đó, tín dụng cho sản xuất, kinh doanh, điều tiết lượng cung tiền và chính sách tài khóa phù hợp không để sức ép tăng giá lớn. 

Thủ tướng nhắc lại việc đảm bảo mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát dưới 4% là việc không đơn giản trong bối cảnh giá dầu thế giới tăng nhanh. Thủ tướng cảnh báo sự chủ quan một số địa phương sẽ có thể dẫn đến tình hình phức tạp. 

Trong công tác cải cách thủ tục hành chính, Thủ tướng chỉ rõ, nhiều bộ tuyên bố cắt giảm thủ tục nhưng vẫn là hình thức, thực chất vẫn còn khó khăn cho doanh nghiệp. "Chúng ta cần tạo môi trường đầu tư tốt hơn để đạt mục tiêu có 1 triệu doanh nghiệp vào 2020", Thủ tướng chỉ đạo. 

Bên cạnh nhiệm vụ trọng tâm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và bảo đảm ổn định vĩ mô nêu trên, dự kiến Chính phủ cũng sẽ thảo luận về những vấn đề nổi lên trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, môi trường, quốc phòng, an ninh, đối ngoại để thống nhất định hướng, giải pháp.

Đắc Nguyên