Tính đến năm 2020, cả nước có 244 trường cao đẳng và 437 trường trung cấp có thực hiện tuyển sinh và đào tạo trình độ trung cấp cho các đối tượng tốt nghiệp trung học cơ sở.

Hiện tại, có khoảng gần 400 trường đều có điều kiện đáp ứng yêu cầu giảng dạy văn hóa trung học phổ thông theo quy định của Bộ giáo dục và đào tạo (vì đã giảng dạy các môn văn hóa trung học phổ thông tại trường trước đây, có đủ đội ngũ giáo viên theo quy định về trình độ chuyên môn nghiệp vụ, có cơ sở vật chất, phòng thí nghiệm, thực hành đúng theo quy định của chương trình…).

Mỗi năm hệ thống giáo dục nghề nghiệp tuyển sinh được khoảng 350 ngàn học sinh vào học trình độ trung cấp, trong số đó có trên 80% số học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở và có nguyện học và thi lấy bằng tốt nghiệp trung học phổ thông.

Tuy nhiên, thời gian gần đây, Hiệp hội giáo dục nghề nghiệp và Nghề công tác xã hội Việt Nam và Hiệp hội các trường Cao đẳng, Trung cấp kinh tế - kỹ thuật nhận được nhiều thông tin của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trao đổi, phản ánh về những khó khăn trong việc tổ chức giảng dạy văn hóa trung học phổ thông cho người học trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp.

Qua nghiên cứu, tìm hiểu, Hiệp hội thấy rằng việc giảng dạy văn hóa trung học phổ thông trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp thực sự đang gặp nhiều khó khăn, bất cập.

Về việc này, Hiệp hội Giáo dục nghề nghiệp và nghề công tác xã hội Việt Nam, Hiệp hội Các trường cao đẳng, trung cấp kinh tế - kỹ thuật vừa gửi kiến nghị tới Thủ tướng Chính phủ về việc giảng dạy văn hóa trung học phổ thông cho học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở vào học trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp.

Theo quy định của Luật Giáo dục nghề nghiệp, Luật Giáo dục 2019, người học tốt nghiệp trung học cơ sở đi học trình độ trung cấp, có thể học thêm văn hóa trung học phổ thông để liên thông lên trình độ cao hơn và Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo có trách nhiệm ban hành thông tư quy định về khối lượng kiến thức văn hóa trung học phổ thông mà người học phải tích lũy.

Tuy nhiên, đến nay, Bộ Giáo dục và Đào tạo vẫn chưa ban hành được Thông tư này.

Kể từ năm 2019, Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo các sở Giáo dục và Đào tạo không cho phép các cơ sở giáo dục nghề nghiệp được tổ chức giảng dạy khối lượng kiến thức văn hóa trung học phổ thông theo quy định của Luật Giáo dục năm 2019 (tức là chỉ được dạy chương trình 4 môn học) để chỉ liên thông từ trung cấp lên cao đẳng trong hệ thống giáo dục nghề nghiệp, chứ không liên thông lên được đại học.

Những năm gần đây số học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở vào học giáo dục nghề nghiệp tăng, trong số đó có đến trên 80% có nhu cầu học văn hóa trung học phổ thông để tham dự kỳ thi quốc gia và lấy bằng tốt nghiệp trung học phổ thông.

Theo hai hiệp hội, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp ở các địa phương không được giảng dạy chương trình giáo dục thường xuyên cấp trung học phổ thông.

Các trường trung cấp, cao đẳng phải liên kết với trung tâm giáo dục thường xuyên chứ không được quyền tổ chức giảng dạy khối kiến thức văn hóa trung học phổ thông.

Hai hiệp hội đã gửi kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép các trường trung cấp, cao đẳng đã được sở Giáo dục và Đào tạo các địa phương đồng ý cho giảng dạy chương trình giáo dục thường xuyên cấp trung học phổ thông thì tiếp tục giảng dạy chương trình này cho người học đến khi có quy định mới.

Hai hiệp hội kiến nghị cần sớm ban hành thông tư quy định khối lượng kiến thức văn hóa trung học phổ thông và việc giảng dạy văn hóa trung học phổ thông trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong đó cần quy định rõ:

Khối lượng kiến thức văn hóa trung học phổ thông để giảng dạy trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp; điều kiện để các cơ sở giáo dục nghề nghiệp được tham gia giảng dạy khối lượng kiến thức văn hóa trung học phổ thông và chương trình giáo dục thường xuyên cấp trung học phổ thông.

Các cơ sở giáo dục nghề nghiệp đủ điều kiện theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo thì được giảng dạy chương trình giáo dục thường xuyên cấp trung học phổ thông, khối lượng kiến thức văn hóa trung học phỏ thông và cấp giấy chứng nhận hoàn thành khối lượng kiến thức văn hóa trung học phổ thông cho người học theo quy định của Luật Giáo dục năm 2019.

Người học có bằng tốt nghiệp trình độ trung cấp, được cấp giấy chứng nhận hoàn thành khối lượng kiến thức văn hóa trung học phổ thông thì được học liên thông lên trình độ đại học;

Người học hoàn thành chương trình giáo dục thường xuyên cấp trung học phổ thông tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp được tham dự kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông hàng năm.

Và cần quy định cụ thể thẩm quyền cho phép các cơ sở giáo dục nghề nghiệp được giảng dạy chương trình giáo dục thường xuyên cấp trung học phổ thông theo quy định của Luật giáo dục 2019.

Trinh Phúc