Trận đầu tiên xảy ra vào hồi 1 giờ 27 phút 27 giây (giờ Hà Nội) ngày 1/6, một trận động đất có độ lớn 3.0 xảy ra tại vị trí có tọa độ (14.839 độ vĩ Bắc, 108.295 độ kinh Đông), độ sâu chấn tiêu khoảng 8.1 km. 

Trận thứ 2 diễn ra vào hồi 4 giờ 4 phút 3 giây (giờ Hà Nội) ngày 1/6, một trận động đất có độ lớn 2.6 xảy ra tại vị trí có tọa độ (14.879 độ vĩ Bắc, 108.256 độ kinh Đông), độ sâu chấn tiêu khoảng 8.1 km.

Cả hai trận động đất đều xảy ra tại khu vực huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum. Cấp độ rủi ro thiên tai cấp 0.

Như vậy, sau ít ngày im ắng, động đất lại tái diễn tại khu vực này, nâng tổng số trận động đất ở khu vực này trong năm qua lên con số trên 200 trận, gấp hơn năm lần số trận động đất ghi nhận từ 1903 đến 2020.

Trước đó, Viện Vật lý địa cầu (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) đã thực hiện khảo sát thực địa và có báo cáo bước đầu. Nhận định bước đầu của Viện Vật lý địa cầu, động đất khu vực huyện Kon Plông, Kon Tum là động đất kích thích gây ra do hồ chứa. Động đất kích thích xảy ra khi hồ chứa thủy điện hoặc thủy lợi hoạt động tích nước, tạo sức ép lên hệ thống đứt gãy bên dưới khiến động đất xảy ra sớm hơn so với hoạt động tự nhiên.

Tại Việt Nam, động đất kích thích từng xảy ra tại thủy điện Hòa Bình, thủy điện Sông Tranh 2, thủy điện Đắk Đrink. Trong đó, động đất kích thích xảy ra tại sông Tranh 2 kéo dài từ năm 2012 đến nay với hàng trăm trận. Hiện tượng này có thể kéo dài vài năm, thậm chí vài chục năm như từng xảy ra tại Ấn Độ.

Tuy nhiên, báo cáo của Viện Vật lý địa cầu khẳng định: “Để khẳng định nguyên nhân phát sinh động đất và có cơ sở để dự báo xu thế hoạt động động đất và cường độ của động đất trong tương lai nhằm đánh giá khả năng gây thiệt hại cho các công trình dân sinh và thủy điện cần có những khảo sát, quan trắc và nghiên cứu chi tiết về địa chất kiến tạo và chế độ địa chấn trong khu vực Kon Tum và lân cận”.

Theo Viện Vật lý địa cầu, các kết quả nghiên cứu trước đây về chế độ kiến tạo và hoạt động động đất tại khu vực Kon Tum và lân cận chưa đủ độ chi tiết để có thể đánh giá về nguyên nhân và mức độ nguy hiểm của động đất đối với các công trình dân sinh và thủy điện. Đồng thời, chưa có những nghiên cứu chi tiết về động đất kích thích trong khu vực.

Vì vậy cần có nghiên cứu chi tiết để phục vụ xác định nguyên nhân, mức độ nguy hiểm động đất và đề xuất các giải pháp ứng phó phù hợp, đồng thời, cần có sự phối hợp chặt chẽ của các Bộ/ngành, địa phương và các đơn vị quản lý khai thác thủy điện trên địa bàn.

Hoàng Dương