Theo quy định của Ban tổ chức, Liên hoan không hạn chế đề tài đối với vở diễn tham gia, khuyến khích các tác phẩm hưởng ứng cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, hưởng ứng Nghị quyết Trung ương IV khóa XI về “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”; Nghị quyết 33-NQ/TW về “Xây dựng và phát triển nền văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước”...

Ngay từ quy chế tổ chức và chấm giải của Liên hoan đã thấy có những tiêu chí mới, đòi hỏi các đơn vị sẽ phải cân nhắc kỹ khi lựa chọn tác phẩm dự thi.

Hiện nay, một thực trạng là các đơn vị nghệ thuật chuyên nghiệp như tuồng, ca kịch trong cả nước ngày càng thiếu hụt nghiêm trọng lực lượng nghệ sĩ, diễn viên, nhạc công. Theo danh sách đăng ký, Nhà hát nghệ thuật truyền thống Thanh Hóa và một số đơn vị như: Nhà hát nghệ thuật hát bội TP. Hồ Chí Minh, Nhà hát tuồng Nguyễn Hiển Dĩnh, Nhà hát tuồng Đào Tấn, Đoàn ca kịch bài chòi Bình Định, Đoàn ca kịch Quảng Nam chỉ tham gia một vở diễn.

Các nhà hát tham gia hai vở gồm có: Nhà hát tuồng Việt Nam, Nhà hát nghệ thuật truyền thống Khánh Hòa, Nhà hát nghệ thuật truyền thống cung đình Huế, Trung tâm Bảo tồn và phát huy di sản dân ca xứ Nghệ, Nhà hát nghệ thuật ca kịch Huế.

NSƯT Trương Hải Thọ - Phó Giám đốc phụ trách Nhà hát nghệ thuật truyền thống Thanh Hóa cho biết: “Là đơn vị nghệ thuật của tỉnh đăng cai, chúng tôi tham gia với tinh thần học hỏi các đồng nghiệp. Thời gian qua, Nhà hát chúng tôi đang phải đối diện với rất nhiều khó khăn, đặc biệt là sự thiếu hụt trầm trọng tài năng trẻ nói riêng, lực lượng diễn viên trẻ kế cận nói chung. Chính vì vậy mà lực lượng nghệ sĩ của tuồng hiện nay còn rất mỏng. Chúng tôi mang theo nhiều nỗi lo về nghề khi tới Liên hoan...”. 

Mỗi kỳ liên hoan hay cuộc thi toàn quốc là dịp những người hoạt động trong lĩnh vực sân khấu tuồng và cả dân ca kịch lại trăn trở với bao nỗi lo âu: Làm gì và làm như thế nào để bảo tồn và phát triển loại hình nghệ thuật sân khấu dân tộc lâu đời này? Cách tân thế nào để phù hợp tâm lý, thị hiếu của công chúng hôm nay mà không để mai một hoặc mất đi những đặc thù của truyền thống? Liên hoan Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc 2019 cũng không nằm ngoài những nỗi niềm đó. Vượt qua những nỗi lo âu, trăn trở về nghề để đến chia sẻ với đồng nghiệp những quan điểm làm nghệ thuật, để được học hỏi đồng nghiệp đó là ghi nhận đẹp trước thềm tổ chức Liên hoan. 

Theo quy chế, những vở diễn tham gia liên hoan là những sản phẩm được dàn dựng từ năm 2016 đến nay. Ban tổ chức chấp nhận những vở diễn được phục dựng với ê kíp sáng tạo mới nhưng đơn vị chưa tham gia các cuộc thi, liên hoan nghệ thuật chuyên nghiệp do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an tổ chức. Các vở diễn không sử dụng kịch bản nước ngoài.

Trong tiêu chí chấm giải, Ban tổ chức cũng đã quy định rõ các vở diễn có sự tìm tòi, sáng tạo mới về phương pháp nghệ thuật biên kịch, nghệ thuật đạo diễn, âm nhạc, thiết kế mỹ thuật, trang phục, xử lý kỹ thuật diễn xuất của diễn viên trên các nguyên tắc cơ bản, đặc trưng của loại hình nghệ thuật tuồng và dân ca kịch.

Hội đồng nghệ thuật sẽ trao tặng một giải xuất sắc cho từng thành phần sáng tạo: Tác giả, đạo diễn, nhạc sĩ, họa sĩ có nhiều tìm tòi, sáng tạo mang hiệu quả cao. Số lượng Huy chương vàng cho vở diễn không vượt quá 35% tổng số vở diễn. Số lượng giải thưởng cho diễn viên cũng không vượt quá 35% tổng số diễn viên có tên trong bản phân vai của các vở tham gia Liên hoan.

P.V