Trong khi một thỏa thuận mới sẽ hạn chế chương trình hạt nhân của Iran và dỡ bỏ các lệnh trừng phạt của Mỹ đối với xuất khẩu năng lượng của nước này, các cuộc đàm phán giữa Tehran và các cường quốc quốc tế đã bế tắc kể từ tháng Ba. Thế nhưng, gần đây các nhà giao dịch dầu đang ngày càng hoài nghi rằng các cuộc đàm phán sẽ có thể đạt được thỏa thuận.

Được biết, mục tiêu quan trọng hơn cả của Tổng thống Mỹ Joe Biden rằng phải giảm giá bơm xăng dầu cao kỷ lục trước thềm bầu cử giữa nhiệm kỳ vào tháng 11, đây là kế hoạch lớn hơn giá trị của việc thực thi đúng các lệnh trừng phạt, bao gồm cả việc bắt giữ thêm tàu chở dầu của Iran.

Hôm qua (5/6), Mike Muller, người đứng đầu khu vực châu Á tại tập đoàn năng lượng lớn nhất nước Mỹ (Vitol Group) cho biết: "Nếu việc giảm chi phí xăng dầu ở Mỹ chỉ để hỗ trợ cho các cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ, các thùng bị trừng phạt sẽ tự do lưu thông ra ngoài." Được biết, theo truyền thống Mỹ rất ít can thiệp vào những dòng chảy này”.

Tháng trước, Mỹ đã bắt giữ dầu từ một tàu gắn quốc kì Iran ngoài khơi bờ biển Hy Lạp và vài ngày sau đó, Iran đã bắt giữ hai tàu chở dầu của Hy Lạp ở Vịnh Ba Tư. Theo Muller, động thái này của Washington khó có thể đánh dấu sự khởi đầu của các vụ bắt giữ tàu chở dầu trong tương lai

Trong khi đó, hoạt động xuất khẩu dầu của Iran đã tăng trong năm nay, với phần lớn xuất sang Trung Quốc. Theo các nhà phân tích năng lượng, một thỏa thuận hạt nhân mới sẽ nạp thêm vào thị trường quốc tế khoảng 500.000 - 1 triệu thùng mỗi ngày, đủ để cân nhắc về giá cả. Cộng hòa Hồi giáo cũng có hơn 100 triệu thùng dầu trong kho có thể được bán nhanh chóng.

Giá dầu thô đã tăng hơn 50% trong năm nay lên khoảng 120 USD/ thùng, chủ yếu do hậu quả từ cuộc xung đột Nga - Ukraine. Trong khi nhiều đảng viên Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ phản đối bất kỳ việc dỡ bỏ lệnh trừng phạt Iran nào, thì ông Biden đang chịu áp lực mạnh mẽ để giảm giá xăng, vốn đã tăng lên hơn 4,80 USD/ gallon, buộc ông phải đưa ra quyết định táo bạo như trên.

Theo Vitol, công ty giao dịch 7,6 triệu thùng sản phẩm thô và chế biến mỗi ngày vào năm 2021.Trong khi nguồn cung hạn chế, việc Mỹ giải phóng các nguồn dự trữ chiến lược đang giúp cân bằng thị trường đã ảnh hưởng không nhỏ đến giá cả trên thị trường.

Theo Muller, quyết định của OPEC +, một nhóm 23 quốc gia sản xuất do Ả Rập Xê-út và Nga dẫn đầu, nhằm tăng sản lượng vào thứ Năm dường như không có nhiều ảnh hưởng. Điều này là do một số thành viên tăng cường bơm thêm dầu nhằm hưởng lợi từ giá cả tăng cao, và xuất khẩu của Moscow có thể bị ảnh hưởng do các lệnh trừng phạt liên quan đến cuộc xung đột Ukraine.

Sự xáo trộn gần đây cũng khiến sự phân chia ngày càng rõ rệt giữa các quốc gia giàu có và nghèo nàn hơn. Một số quốc gia châu Á, chẳng hạn như Malaysia và Singapore, đang ghi nhận đà tăng trên nhu cầu phục hồi mạnh mẽ hậu đại dịch.

Tuy nhiên, ở một cực khác những nước đang gặp khó khăn về nhu cầu năng lượng bao gồm Pakistan và Sri Lanka, đang phải vật lộn để trả tiền nhập khẩu xăng dầu.

“Đó là một câu chuyện về hai cục diện,” ông Muller nói. “Thế giới của những quốc gia giàu có là những chuỗi ngày nghỉ lễ và sử dụng nhiên liệu máy bay cho du lịch tăng mạnh.

Nhưng tác động ở những nơi khác còn sâu sắc hơn rất nhiều. Sự phân chia giữa các quốc gia thịnh vượng và các quốc gia có khả năng thanh toán hàng hóa thấp hơn đang trở nên cực kỳ nghiêm trọng, theo ông Muller.

Lê Na (Theo Bloomberg)