Ngoại trưởng Antony Blinken đã đưa ra bình luận trên trong một tuyên bố bằng văn bản nhân dịp kỷ niệm 5 năm ngày ra phán quyết của một tòa trọng tài bác bỏ các yêu sách lãnh thổ rộng lớn của Trung Quốc ở Biển Đông, do Philippines khởi kiện. 

Trước lần kỷ niệm năm ngoái, chính quyền tổng thống Donald Trump cũng ra tuyên bố ủng hộ phán quyết, nói rằng ngoài vùng biển mà Trung Quốc được công nhận về luật quốc tế, Washington coi tất cả yêu sách hàng hải của Bắc Kinh ở Biển Đông là bất hợp pháp.

Trung Quốc đã tuyên bố chủ quyền đối với hầu hết các vùng Biển Đông trong cái gọi là Đường Chín đoạn, tạo ra tranh chấp với các nước trong khu vực gồm Brunei, Malaysia, Philippines, Đài Loan và Việt Nam. Hôm thứ Sáu (9/7), Bắc Kinh đã nhắc lại quan điểm rằng không chấp nhận phán quyết của tòa trọng tài.

“Hoa Kỳ tái khẳng định chính sách ngày 13 tháng 7 năm 2020 liên quan đến các tuyên bố chủ quyền hàng hải ở Biển Đông”, ông Blinken nói, ám chỉ việc chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump bác bỏ tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc đối với các nguồn tài nguyên ngoài khơi ở hầu hết Biển Đông.

Ông Blinken nói thêm: “Chúng tôi cũng tái khẳng định rằng một cuộc tấn công vũ trang vào các lực lượng vũ trang, tàu tuần tra hoặc máy bay của Philippines ở Biển Đông sẽ dẫn đến kích hoạt các cam kết phòng thủ chung của Hoa Kỳ theo Điều IV của Hiệp ước Phòng thủ chung Hoa Kỳ-Philippines năm 1951”.

Điều khoản đó của hiệp ước khẳng định một phần rằng "mỗi bên thừa nhận một cuộc tấn công vũ trang ở khu vực Thái Bình Dương đối với một trong hai bên sẽ nguy hiểm cho hòa bình và an toàn của chính mình và tuyên bố rằng mình sẽ hành động để đối phó với những nguy hiểm chung phù hợp với các quy trình lập hiến".

Ngoại trưởng Blinken đã đưa ra quan điểm trước đây, bao gồm trong cuộc đàm phán vào ngày 8 tháng 4 với ngoại trưởng Philippines, trong đó Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết ông "tái khẳng định khả năng áp dụng" của hiệp ước đối với Biển Đông.

Ông Blinken cũng nhấn mạnh, "Chúng tôi kêu gọi Trung Quốc tuân thủ các nghĩa vụ theo luật pháp quốc tế, chấm dứt hành vi khiêu khích và thực hiện các bước để trấn an cộng đồng quốc tế rằng họ cam kết tuân thủ trật tự hàng hải dựa trên luật lệ, tôn trọng quyền của tất cả các nước lớn nhỏ".