Tăng trưởng âm

4 tháng đầu năm 2020, kim ngạch XK của ngành dệt may Việt Nam giảm 6,6% so với cùng kỳ năm 2019. Trong đó, hàng may mặc giảm 5,98% so với 4 tháng năm 2019, đạt 8,2 tỷ USD; xơ sợi giảm 11,54%; vải không dệt giảm 22%; nguyên phụ liệu giảm 6%.

Đối với nhập khẩu (NK), bông giảm 7,98%; xơ sợi các loại giảm 2,45%; vải giảm 10,99%; nguyên phụ liệu giảm 5,82% so với cùng kỳ 2019.

Ông Trương Văn Cẩm cho biết, thiếu thị trường tiêu thụ là điểm khó nhất của dệt may Việt Nam hiện nay và chưa có dấu hiệu cải thiện.

“Nhiều đơn hàng đã sản xuất xong, chuyển tới cảng biển lại buộc phải quay về kho do không giao được hàng, DN không gánh được chi phí lưu kho bãi”.

Với tác động của dịch bệnh, khả năng năm 2020 ngành sẽ tăng trưởng âm khoảng 5% so với năm trước. Cụ thể, kịch bản sáng nhất của ngành dệt may năm 2020 là sẽ đạt kim ngạch XK khoảng 35 tỷ USD và xấu nhất là 30 tỷ USD.

Điều kiện phục hồi sản xuất

Hiện tại, tình hình dịch bệnh trong nước đã bắt đầu được khống chế, nhịp tiêu dùng từng bước ổn định, cũng là lúc các DN dệt may trong nước tính đến chuyện tái khởi động sản xuất.

Theo ông Lê Tiến Trường - Tổng Giám đốc Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex): DN dệt may trong nước sẽ tập trung khai thác các thị trường thành viên thuộc Hiệp định Đối tác toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và tương lai gần là Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP).

Các thị trường này không chỉ là giải pháp trước mắt bù đắp cho sự suy giảm từ 2 thị trường truyền thống là Mỹ và Liên minh châu Âu (EU), mà còn là nhân tố trọng điểm để ngành đạt mục tiêu tăng trưởng XK bình quân 6%/năm giai đoạn 2020-2025.

Để chuẩn bị cho quá trình này, Vinatex đã làm việc với các đối tác lớn, như: Uniqlo, H&M, Zara… chuyển nguồn cung nguyên, phụ liệu vào Việt Nam để đáp ứng yêu cầu nguồn gốc xuất xứ từ các FTA. Cũng như tiếp tục làm mặt hàng khẩu trang, quần áo bảo hộ y tế nhằm duy trì trạng thái sẵn sàng hoạt động bình thường ngay khi thị trường trở lại.

Tuy vậy, ông Lê Tiến Trường cũng nhấn mạnh, để Vinatex cũng như nhiều DN dệt may khác trở lại nhịp sản xuất bình thường cần sự hỗ trợ mạnh mẽ từ Chính phủ và các bộ, ngành. Lãnh đạo Vinatex đề nghị:

Với các gói hỗ trợ đã được ban hành, cần có phương pháp thực hiện nhanh, hạn chế các bước xét duyệt thủ công mà dựa trên cơ sở dữ liệu tin cậy đang có.

Đồng thời, cần miễn phí bảo hiểm xã hội và công đoàn phí năm 2020 từ tháng 5 đến hết tháng 12 để hỗ trợ DN. Các phương pháp đánh giá của ngân hàng với DN cũng cần hết sức linh hoạt, tạo cơ hội cho DN tiếp cận vốn.

“Riêng với Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA), đề nghị các bộ, ngành chuẩn bị văn bản hướng dẫn và thông tư nhanh nhất để khi quốc hội phê chuẩn có thể triển khai được ngay, có như vậy DN mới không bị lỡ cơ hội vàng”, ông Trường nói.

Cuối năm 2019, khi dịch Covid-19 chưa bùng phát, sản xuất, XK của DN còn tương đối thuận lợi, ngành dệt may đã xây dựng mục tiêu kim ngạch XK năm 2020 đạt 42 tỷ USD, tăng 8% so với năm 2019.