Những người biểu tình tụ tập bên ngoài nhà thờ hồi giáo lớn Eid Gah ở Kabul yêu cầu Mỹ bồi thường tài chính cho hàng chục nghìn người Afghanistan thiệt mạng trong cuộc chiến 20 năm qua ở nước này.

Sắc lệnh được ban hành hôm thứ Sáu bởi Tổng thống Biden cũng phân bổ 3,5 tỷ USD còn lại trong tổng số 7 tỷ USD của Afghanistan để viện trợ nhân đạo cho một quỹ do Liên Hợp Quốc quản lý để viện trợ cho người Afghanistan. Nền kinh tế Afghanistan đang đứng trên bờ vực sụp đổ do nguồn tiền quốc tế ngừng chảy vào nước này sau khi Taliban tiếp quản vào giữa tháng 8/2021.

Ngân hàng Trung ương Afghanistan kêu gọi Biden đảo ngược lệnh của mình và giải phóng các khoản tiền cho ngân hàng này. Trong một tuyên bố hôm thứ Bảy, họ nói rằng chúng thuộc về người dân Afghanistan chứ không phải một chính phủ, đảng phái hay nhóm nào.

Torek Farhadi, một cố vấn tài chính cho chính phủ cũ của Afghanistan, cũng đã đặt câu hỏi về việc Liên Hợp Quốc quản lý các khoản dự trữ của Ngân hàng Trung ương Afghanistan. Ông cho biết những khoản tiền đó không dành cho viện trợ nhân đạo mà là “để hỗ trợ tiền tệ của đất nước, giúp đỡ trong chính sách tiền tệ và quản lý cán cân thanh toán của đất nước”.

Các nạn nhân vụ 11/9 và gia đình của họ từng có yêu cầu pháp lý chống lại Taliban và 7 tỷ USD trong hệ thống ngân hàng Mỹ. Các tòa án sẽ phải đồng ý trước khi phát hành tiền bồi thường và quyết định xem có nên sử dụng các khoản tiền bị đóng băng của Afghanistan để thanh toán những yêu cầu đó hay không.

Tổng cộng, Afghanistan có khoảng 9 tỷ USD tài sản ở nước ngoài, bao gồm 7 tỷ USD ở Mỹ. Phần còn lại chủ yếu ở Đức, UAE và Thụy Sĩ.

Người tổ chức cuộc biểu tình và là một nhà hoạt động dân sự, Abdul Rahman ca thán rằng: “Còn những người dân Afghanistan chúng ta, những người đã hy sinh nhiều và hàng nghìn người thiệt mạng thì sao đây?”.

Rahman cho biết ông dự định tổ chức nhiều cuộc biểu tình hơn trên khắp thủ đô để phản đối lệnh của Biden. “Số tiền này thuộc về người dân Afghanistan, không phải của Mỹ”, ông nói thêm.

Quyết định ngày thứ Sáu của Biden đã tạo ra một cơn bão trên mạng xã hội, ám chỉ rằng “Mỹ đang ăn cắp tiền của Afghanistan”. Các dòng tweet liên tục chỉ ra rằng những kẻ không tặc vụ 11/9 là công dân Ả Rập Xê Út, không phải người Afghanistan.

Vào năm 1996, thủ lĩnh Al-Qaeda Osama bin Laden được các lãnh chúa Afghanistan đưa đến Afghanistan sau khi bị trục xuất khỏi Sudan. Những lãnh chúa này sau đó lại liên minh với Mỹ để lật đổ Taliban vào năm 2001. Tuy nhiên, chính thủ lĩnh Taliban Mullah Mohammad Omar đã từ chối bàn giao Bin Laden cho Mỹ sau vụ tấn công 11/9 kinh hoàng.

Huy Hoàng (theo AP)