Đuông dừa

Được biết đến là món ăn khoái khẩu của người dân Bến Tre, đuông dừa (hay còn gọi là sâu dừa) là ấu trùng sống bên trong cổ hũ dừa và hút chất dinh dưỡng từ đó.

Đuông dừa có thể chế biến thành nhiều món như: nướng, nấu cháo, làm gỏi,... nhưng ngon nhất, dễ làm nhất vẫn là món đuông dừa tắm mắm.

Những con đuông dừa chỉ bằng ngón tay trỏ hoặc ngón chân cái người lớn, dài chừng 3 - 5cm, toàn thân màu vàng nhạt. Sau khi bắt từ thân cây dừa, chúng được rửa sơ qua nước để làm sạch vụn dừa còn sót, sau đó nhanh chóng bỏ vào chén rượu trắng trong vài phút để loại bỏ chất đen trong cơ thể. Cuối cùng, ngâm đuông dừa vào bát nước mắm ớt.

Khi ăn, những con đuông dừa vẫn còn sống, ngọ nguậy trong miệng, cắn ngập chân răng, dòng sữa từ đuông dừa béo ngậy tan dần trong khoang miệng. Thực khách sẽ cảm nhận được hương vị thơm ngon đặc biệt, hòa quyện từ vị béo ngậy của đuông dừa như nước cốt dừa với vị mặn của mắm, vị cay của ớt.

Cá nhảy

Đây là món ăn khá phổ biến trong những gia đình người Thái ở Sơn La, đặc biệt được bày ra để thết đãi khách quý.

Nguyên liệu chính của món ăn này là cá nhưng phải là loại cá chép con, kích cỡ nhỏ chỉ khoảng 2 đầu ngón tay, được nuôi ở ao tự nhiên hoặc do người dân đi bắt ở sông, suối nguồn, cách xa khu dân cư.

Cá bắt về còn tươi sống được thả vào chậu nước muối sạch trong 1-2 tiếng đồng hồ để tiết hết những tạp chất bên trong cơ thể ra ngoài.

Khi thưởng thức món cá nhảy, người ta thường bắt cá từ chậu, dùng dao nhỏ khía nhanh vào bụng cá, nặn ruột bỏ ra ngoài để cá vẫn sống rồi thả nhanh vào hỗn hợp ăn kèm bao gồm: lõi chuối tươi, rau thơm, tỏi, ớt, mắc khén...

Cá khi đó vẫn còn sống, quẫy mạnh nên có tên là cá nhảy. Mỗi người khi ăn sẽ dùng một chiếc thìa nhỏ xúc cá kèm theo hỗn hợp gia vị trên, đưa lên miệng thưởng thức.

Gỏi kiến

Gỏi kiến là món ngon bổ dưỡng mà người dân Rơ Mâm yêu thích cũng như thường dùng để chiêu đãi khách quý tới nhà.

Nguyên liệu làm món ăn này gồm có cá, kiến vàng và một số gia vị khác. Cá tươi được bắt từ suối tự nhiên để đảm bảo độ ngon, ngọt thịt, sau đó được lọc lấy phần thịt và băm nhuyễn cho dễ ăn, hạn chế mùi tanh.

Cá sau khi băm nhiễm được trộn với rau thơm. Người dân bắt vài tổ kiến vàng thả vào hỗn hợp trên để kiến tiết ra chất axit làm chín cá. Nếu chọn được những tổ kiến thật to thì sẽ có cả trứng kiến vàng, giúp món ăn thêm bùi, ngậy.

Khoảng 30 phút sau, trộn đều kiến vàng và cá rồi bóp hỗn hợp cho ráo bớt nước. Khi ăn, dùng ít rau rừng để cuốn. Vị chát của rau rừng giúp giảm vị tanh của cá, làm món gỏi thêm đậm đà hơn. Bà con gọi đây là món Plat (gỏi kiến vàng), còn trộn thêm thính gạo vào gỏi thì gọi là món Trót IagLia.

Vị ngọt dai tươi rói của cá sống với vị béo ngậy, bùi bùi của trứng kiến tạo nên món ăn thơm ngon khiến ai ăn một lần cũng khó quên được.

Nhum biển

Nhum biển (có nơi gọi là nhím biển hay cầu gai) có hình dáng to tròn, bên ngoài nhiều gai, thường sống thành từng nhóm trong hốc đá, có nhiều ở vùng biển các tỉnh miền Trung như: Bình Định, Quảng Ngãi, Ninh Thuận, Phú Quốc (Kiên Giang)…

Nhum biển được biết đến với hai loại trắng và đen. Nhum trắng thường dùng để nấu cháo rất ngon còn nhum đen là nguyên liệu cho các món gỏi hay ăn tái.

Những con nhum biển được bắt lên vẫn còn tươi rói. Đập nhum vỡ làm đôi sẽ thấy cả phần trứng lẫn thịt gồm nhiều múi đầy đặn vàng ươm bên trong, khác hẳn vẻ ngoài xấu xí, gai góc.

Để ăn nhum biển sống, người ta thường vắt thêm nước cốt chanh cho nhum tái đi một chút. Thêm chút mù tạt cay nồng làm giảm vị tanh của nhum.