Phát biểu tại Diễn đàn Châu Á Bác Ngao hàng năm, ông Tập chỉ trích nỗ lực của một số quốc gia nhằm "xây dựng các rào cản" và "tách rời" mà theo ông sẽ gây hại cho nhiều người và không mang lại lợi ích cho ai.

Từ lâu, Trung Quốc đã kêu gọi cải cách hệ thống quản trị toàn cầu để phản ánh tốt hơn nhiều quan điểm và giá trị đa dạng hơn từ cộng đồng quốc tế, thay vì quan điểm của một vài quốc gia lớn. Trung Quốc cũng đã nhiều lần xung đột với các bên liên quan lớn nhất trong quản trị thế giới, đặc biệt là Hoa Kỳ, về một loạt các vấn đề từ nhân quyền đến ảnh hưởng kinh tế của Trung Quốc đối với các quốc gia khác.

"Thế giới muốn công lý, không phải bá quyền", ông Tập nói trong bài phát biểu trên diễn đàn. Ông nói: “Một quốc gia lớn nên trông giống như một quốc gia lớn bằng cách cho thấy rằng họ đang gánh vác nhiều trách nhiệm hơn".

Trong khi ông Tập không nêu đích danh quốc gia nào trong nhận xét của mình, các quan chức Trung Quốc trong thời gian gần đây đã đề cập đến “quyền bá chủ” của Hoa Kỳ trong những lời chỉ trích công khai về hình ảnh sức mạnh toàn cầu của Washington trong lĩnh vực thương mại và địa chính trị.

Hôm thứ Sáu (16/4), Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã tổ chức hội nghị thượng đỉnh đầu tiên tại Nhà Trắng kể từ khi nhậm chức, để đón tiếp Thủ tướng Nhật Bản Yoshihide Suga, trong đó vấn đề về Trung Quốc đứng đầu chương trình nghị sự.

Cả hai nhà lãnh đạo cho biết họ "chia sẻ những quan ngại nghiêm trọng" về tình hình nhân quyền ở Hồng Kông và khu vực Tân Cương của Trung Quốc, nơi Washington tuyên bố Bắc Kinh đang tiến hành đàn áp đối với người Duy Ngô Nhĩ theo đạo Hồi. Trung Quốc đã phủ nhận các hành vi kể trên.

Khi thể hiện sự hợp tác kinh tế nhằm loại trừ Trung Quốc, ông Biden cho biết Nhật Bản và Hoa Kỳ sẽ cùng đầu tư vào các lĩnh vực như công nghệ 5G, trí tuệ nhân tạo, điện toán lượng tử, gen và chuỗi cung ứng bán dẫn. Khi chính quyền Mỹ kêu gọi các đồng minh dân chủ khác bày tỏ lập trường cứng rắn đối với Trung Quốc, Bắc Kinh đang tìm cách tăng cường quan hệ với các đối tác chiến lược và các nước láng giềng phụ thuộc kinh tế ở Đông Nam Á.

Các diễn giả Trung Quốc tại diễn đàn Bác Ngao, đối trọng của châu Á với diễn đàn Davos của phương Tây, cũng khẳng định cam kết của Bắc Kinh đối với thương mại tự do toàn cầu.

Các hoạt động thương mại của Trung Quốc là trọng tâm của cuộc chiến thuế quan căng thẳng giữa Bắc Kinh và Washington dưới thời chính quyền ông Trump, khi Mỹ cáo buộc Bắc Kinh có các khoản hỗ trợ không hợp lý nhằm tạo lợi thế không công bằng cho các công ty Trung Quốc ở nước ngoài và buộc các công ty nước ngoài tại nước này phải chuyển giao công nghệ và sở hữu trí tuệ.

"Kinh nghiệm lớn nhất mà Trung Quốc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới 20 năm trước là người Trung Quốc chúng ta không sợ cạnh tranh", ông Long Yongtu, cựu trưởng đoàn đàm phán về việc gia nhập WTO của Trung Quốc năm 2001, nói tại diễn đàn hôm thứ Hai (19/4). 

Tuy nhiên, bất chấp cuộc đối đầu dai dẳng giữa chính quyền Hoa Kỳ và Trung Quốc, cả hai bên đã tìm lại được lợi ích chung trong việc chống lại biến đổi khí hậu, sau khi các cuộc đàm phán song phương về giảm lượng khí thải nhà kính đã thất bại dưới thời ông Trump.

Tuần trước, đặc phái viên khí hậu Hoa Kỳ ông John Kerry đã bay đến Thượng Hải để gặp người đồng cấp Trung Quốc. Cả hai đã nhất trí về các hành động cụ thể trong 10 năm tới để giảm lượng khí thải.