Mới đây, Thanh tra Chính phủ (TTCP) ra thông báo Kết luận thanh tra về việc quản lý, sử dụng đất đai, môi trường, đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh Quảng Trị giai đoạn từ 1/1/2013 đến 30/6/2018.

Theo Kết luận thanh tra số 2282/KT-TTCP ngày 16/12/2019, công tác quản lý, sử dụng đất đai, quy hoạch sử dụng đất, thu hồi đất, cho thuê và chuyển đổi mục đích sử dụng đất của tỉnh Quảng Trị còn một số tồn tại, hạn chế.

Vi phạm pháp luật trên nhiều lĩnh vực

Theo đó, công tác quản lý, sử dụng đất đai, quy hoạch sử dụng đất, thu hồi đất, cho thuê và chuyển đổi mục đích sử dụng đất của Quảng Trị chưa đúng với các quy định của pháp luật. Công tác lập, thẩm định và phê duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của các huyện, thị xã, thành phố còn chậm so với yêu cầu; chất lượng các quy hoạch chưa cao; kế hoạch sử dụng đất chưa sát với thực trạng tình hình phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương, dẫn đến phải điều chỉnh nhiều lần như tại huyện Hải Lăng, huyện Gio Linh và thị xã Quảng Trị.

Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp được giao đất, cho thuê đất nhưng do thiếu năng lực, chưa thực hiện đúng các quy định của pháp luật về đất đai, dẫn đến chậm đưa vào sử dụng, gây lãng phí đất đai. Trong đó, một số doanh nghiệp được thuê đất tại các khu công nghiệp, khu kinh tế chưa phù hợp với quy hoạch chi tiết được phê duyệt. Đáng chú ý, việc UBND tỉnh Quảng Trị phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết tại các khu công nghiệp Nam Đông Hà, Quán Ngang và Khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo không đúng theo điểm d Khoản 2, Điều 37 Nghị định 29/2008/NĐ-CP ngày 14/3/2008 của Chính phủ.

Cũng theo kết luận thanh tra, việc đầu tư cơ sở hạ tầng các khu dân cư để tổ chức bán đấu giá còn dàn trải, chưa nghiên cứu được nhu cầu thực tế của người dân, dẫn đến lãng phí khi không có người mua. Nhiều dự án được Nhà nước giao, cho thuê đất để thực hiện các dự án khai thác khoáng sản mặc dù được cấp phép khai thác nhưng lại không có hợp đồng cho thuê đất, chưa nộp tiền ký quỹ đảm bảo thực hiện dự án theo quy định (như Công ty Cổ phần Song Nhùng, Công ty TNHH MTV Đất Việt, Công ty Cổ phần Phát triển Khoáng sản 4…) là vi phạm quy định của Luật Đất đai, Luật Bảo vệ rừng.

Bán trụ sở trái chỉ đạo của Thủ tướng

Đáng chú ý,  việc bán trụ sở Chi cục Trồng trọt, Bảo vệ thực vật và dự án Khu đô thị Bắc Thành cổ do Công ty Cổ phần Đầu tư Sài Gòn làm chủ đầu tư được hưởng ưu đãi không đúng theo quy định. Bên cạnh đó, việc xác định và áp giá trị tiền sử dụng đất không đúng quy định của Luật Đất đai 2003, gây thất thoát ngân sách 14.115.418.000 đồng.

Đối với nội dung liên quan đến việc bán tài sản trên đất trụ sở Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quảng Trị, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình yêu cầu Thanh tra Chính phủ làm rõ ý kiến của Bộ Kế hoạch và Đầu tư tại Văn bản số 740/BKHĐT-TTr ngày 6/9/2019 và của Bộ Tài chính tại Văn bản số 1294/BTC-QLCS ngày 25/10/2019; kiến nghị biện pháp xử lý theo đúng quy định của pháp luật; báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả trước ngày 1/3/2020.

TTCP cũng nêu rõ, UBND tỉnh Quảng Trị chưa ban hành các văn bản quy định mức thu phí bảo vệ môi trường đối với khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh. Việc đầu tư các công trình bảo vệ môi trường, quan trắc, kiện toàn bộ máy quản lý của UBND tỉnh và một số huyện chưa thực hiện tốt theo Nghị quyết số 35/2013/NQ-CP ngày 18/3/2013 của Chính phủ và Quyết định số 1287/QĐ-TTg ngày 2/8/2013 của Thủ tướng Chính phủ.

Ngoài ra, công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành Luật Bảo vệ môi trường còn yếu, dẫn đến nhiều vi phạm tại nhiều dự án. Công tác cấp phép hoạt động tài nguyên chưa tốt, công tác thẩm định và phê duyệt đánh giá tác động môi trường chiếm tỷ lệ 20%; số dự án chưa lập kế hoạch bảo vệ môi trường chiếm 44,1%; số dự án chưa được xác nhận hoàn thành công trình bảo vệ môi trường chiếm 53,9%.

Trong lĩnh vực quản lý đầu tư xây dựng, kế hoạch đầu tư công trung hạn còn chậm triển khai; các dự án phê duyệt chủ trương đầu tư chưa đúng quy định của Luật Đầu tư công vẫn được phê duyệt nhưng không có văn bản thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn của Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Kết luận thanh tra cũng cho biết, việc chấp hành pháp luật về đấu thầu chưa nghiêm, hiệu quả còn hạn chế; các bên trong đấu thầu chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm theo quy định, quá trình thực hiện còn xảy ra sai sót.

TTCP cũng cho rằng, việc nhiều dự án có sai phạm trong công tác quản lý, sử dụng đất đai, môi trường, đầu tư xây dựng, gây thất thoát ngân sách Nhà nước là do công tác quản lý của chính quyền địa phương tỉnh Quảng Trị còn yếu kém.

Liên quan đến những sai phạm này, trách nhiệm thuộc về Chủ tịch UBND tỉnh, Giám đốc các Sở: Tài nguyên và Môi trường; Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Tài chính; Kế hoạch và Đầu tư; Xây dựng; Trung tâm phát triển quỹ đất tỉnh; Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố và các doanh nghiệp liên quan.

Bên cạnh đó, UBND tỉnh Quảng Trị cùng các Sở, ban, ngành, địa phương còn có nhiều sai phạm liên quan đến công tác quản lý môi trường, quản lý đầu tư xây dựng. Trước những sai phạm này, Chính phủ đồng ý với những nội dung và kiến nghị của Thanh tra Chính phủ tại Kết luận thanh tra.

Cụ thể là, kiểm điểm trách nhiệm của Chủ tịch, các Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị nhiệm kỳ 2011 - 2016 và 2016 - 2021 có liên quan đến các sai phạm trong công tác quản lý, sử dụng đất đai, môi trường, đầu tư xây dựng theo kết luận thanh tra.

Chủ tịch UBND tỉnh phải thu hồi số tiền hơn 14,2 tỷ đồng về ngân sách nhà nước, Cục Thuế phải thu hồi hơn 13 tỷ đồng đối với các đơn vị còn nợ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và thuê sử dụng đất; tiền ký quỹ phục hồi môi trường và tiền cấp quyền khai thác của Công ty Cổ phần Phát triển khoáng sản 4. Tỉnh Quảng Trị phải chấn chỉnh, khắc phục các thiếu sót trong quản lý, sử dụng đất đai, môi trường, đầu tư xây dựng.

Ông Trần Văn Minh, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ nêu rõ: “Chúng tôi đề nghị xây dựng kế hoạch thực hiện Kết luận thanh tra, giao nhiệm vụ cho tổ chức, cá nhân có liên quan để triển khai trong một thời gian quy định cụ thể. Chúng tôi giao trực tiếp nhiệm vụ cho Vụ Giám sát, thẩm định, xử lý sau thanh tra để giám sát việc thực hiện sau thanh tra, theo dõi quá trình thực hiện sau thanh tra”.

Báo Nhà báo và Công luận sẽ tiếp tục thông tin.

Minh Chí