Ông Netanyahu, 71 tuổi, chính trị gia Israel nắm quyền lâu nhất trong thế hệ của ông, đã thất bại trong việc thành lập chính phủ sau cuộc bầu cử ngày 23 tháng 3 của Israel, lần thứ tư trong hai năm.

Nội các mới, sẽ tuyên thệ nhậm chức sau một cuộc bỏ phiếu tín nhiệm Knesset (quốc hội Israel) mà họ dự kiến ​​sẽ giành được, đã được lãnh đạo phe đối lập trung tâm Yair Lapid và người theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan Naftali Bennett phối hợp cùng nhau.

Bennett, một triệu phú công nghệ cao diều hâu, sẽ làm thủ tướng trong hai năm trước khi Lapid, một cựu người dẫn chương trình truyền hình nổi tiếng, tiếp quản nốt hai năm còn lại của nhiệm kỳ.

Hai nhà lãnh đạo này sẽ đứng đầu một chính phủ bao gồm các đảng phái từ khắp các vùng chính trị, trong đó đánh dấu lần đầu tiên một chính phủ đại diện cho 21% người thiểu số Ả Rập. Họ có kế hoạch chủ yếu tránh các động thái sâu rộng về các vấn đề quốc tế có tính chất nóng bỏng như chính sách đối với người Palestine trong khi tập trung vào cải cách trong nước.

Với ít hoặc không có triển vọng tiến triển trong việc giải quyết cuộc xung đột kéo dài nhiều thập kỷ với Israel, nhiều người Palestine sẽ không bị lay động trước sự thay đổi chính quyền, cho rằng ông Bennett có thể sẽ theo đuổi chương trình nghị sự của cánh hữu giống như Netanyahu.

Tạm biệt Bibi?

Trên sân khấu chính trị quốc tế, với vốn tiếng Anh trau chuốt và giọng nam trung bùng nổ, ông Netanyahu vốn rất ăn hình đã trở thành gương mặt đại diện cho Israel. Sau nhiệm kỳ thủ tướng đầu tiên của mình vào những năm 1990 và kể từ năm 2009, giành thêm bốn nhiệm kỳ liên tiếp, Netanyahu là một nhân vật phân cực, cả ở nước ngoài và trong nước.

Thường được gọi với biệt danh Bibi, ông Netanyahu được những người ủng hộ cứng rắn yêu mến và bị các nhà phê bình ghét bỏ. Phiên tòa xét xử cáo buộc tham nhũng đang diễn ra đối với Netanyahu sau những cáo buộc mà ông phủ nhận, chỉ càng làm khoét sâu thêm cách biệt quan điểm về nhà lãnh đạo này.   

Các đối thủ của ông từ lâu chỉ trích những gì họ coi là luận điệu gây chia rẽ của Thủ tướng Netanyahu, các thủ đoạn chính trị ám muội và sự khuất phục lợi ích nhà nước để phục vụ cho sự tồn vong chính trị của ông. Một số người đã gọi ông là “Bộ trưởng Tội phạm” và cáo buộc ông xử lý sai cuộc khủng hoảng COVID-19 và sự suy thoái kinh tế của chính phủ.

Các đối thủ của ông ăn mừng để đánh dấu sự kết thúc của kỷ nguyên Netanyahu bắt đầu vào cuối ngày thứ Bảy (12/6) bên ngoài dinh thự chính thức của ông ở Jerusalem, địa điểm diễn ra các cuộc biểu tình hàng tuần chống lại nhà lãnh đạo cánh hữu trong năm qua, nơi một biểu ngữ đen kéo dài trên tường có nội dung: "Bye Bye, Bibi, Bye bye ". Những người biểu tình ca hát, đánh trống và nhảy múa vì sự kiện này.

Nhưng đối với lượng cử tri đông đảo và trung thành của Thủ tướng Netanyahu, sự ra đi của "Vua Bibi" là điều khó có thể chấp nhận. Những người ủng hộ ông tức giận bởi những gì họ thấy khi đất nước quay lưng lại với một nhà lãnh đạo tận tâm với an ninh của mình và một bức tường thành chống lại áp lực quốc tế đối với bất kỳ bước nào có thể dẫn đến một nhà nước Palestine, ngay cả khi ông thúc đẩy các thỏa thuận ngoại giao với Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Bahrain, Maroc và Sudan.

Tuy nhiên, không có động thái nào trong số đó, cũng như vai trò của ông trong việc đảm bảo vắc xin COVID-19 cho chiến dịch tiêm chủng đánh bại thế giới của đất nước, đủ để mang lại cho đảng Likud của ông Netanyahu đủ số phiếu bầu để đảm bảo cho ông nhiệm kỳ thứ sáu tại vị.

Đặc biệt, Bennett đã gây ra sự tức giận từ bên trong phe cánh hữu vì đã phá vỡ cam kết tranh cử bằng cách hợp lực với Lapid. Ông biện minh cho động thái này khi nói rằng một cuộc bầu cử khác, có thể được gợi ý để thành lập một chính phủ khác, sẽ là một thảm họa đối với Israel.

Cả ông và Lapid đều cho biết họ muốn thu hẹp những chia rẽ chính trị và đoàn kết người Israel dưới một chính phủ sẽ làm việc chăm chỉ cho tất cả công dân của mình.

Nội các của họ phải đối mặt với những thách thức đáng kể về ngoại giao, an ninh và tài chính: Iran, một lệnh ngừng bắn mong manh với các chiến binh Palestine ở Gaza, một cuộc điều tra tội ác chiến tranh của Tòa án Hình sự Quốc tế và sự phục hồi kinh tế sau đại dịch COVID-19.

Trên hết, liên minh các đảng chắp vá của họ chỉ chiếm đa số trong quốc hội, 61 trong số 120 ghế của Knesset, và vẫn sẽ phải cạnh tranh với Netanyahu - người chắc chắn sẽ là người đứng đầu phe đối lập. Và không ai loại trừ sự trở lại của ông Netanyahu.